BAKI,AzerVoice
Con Kennedi (John Fitzgerald Kennedy) 29 may 1917 – 22 noyabr 1963) ABŞ-ın 35-ci prezidenti olub. O, ABŞ tarixində seçilmiş ən gənc prezident (43 yaş) idi. Prezidentliyi 1961-ci ildən sui-qəsdlə öldürüldüyü 1963-cü ilə qədər davam edib. Kennedi “Soyuq müharibə” dövrünün dramatik hadisələri fonunda ölkəni idarə etmiş və xüsusilə Sovet İttifaqı və Kuba ilə münasibətlərə fokuslanmışdı.
Kennedi varlı və siyasi nüfuzlu bir ailədə – Massaçusets ştatında doğulub. Harvard Universitetini bitirən Kennedi həmin illərdə siyasi fəlsəfə və beynəlxalq münasibətlərə maraq göstərib. Onun ailəsi – xüsusilə atası Joseph Kennedi – siyasi karyerasında həlledici dəstək rolunu oynayıb.
II Dünya müharibəsi zamanı ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrində xidmət edən Kennedy, Solomon adalarında idarə etdiyi PT-109 katerinin batmasından sağ çıxaraq yaralı yoldaşlarını xilas edib. Bu qəhrəmanlığı ona “Navy and Marine Corps Medal” qazandırıb. Lakin ağır yaralanması həyat boyu davam edən sağlamlıq problemlərinə yol açdı.
Siyasi karyera
1947–1953: ABŞ Nümayəndələr Palatasında Massaçusetsi təmsil edib.
1953–1960: Massaçusetsdən ABŞ Senatına seçilib.
1957: “Profiles in Courage” kitabı ilə Pulitzer mükafatı alır.
1960: ABŞ prezident seçkilərində respublikaçı Richard Niksonu məğlub edir.
Prezidentliyi dövründə əsas hadisələr
Kubada Donuz Körfəzi işğalı (1961): Fidel Kastronu devirmək üçün hazırlanan plan uğursuzluqla nəticələndi.
Berlin Divarı (1961): Şərq və Qərb arasında geriləmə fonunda inşa edilən divar Soyuq müharibənin rəmzinə çevrildi.
Kuba Raketa Krizi (1962): Sovet İttifaqının Kubaya nüvə raketləri yerləşdirməsi dünyanı nüvə müharibəsi həddinə gətirdi. Kennedy diplomatik bacarığı ilə böhranı sülhlə həll etdi.
Space Race: Kennedy Ay proqramını təbliğ edərək NASA-nın Apollo missiyasını dəstəklədi və “bu onillikdə Aya gedəcəyik” çağırışı etdi.
Daxili siyasət: “New Frontier” proqramı çərçivəsində iqtisadi inkişaf və sosial islahatlara start verdi.
Vətəndaş hüquqları: Afroamerikalıların hüquqlarını qoruyan ilk əhəmiyyətli addımları atan prezidentlərdən biri oldu və 1963-cü ildə tarixi çıxış etdi.
22 noyabr 1963-cü ildə Dallasda motosiklet korteji ilə hərəkət edərkən snayper hücumu ilə öldürüldü. Lee Harvey Osvald günahlandırılsa da, hadisə ilə bağlı çoxlu sui-qəsd nəzəriyyələri mövcuddur. Kennedy-nin ölümü ABŞ və dünya siyasətində dərin iz buraxdı. Onun idealları və çıxışları bu gün də nümunə göstərilir.
Kennedy bir çoxları tərəfindən cazibədar, modern və enerjili bir lider kimi xatırlanırdı. Arvadı Jacqueline Kennedy də dövrün moda və mədəniyyət simvolu idi. Ailəsi, şəxsi həyatı, sağlamlıq problemləri və eşq münasibətləri ilə bağlı detallar hələ də geniş müzakirə olunur.