İsrail ordusunun Qəzza zolağının müxtəlif bölgələrinə bu gün səhər təşkil etdiyi hücumlarda altısı uşaq olmaqla 21 fələstinli həlak olub. Şahidlərin və xəstəxana mənbələrinin verdiyi məlumata görə, Xan Yunisin əl-Məvəssi bölgəsində məcburi köçkünlərin yerləşdiyi çadırlar hava və artilleriya zərbələri ilə hədəf alınıb, nəticədə altısı uşaq olmaqla 16 fələstinli həyatını itirib. Şəhərin cənub-şərqindəki yardım paylama mərkəzinin yaxınlığında hücum zamanı bir fələstinli, əl-Məğazi qaçqın düşərgəsindəki evin hədəf alınması nəticəsində 3 fələstinli, Netzarim dəhlizi və Nusayrat düşərgəsində baş verən hücumlarda isə əlavə fələstinlilər yaralanıb.
Axtarış nəticələri "qəzza" (2637)
Yunan mətbuatı Ankara-Paris xəttində artan diplomatik təmasların və müdafiə sənayesi əməkdaşlığına dair mesajların Afinada təcrid olunma qorxusu doğurduğunu yazıb. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Fransa lideri Emmanuel Makronu “dəyərli dost” adlandırması və BMT sammitində planlaşdırılan görüş bu narahatlıqları daha da gücləndirib. “Thess Today” nəşri Türkiyə və Fransanın yeni əməkdaşlıq səhifəsi açdığını, Yunanıstanın isə prosesdə passiv qaldığını vurğulayıb. Məqalədə “Bizim yalnız Rafale təyyarələrimiz qalıb. Türkiyə sahədə qalib gəlir, biz isə masada qalırıq” ifadəsi yer alıb. Digər tərəfdən, “belə davam edərsə, hətta Kipr də üzümüzü döndərə bilər” kimi qeydlər də Yunan ictimaiyyətində geniş müzakirələrə səbəb olub.
Niderlandın xarici işlər naziri vəzifəsini icra edən Kaspar Veldkamp İsrailə qarşı əlavə tədbirlərin tətbiqi məsələsində hökumət daxilində konsensusun olmaması səbəbindən istefa verib. “Mən başa düşdüm ki, hər hansı əhəmiyyətli əlavə tədbirlər görə bilməyəcəyəm” – deyə, Veldkamp bildirib.
İsveçrə Qəzza zolağındakı aclıq təhlükəsindən narahatdır. Bu barədə İsveçrə Xarici İşlər Nazirliyi “X” sosial şəbəkəsində etdiyi paylaşımda bildirilib. “Aclığın daha da dərinləşməsinin qarşısını almaq üçün təcili və genişmiqyaslı müdaxilə zəruridir” - deyə, Paylaşımda qeyd olunub.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Fələstin üzrə nümayəndəsi Rik Peeperkorn BMT Cenevrə ofisində keçirilən həftəlik mətbuat konfransında Qəzza ilə bağlı kritik vəziyyət barədə məlumat verib. Peeperkorn bildirib ki, BMT-nin dəstəklədiyi İnteqrasiya edilmiş Qida Təhlükəsizliyi Faza Təsnifatı (IPC) hesabatına görə, avqustun 15-dən etibarən Qəzza şəhərində aclıq rəsmi olaraq təsdiqlənib. Hesabata görə, yarım milyondan çox insan aclıq, yoxsulluq və ölümlə səciyyələnən fəlakətli şəraitdədir. Bu, Yaxın Şərqdə ilk dəfə rəsmi olaraq aclığın təsdiqi sayılır. ÜST rəsmisi vurğulayıb ki, təkcə 2025-ci ildə qida çatışmazlığı səbəbindən 206 nəfər həyatını itirib və vəziyyət sürətlə pisləşməkdə davam edir. Peeperkorn IPC təhlilinə əsaslanaraq, 2026-cı ilin iyun ayına qədər ən azı 132 min uşaq yüksək qidalanma riski altında olacaq. Bu rəqəm, 2025-ci ilin may ayındakı IPC proqnozları ilə müqayisədə iki dəfə artmışdır.
Qəzzadakı Hökumət Media Ofisi və Fələstin Jurnalistlər Birliyinin məlumatına görə, son iki ildə İsrailin hücumları nəticəsində 26-sı qadın olmaqla 239 jurnalist qətlə yetirilib. Onlardan 202-si 2023–2024-cü illərdə, 37-si isə 2025-ci ilin əvvəlindən avqustun 15-nə qədər öldürülüb. Bundan başqa, 480 jurnalist yaralanıb, 49-u isə saxlanılıb. İsrail ordusu həmçinin 32 jurnalistin evini birbaşa hava hücumları ilə dağıdıb. İsrail ordusunun hücumları təkcə jurnalistlərə deyil, həm də media infrastrukturuna yönəlib. Bu müddət ərzində 12 çap mediası, 23 rəqəmsal media platforması, 11 radio stansiyası, 16 televiziya kanalı, 27 çap evi, 5 peşəkar və qeyri-hökumət təşkilatı məhv edilib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) baş katibi Antonio Quterreş Qəzzada rəsmi olaraq aclıq elan edildiyini bəyan edərək bunu "bütün dünya üçün rüsvayçılıq" adlandırıb. Quterreş çıxışında bölgədə dərhal atəşkəsin təmin edilməsinin və humanitar yardımın təhlükəsiz şəkildə Qəzzaya çatdırılmasının vacibliyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, İsrailin Qəzza xalqına ərzaq və tibbi ləvazimat tədarükünə icazə verməsi həyati əhəmiyyət kəsb edir. BMT-nin son hesabatına əsasən, Qəzzada 12 mindən çox uşaq qida çatışmazlığından əziyyət çəkir. Ərzaq böhranı nəticəsində ölənlərin sayı 200 nəfəri ötüb, təxminən 1500 hamilə və süd verən qadının isə əlavə qida təminatına ciddi ehtiyacı olduğu bildirilib.
Türkiyənin İƏT-də sədrliyi çərçivəsində avqustun 25-də Səudiyyə Ərəbistanının Ciddə şəhərində keçiriləcək 21-ci Fövqəladə Xarici İşlər Nazirləri Şurası (ECM) iclasına Hakan Fidan rəhbərlik edəcək. Toplantının əsas müzakirə mövzusu İsrailin Qəzzada həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatlar və humanitar vəziyyət olacaq. Diplomatik mənbələrin bildirdiyinə görə, Fidanın çıxışında İsrailin Qəzzanı tam işğal etmək, iki dövlətli həll yolunu mümkünsüz hala gətirmək və fələstinliləri öz torpaqlarından qovmaq siyasətinin qəbuledilməz olduğunu vurğulaması gözlənilir. Nazir həmçinin dərhal atəşkəsin təmin edilməsinin və humanitar yardımın fasiləsiz çatdırılmasının vacibliyini diqqətə çatdıracaq.
, Əl-Əqsa Şəhidləri Xəstəxanasının mənbələrinə görə, sərbəst buraxılan şəxslər Xan Yunisin şərqindəki Kisufim keçidindən Qəzzaya daxil olub. Onların əksəriyyətinin yorğun vəziyyətdə olduğu, bəzilərində isə işgəncə izləri müşahidə edildiyi bildirilib. Məlumata əsasən, İsrail vaxtaşırı kiçik qruplar halında fələstinliləri azad etsə də, həmin şəxslərdə aclıq və ağır fiziki işgəncə əlamətləri aşkar olunur. Fələstin Əsirlər Dərnəyi daha əvvəl açıqlamışdı ki, quru hücumu başlayandan bəri İsrail minlərlə fələstinlini, o cümlədən qadınlar, uşaqlar, tibb personalı və mülki müdafiə işçilərini saxlayıb.
Tərəflər regional prosesləri, xüsusilə Fələstindəki vəziyyəti diqqət mərkəzinə alıblar. Prezident Sisi Misirin Qəzzada atəşkəsin təmin olunması istiqamətində göstərdiyi vasitəçilik səyləri barədə məlumat verib. O, həmçinin Fələstin məsələsində Səudiyyə təşəbbüslərinə, o cümlədən BMT-də Riyad və Parisin birgə rəhbərliyi ilə keçirilən “iki dövlətli həll” konfransının nəticələrinə dəstək verdiyini vurğulayıb.
Netanyahu əvvəllər HƏMAS-ı razılaşmalardan yayınmaqda günahlandırırdı. İndi isə, HƏMAS Misir və Qətərin vasitəçiliyi ilə təqdim edilən təklifi qəbul etdikdən sonra, niyə Netanayhu Qəzzanı işğal etməkdə israr edir və ordunu bu istiqamətdə addımlarını sürətləndirməyə məcbur edir?
İsrail hökumətinin Qəzza zolağındakı işğalı davam etdirmək qərarı humanitar vəziyyətin daha da ağırlaşmasına və hərbi gərginliyin artmasına səbəb olur. Bu barədə İtaliyanın baş naziri Corca Meloni açıqlama verib.
Məlumata görə, təşkilata üzv ölkələrin xarici işlər nazirləri İsrailin hücumlarını və Qəzzanı tam işğal etməyə dair planlarını müzakirə edəcəklər. İclasda İsrailin həyata keçirdiyi işğal, kütləvi qətl, blokada, aclıq təhlükəsi və əhalinin məcburi köçürülməsi kimi beynəlxalq hüquqa zidd addımlarına qarşı ortaq mövqenin müəyyənləşdirilməsi nəzərdə tutulur.
İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu bildirib ki, hətta HƏMAS razılaşmaya razılıq versə belə, İsrail ordusu Qəzzaya nəzarəti ələ alacaq. “Biz bunu hər halda edəcəyik, bunda heç bir şübhə yoxdur. HƏMAS Qəzzada qalmayacaq. Müharibənin sonuna yaxınlaşırıq. Bu, İran və onun vasitəçilərini də əhatə edən yeddi cəbhədə aparılan müharibədir” – deyə Netanyahu qeyd edib.
BMT baş katibi Antonio Quterreş İsrailin Qəzza şəhərinə qarşı genişmiqyaslı hərbi hücum başlatdığı bir vaxtda bölgədə dərhal atəşkəs elan olunmasına çağırıb. Quterreş bildirib ki, Qəzzada hərbi əməliyyatların davam etməsi böyük insan itkilərinə və geniş dağıntılara səbəb olacaq.
İsrail dövlət televiziyası KAN-a müsahibəsində səfir Huckabee bildirib ki, Vaşinqton administrasiyası Avropanı Fələstin dövlətini tanımamaq üçün “fəal şəkildə” yönləndirir. O, Fələstinin tanınmasının Oslo razılaşmalarının pozulması anlamına gələcəyini qeyd edib. Huckabee, Misir və Qətərin yeni atəşkəs təklifinə münasibət bildirərkən, İsrailin qərarlarına müdaxilənin yersiz olduğunu deyib. O, ABŞ prezidenti Donald Trampın “bütün məhbusların geri qaytarılması və HƏMAS-ın hakimiyyətdə qalmaması” barədə mövqeyini xatırladıb. Səfir Qəzzada kütləvi aclıq xəbərlərini təsdiqləmədiyini, lakin insanların aclıq çəkdiyinə əmin olduğunu söyləyib. O, həmçinin humanitar yardımın çatdırılmasında BMT mexanizmini və HƏMAS-ı günahlandırıb.
Qəzza hökumətinin media ofisi son üç gündə gözlənilən 1800 yardım maşınından cəmi 250-nin bölgəyə buraxıldığını bildirib. Rəsmi açıqlamada bu vəziyyətin İsrailin “aclıq və xaos yaratmaq” siyasətinin tərkib hissəsi olduğu vurğulanıb. Məlumata görə, son 25 gündə Qəzzaya 2187 yardım maşını daxil olub, halbuki bu müddətdə 18 min yük maşınının daxil olması lazım idi. Həmçinin, İsrail qüvvələrinin sərhəd keçidlərini bağlaması və müxtəlif maneələr yaratması səbəbindən humanitar təşkilatların fəaliyyəti xeyli məhdudlaşdırılıb.
İsrailin strateji işlər naziri Ron Dermer və Qətər nümayəndə heyəti Parisdə görüşərək HƏMAS-ın yeni atəşkəs təklifini müzakirə ediblər. HƏMAS vasitəçilər olan Misir və Qətərin təqdim etdiyi yeni atəşkəs və məhbus mübadiləsi təklifini qəbul etdiyini açıqlayıb. Təklif 60 günlük müvəqqəti atəşkəsi, Qəzza zolağına humanitar yardımın asanlaşdırılmasını və sərhəd bölgələrində İsrail qüvvələrinin yenidən yerləşdirilməsini əhatə edir. Mətbuat məlumatına görə, atəşkəs dövründə Qəzzada sağ qalan 10 israilli məhbusun azad edilməsi və 18 nəfərin qalıqlarının geri qaytarılması müqabilində bir neçə fələstinli məhbus azad ediləcək.
Dünya Müsəlman Alimləri Birliyi və Türkiyə İslam Alimləri Vəqfinin birgə təşkil etdiyi "İslami və Humanitar Məsuliyyət: Qəzza" konfransı avqustun 22-i cümə günü İstanbulda başlayacaq.
Qəzza rəsmiləri İsrailin quru əməliyyatlarının ilk mərhələsinə başladığını açıqlayıb. Ordunun Zeytun və Cəbəliyyə məhəllələrinə hücum etdiyi, Qəzza şəhərini isə üç hərbi briqada ilə mühasirəyə aldığı bildirilib. Hava və artilleriya zərbələri ilə müşayiət olunan əməliyyatlar nəticəsində fələstinlilər bölgəni tərk etməyə çalışır. BMT və beynəlxalq təşkilatlar xəbərdarlıq edərək, əməliyyatların fəlakətli nəticələrə gətirib çıxaracağını vurğulayıb. Baş katib Antonio Quterreş dərhal atəşkəs çağırışı edib. Bununla yanaşı, İsrail Müdafiə Nazirliyinin təsdiqlədiyi plana əsasən, yaxın günlərdə əməliyyatların genişləndirilməsi nəzərdə tutulur.
Təşkilatın açıqlamasında bildirilib ki, İsrailin müdafiə naziri Yisrael Katz tərəfindən təsdiqlənən plan 22 aydan çoxdur davam edən hərbi əməliyyatları dərinləşdirəcək və vasitəçilərin atəşkəs və əsir mübadiləsinə dair təşəbbüslərinə əhəmiyyət verilməyəcək. HƏMAS həmçinin İsrail hökumətini günahsız mülki şəxslərə qarşı amansız müharibəni davam etdirməkdə ittiham edib. Açıqlamada Baş nazir Benyamin Netanyahunun vasitəçilərin atəşkəs təklifinə cavab verməməsi də tənqid olunub. HƏMAS bunun İsrailin əsirlərin qaytarılması məsələsində ciddi olmadığını göstərdiyini bildirib. Xatırladaq ki, İsrail Təhlükəsizlik Kabineti avqustun 8-də Qəzza şəhərinin işğalı planını təsdiqləyib. Müdafiə naziri Yisrael Katz və Baş nazir Netanyahu plana əsasən əvvəlcə bir milyonadək fələstinlinin cənuba köçürüləcəyini, şəhərin mühasirəyə alınacağını və daha sonra intensiv hücumlarla işğal ediləcəyini açıqlayıblar.
Son günlərdə Misir–Qətər vasitəçiliyi ilə təklif olunan 60 günlük atəşkəs, İsrailin qismən imtinası və siyasi manevrləri, bu yanaşmanın klassik təzahürüdür: elan olunan razılaşmaların boşaldılması və mülki əhalinin artan əzabları.
Bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik.
Misir ordusu İsrailin Qəzzanı işğal etmə planlarına qarşı Sina səhrasında misilsiz hərbi hazırlıq keçirib. Yüksək rütbəli hərbi mənbənin sözlərinə görə, prezident Əbdülfəttah əs-Sisinin birbaşa tapşırığı ilə Qəzza sərhədinə əlavə 40 min əsgər yerləşdirilib. Bu rəqəm 1979-cu il Misir–İsrail Sülh Müqaviləsi ilə icazə verilən həddən demək olar ki, iki dəfə çoxdur.