BAKI,AzerVoice
1962-ci ilin 20 oktyabrında Ağ Evdə akkreditə olunmuş jurnalistlərə bildirildi ki, guya Prezident Con F. Kennedinin soyuqlayıb. Əslində isə o, Kubaya qarşı blokadanın tətbiqi qərarını verməzdən əvvəl məsləhətçiləri ilə gizli görüşlər keçirirdi.
Kennedinin həmin gün Sietldə keçirilən “Century 21” Dünya Sərgisinə qatılması planlaşdırılmışdı. Lakin onun mətbuat katibi prezidentin “yuxarı tənəffüs yolları infeksiyasına” yoluxduğunu elan etdi. Bundan sonra Kennedi Vaşinqtona geri uçdu və guya soyuqlamadan sağalmaq üçün müalicəyə başladı.
Dörd gün əvvəl Kennedi rusların (SSRİ) Kuba adasında 40 ballistik raket bazası inşa etdiyini göstərən fotoşəkil sübutlarını görmüşdü - bu bazalar ABŞ-a birbaşa hücum məsafəsində idi. Prezidentin guya “dincəlməsi” əslində, sovetlərin bu addımına cavab strategiyasını müəyyənləşdirmək üçün keçirilən uzun və gizli müşavirə idi.
Kennedinin komandası üç əsas variant üzərində düşünürdü:
- Sovetlərlə danışıqlara başlamaq və raketlərin çıxarılmasını tələb etmək;
- Kubadakı raket bazalarını bombalamaq;
- Adanı dəniz blokadasına almaq.
Prezident üçüncü varianta üstünlük verdi - Kubanı blokadaya almaq qərarına gəldi və yalnız zərurət yaranarsa, hava zərbələrinin endiriləcəyini bildirdi.
Blokada 21 oktyabrda başladı. Ertəsi gün Kennedi xalqa müraciət edərək vəziyyət barədə məlumat verdi və Sovet İttifaqının rəhbəri Nikita Xruşşovu raketləri çıxarmağa çağırdı, əks halda ABŞ-ın cavab tədbirlərinə məruz qalacağı barədə xəbərdarlıq etdi.
Xruşşov isə cavab olaraq, içində hərbi yüklər ola biləcək əlavə gəmiləri Kubaya göndərdi və raket bazalarının tikintisinin davam etməsinə icazə verdi. Növbəti altı gün ərzində - tarixə “Kuba Raket Böhranı” kimi düşən bu gərginlik dövründə - dünya nüvə müharibəsinin astanasına gəlib çıxdı. Hər iki lider teleqram və məktublar vasitəsilə gərgin diplomatik danışıqlar aparırdı.
28 oktyabrda Kennedi və Xruşşov nəhayət razılığa gəldilər. Hər iki tərəf ehtiyatla da olsa, kollektiv bir rahatlıq nəfəsi aldı. Sovetlər Kubadakı raket bazalarını sökdülər, Kennedi isə bunun müqabilində ABŞ-ın Türkiyədəki raket bazalarının bağlanmasına razılaşdı.