"İslam irsi"

Qurani-Kərimdə Tövbə surəsinin 40-cı ayəsində bu hadisə belə təsvir olunur:

Hicri IV–V əsrlərdən (miladi X–XI əsrlər) etibarən İslam dünyasında “məktəb” adlanan yeni bir təhsil institutu meydana çıxdı

İsgəndəriyyə Kitabxanasının məhvində müsəlmanların rolu olduğuna dair heç bir elmi, tarixi və sənədli sübut yoxdur.

Şahmat yalnız intellektual bir oyun deyil, həm də bəşər tarixinin dərin mədəni qatlarında iz qoymuş zəngin bir irsdir.

Qurani-Kərimin 2-ci və ən uzun surəsi olan Bəqərə surəsi 286 ayədən ibarətdir və Mədinə dövründə nazil olmuşdur.

“Bütün kompüterlər bir alqoritmdir” deyən Sarton, Xarəzmiyə “riyazi düşüncə sahəsində bütün orta əsr alimlərindən daha təsirli olmuşdur” deyərək böyük dəyər verirdi.

İslamın ilk dövrlərində ərəblər müxtəlif elmlərlə, xüsusilə də Yunan dilində yazılmış tibbi əsərlərin Cündişapurda süryanicəyə tərcüməsi sayəsində, maraqlanırdılar.

Tədqiqatda müsəlmanların Avropa aristokratiyasının mətbəxlərinə necə daxil olduğu, ədviyyatların ticarətini və istifadəsini necə dəyişdirdiyi geniş şəkildə izah edilir.

İslam sivilizasiyasının elm sahəsindəki böyük nailiyyətlərindən biri də riyaziyyat və astronomiya sahəsindəki müstəsna inkişafıdır.

Əgər yardım ediləcək insan günahkar olsa belə, xüsusilə o şəxs qohum-əqrəba sırasındadırsa, dinimiz bu yardımı daha da tövsiyə edir. Çünki Qurani-Kərim və hədislərdə qohumluq əlaqələrinin qorunmasına ciddi şəkildə əmr olunmuşdur.

Lakin müsəlmanların tibb sahəsinə verdiyi tarixi töhfələr bu diskurslarda çox zaman diqqətdən kənarda qalmışdır.

Amma əgər həmin bölgədə yaşayan insanlar daha çox möhtacdırsa, bu halda göndərmək caizdir. Belə olan halda, qurban ibadəti yerinə yetirilmiş sayılır.

Fey İslam dövlətlərində qeyri-müsəlman əhalidən alınan cizyə, xərac, üşr və digər vergilər üçün istifadə olunan ümumi ad.

Abbasi dövlətinin ən güclü dövründə, Bağdadın özünün intibahını yaşadığı bir zamanda xəlifə olmuşdu.

Nəticə etibarilə, İslam dünyası əsrlər boyu Avropa, Afrika və Asiya xalqlarına böyük təsir göstərmişdir.

Məscidlər yalnız ibadət yeri deyil, həm də İslam mədəniyyətində təhsil, ictimai həmrəylik və dövlət idarəsinin mərkəzi olmuşdur. Bu yazıda məscidlərin çoxşaxəli tarixi funksiyalarına nəzər salırıq.

Döyüşə “Xəndək döyüşü” adının verilməsi səbəbi isə, döyüşün şəhərin müdafiəsi üçün qazılmış xəndəklər ətrafında baş verməsi idi.

Osmanlı-Fransa kapitulyasiya müqaviləsi, Avropada kapitalist iqtisadiyyatın inkişafına ciddi təsir göstərmişdi.

Kainatın yaradılışında mərhələlərə riayət edilməsi Allahın yaratma adətindən (Sünnətullah) biridir.

İslam tarixinin ilk vətəndaş müharibəsi hesab olunan bu döyüş müsəlmanlar arasında hərbi yolla həll edilməyə çalışılan ilk ciddi siyasi bölünmənin başlanğıcı olmuşdur.

İmamlıq atasından oğula miras kimi ötürülmür – bu xüsusiyyət Zeydiliyi İmamiyyə (12 imamçı) şiələrindən ayırır.