İsraillə HƏMAS arasında atəşkəsin davam etməsi ilə ölkə “müharibədən sonrakı dövrə” daxil olub. Raket səsləri kəsilsə də, ictimaiyyət və siyasət səhnəsində əsas sual indi hökumətin məsuliyyəti və müharibənin nəticələridir.

ABŞ Prezidenti Donald Trampın “beynəlxalq qüvvələr çox yaxın zamanda Qəzzaya yerləşdiriləcək” açıqlamasından bir neçə saat sonra İsrailin müdafiə naziri Yisrael Kats bəyan edib ki, ordusuna Qəzzadakı “HƏMAS” tunellərinin “sonuncu tunelədək” məhv edilməsi barədə göstəriş verib.

İsrailin müdafiə naziri İsrail Kats bu gün cümə günü bəyan edib ki, Qəzza zolağında HƏMAS-a məxsus bütün tunellərin “sonuncu tunelədək” tamamilə məhv edilməsi üçün orduya göstəriş verib. Kats sosial şəbəkə “X”dəki hesabında yazıb: “Əgər tunellər olmasa, HƏMAS da olmayacaq”. Bu barədə İsrailin “Yedioth Ahronoth” qəzeti məlumat yayıb.

Qəzza müharibəsinin başa çatması və onun doğurduğu humanitar, siyasi və geosiyasi fəsadlardan sonra Yaxın Şərqin konturları görünməmiş şəkildə dəyişməyə başlayıb. Əgər İsrail hərbi üstünlüyünün ona yeni regional nizamda liderlik qazandıracağını düşünürdüsə, reallıq tamamilə əksini göstərdi. Əksinə, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri başda olmaqla, Körfəz ölkələri regional balansın qurulmasında əsas gücə çevrildi. Tel-Əviv isə tədricən təşəbbüsü itirdi və hərbi gücü siyasi və etik yükə çevrilməyə başladı.

ABŞ-ın BMT-dəki daimi nümayəndəliyi bəyan edib ki, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ) Vaşinqtonun Qəzza zolağı ilə bağlı təqdim etdiyi yeni qətnamə layihəsini dəstəkləyiblər. Məlumata görə, sənəd ikiillik keçid dövrü çərçivəsində Qəzzada beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvəsinin yerləşdirilməsini və yeni idarəetmə orqanının — “Sülh Şurası”nın yaradılmasını nəzərdə tutur. Bu struktur vasitəsilə Qəzzaya nəzarətin HƏMAS-dan alınması və ərazinin tərksilah edilməsi planlaşdırılır.

Türkiyənin Milli Kəşfiyyat Təşkilatının (MİT) rəhbəri İbrahim Kalın İstanbulda HƏMAS Siyasi Bürosunun Müzakirə Heyətinin rəhbəri Xəlil Əl-Həyyə və onu müşayiət edən nümayəndə heyəti ilə görüş keçirib. Görüş zamanı HƏMAS tərəfi “Qəzza Atəşkəs Razılaşması” çərçivəsində atəşkəsin əldə olunması və prosesin izlənilməsi istiqamətində oynadığı vasitəçi və təminatçı roluna görə başda Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan olmaqla Türkiyəyə təşəkkürünü bildirib.

İsrailin hücumları nəticəsində Qəzza zolağında evlərini tərk edən 75 minə yaxın fələstinlinin, əksəriyyəti zərər görmüş BMT-nin Yaxın Şərqdəki Fələstinli Qaçqınlara Yardım və Bərpa Agentliyinə (UNRWA) məxsus 100-dən çox binada yaşadığı bildirilib. UNRWA-nın ABŞ mərkəzli X sosial media platformasındakı hesabında yayımlanan açıqlamada, İsrailin iki il ərzində Qəzza zolağında həyata keçirdiyi hücumlar nəticəsində yerindən edilmiş fələstinlilərin vəziyyətinə diqqət çəkilib.

ABŞ Milli Kəşfiyyat Direktoru Tulsı Qabbard bildirib ki, Qəzza sektorunda atəşkəsin müşahidəsi çətin və daha çox ünsiyyət, koordinasiya və şəffaflıq tələb edən işdir. Qabbard verdiyi açıqlamada və ABŞ-ın idarə etdiyi Hərbi-Vətəndaş Koordinasiya Mərkəzinə gözlənilməz səfəri zamanı “illərdir görünməyən dərəcədə, yalnız İsraildə deyil, bütövlükdə Yaxın Şərqdə real ümid hissi olduğunu” deyib. O, bu mərkəzi “müştərək maraqlar naminə ölkələrin birləşməsinin nə gətirə biləcəyinin canlı nümunəsi” adlandırıb və bunun gələcək nəsillər üçün dayanıqlı sülh imkanını yarada biləcəyini söyləyib.

“İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu ehtiyatda olan yüksək rütbəli zabitlərlə keçirilən konfransda İsrailin böyük orduya ehtiyac duyduğunu bildirib. Netanyahu, müdafiə naziri İsrael Kats və Baş Qərargah rəisi Eyal Zamir ilə birlikdə çıxışında deyib. “Ehtiyat qüvvələri əsas və həyati əhəmiyyət daşıyan elementdir. Biz böyük, güclü və ağıllı orduya ehtiyac duyuruq.”-deyə o bildirib.

İstanbulda Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın sədrliyi ilə keçirilən Qəzza mövzusuna həsr olunmuş yüksək səviyyəli toplantı başa çatıb. AzerVoice xəbər verir ki, toplantıda İndoneziya, Pakistan, Səudiyyə Ərəbistanı və İordaniyanın xarici işlər nazirləri, eləcə də BƏƏ və Qətərin rəsmi nümayəndələri iştirak ediblər.

İsrailin keçmiş hərbi baş prokuroru, general-mayor Yifat Tomer Yeruşalmi, fələstinli məhbusun döyülməsini göstərən sızdırılmış videoya görə həbs olunub. Məlumata görə, cümə günü istefa verən Tomer Yeruşalmi videonun sızdırılması ilə bağlı polis araşdırmasına mane olmaqda şübhəli bilinir. O, istefa ərizəsində videonu yenidən göndərdiyini etiraf edib və bunu “hərbi hüquq-mühafizə orqanlarına qarşı aparılan yalan təbliğata cavab vermək” məqsədi ilə etdiyini bildirib.

“HƏMAS” hərəkatı başda olmaqla səkkiz fələstinli fraksiya bu həftə Qahirədə keçiriləcək görüşdə Qəzza zolağında keçid idarəçiliyi modelinə dair razılıq əldə etməyə çalışacaq.

ABŞ-nin Türkiyə səfiri və Suriya üzrə xüsusi nümayəndəsi Tom Barak, Qəzzada əldə olunan atəşkəsi dəyərləndirərək bildirib ki, Türkiyənin iştirakı olmasa, tərəflər razılığa gələ bilməzdi. Onun sözlərinə görə, ABŞ Prezidenti Donald Tramp bu səbəbdən Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana dörd dəfə təşəkkür edib.

Türkiyənin Xarici İşlər naziri Hakan Fidan İstanbulda HƏMAS Siyasi Büro üzvləri ilə görüş keçirib. Görüş zamanı Qəzzadakı atəşkəs vəziyyəti, bölgədə humanitar yardıma olan tələbat və münaqişənin təsirlərinin azaldılması istiqamətində atıla biləcək addımlar müzakirə olunub. Həmçinin tərəflər bölgədə sülhün və sabitliyin təmin olunmasının əhəmiyyətini vurğulayıblar. Görüşün məqsədi, Qəzza ilə bağlı davam edən diplomatik səyləri gücləndirmək və humanitar yardımın daha effektli şəkildə çatdırılmasını təmin etmək olub.

Fələstinin Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı (BMT) daimi nümayəndəsi Riyad Mənsur İsrailin Qəzza zolağındakı atəşkəs razılaşmasını dəfələrlə pozduğunu bildirərək, razılaşmanın “son dərəcə kövrək” vəziyyətdə olduğunu vurğulayıb. Fələstinin rəsmi WAFA agentliyinin xəbərinə görə, Mənsur İsrailin Qəzzədə fələstinlilərə qarşı 700 gündən artıq davam edən hücumları ilə bağlı BMT baş katibi Antonio Quterreşə, BMT Təhlükəsizlik Şurasının sədrinə və BMT Baş Assambleyasının sədri Annalena Baerbocka məktublar göndərib.

HƏMAS-ın silahsızlaşdırılması və “Hizbullah”ın qalan arsenalının dövlətin nəzarətinə verilməsi istiqamətində intensiv işlərin getdiyi, Qəzza və Livanın cənubunda İsrail müharibəsinin sonuna ümidlərin yarandığı bir vaxtda, Yəməndəki husilər yenidən İran istehsalı silahlarla təhdidlərə başlayıblar. Bu dəfə hədəf nə İsrail, nə də ABŞ, birbaşa qonşu Səudiyyə Ərəbistanıdır.

Fələstin Milli Azadlıq Hərəkatı (FƏTH) hərəkatının sözçüsü Əbdülfəttah Davlə “əş-Şərq əl-Əvsət”ə bildirib ki, “hərəkat Qəzza sektorundan olan peşəkar şəxslərdən ibarət olacaq “Qəzza İdarə Komitəsi” üçün təklif olunan heç bir adı blok etməyəcək”.

İsrailin milli təhlükəsizlik naziri İtamar Ben Qvir bu gün “Telegram” kanalında yayımlanan yeni video ilə yenidən mübahisələrə səbəb olub. Kadrda nazir yerə uzadılmış, əlləri arxadan qandallanmış fələstinli məhbusların qarşısında dayanır və İsrailin “terrorçu” adlandırdığı şəxslərə edam cəzasının tətbiq olunmasını tələb edir.

İstanbul, TRT World Forum – Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan İstanbulda bu il “Qlobal Yenidənqurma: Köhnə Dünyadan Yeni Reallıqlara” mövzusunda keçirilən TRT World Forumunun açılış nitqində çıxış edib. Ərdoğan bildirib ki, iki illik zülmdən sonra, Türkiyənin dəstəyi ilə HƏMAS və İsrail arasında atəşkəs razılaşması əldə edilib və Qəzzalılar ilk dəfə rahat nəfəs ala biliblər. HƏMAS razılaşmaya riayət edərkən, İsrail isə atəşkəsi pozmaq üçün fürsət gözləyir və son günlərdə yenidən yüzdən çox Qəzzalı şəhid olub, onların çoxu uşaqdır.

ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin keçmiş direktoru və ordunun məşhur generallarından biri olan Devid Petrayus Yaxın Şərqdə dəyişən siyasi mənzərə, Suriya ilə yeni münasibətlər və Qəzzada gələcək təhlükəsizlik modeli barədə geniş təhlil təqdim edir. Onun sözlərinə görə, Donald Trampın qeyri-ənənəvi, bəzən sərt görünən diplomatiyası müəyyən hallarda real nəticələr verib və bu siyasətin əsas məntiqi təzyiq ilə strateji praqmatizmi birləşdirməkdir.

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Ankarada rəsmi səfərdə olan Almaniya kansleri Fridrix Merslə keçirilən birgə mətbuat konfransında Qəzza məsələsini müzakirə edib. Kanslerin “İsrail özünü müdafiə etdi” ifadəsinə açıq şəkildə etiraz edən Ərdoğan: “60 mindən çox uşaq, qadın və yaşlı həyatını itirib. HƏMAS-ın bombası, nüvə silahı yoxdur. Amma bütün bu silahlar İsrailin əlində var və istifadə edir. Qəzzə gecə-gündüz bombardman olunur. Bunları Almaniya görmürmü?”-deyib.

İsrailin bu təhdidi, Qətərin Trump planını uğurla həyata keçirmək üçün HƏMAS-a təzyiq göstərdiyi bir vaxta təsadüf edir - yalnız ilkin mərhələnin uğurla başa çatdırılması deyil, həm də HƏMAS-ın silahsızlanması ilə bağlı açıq öhdəlik qəbul etməsinə nail olmaq üçün ciddi təzyiq edilir. Bu, ABŞ planı üçün həlledici məqamdır.

2020 44 günlük vətən müharibəsi. Ermənistan silahlı qüvvələri Tərtərin Ələsgərli kəndinə "Smerç" raketi atdı.

İsrail ordusu Qəzza zolağında təxminən 14 saat davam edən intensiv hava və artilleriya hücumlarından sonra atəşkəsin bərpa olunduğunu elan edib.Hücumlar nəticəsində 100-dən çox fələstinli həlak olub. “Əl-Arabi” telekanalının Qüdsdəki müxbiri Əhməd Dəravişənin məlumatına görə, İsrail ordusu Qəzzada müxtəlif müqavimət qruplarına məxsus 30 komandanı hədəf aldığını iddia edir. Ordunun açıqlamasında bildirilir ki, hücumlar “yüksək səviyyəli liderləri” zərərsizləşdirmək məqsədi daşıyıb.