BAKI,AzerVoice Analitik Təhloil Mərkəzi
ABŞ-ın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkof şənbə günü Tel-Əvivdəki “Girovların meydanında” keçirilən izdihamlı tədbirdə çıxış edərək ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzzada atəşkəsin təmin olunmasındakı səylərini yüksək qiymətləndirib. Tədbirdə yüz minlərlə insan iştirak edib.
Vitkof “Biz hamımız Prezident Trampa dərin minnətdarlıq edirik” dedikdən sonra izdiham uzun sürən alqışlarla və “Sağ ol, Tramp!” səsləri ilə onu qarşıladı. Tədbir, İsrail ilə HƏMAS arasında atəşkəs razılaşmasının qüvvəyə minməsindən bir gün sonra keçirilib.
Nümayəndəni səfərində İvanka Tramp və onun həyat yoldaşı Cared Kuşner müşayiət edib. Vitkof çıxışında “israillilərin və girovların ailələrinin səbr və gücünü” tərifləyib və bildirib.
“Bu bölgənin gələcəyi nifrətin külü üzərində deyil, ümidin ortaq vədi üzərində qurulmalıdır.”-deyə Vitkof bildirib.
Netanyahu barədə sözlərdən sonra fit səsləri
Nitqinin əvvəlində alqışlanan Vitkof, İsrailin baş naziri Beniyamin Netanyahunun rolunu vurğuladıqda izdihamın bir hissəsi onu fitə basıb. O, “fikrimi tamamlayım” deyərək müdaxiləyə reaksiya verib və Netanyahu “ölkəsi üçün hər şeyi etdi” sözlərini əlavə edib.
Bu reaksiya təsadüfi deyil: Qəzzada israilli girovların ailələri Netanyahu hökumətini onların azad edilməsi istiqamətində kifayət qədər addım atmamaqda günahlandırır.
Kuşner və İvanka Trampın çıxışı
Cared Kuşner qısa çıxışında Vitkofun “sülh danışıqlarındakı uğurlu səylərini” alqışlayıb və “Belə bir insanla işləmək mənim üçün böyük şərəf idi,” – deyib.
İvanka Tramp isə əlavə edib ki, “Prezident Tramp sizə baxır, sizi eşidir və sizinlədir - həmişə, hər zaman.”
Trampın sülh planı və Misirdə gözlənilən sammit
İsrail və HƏMAS artıq Trampın sülh planının birinci mərhələsi üzrə razılaşıblar. Plan, Qəzzada qalan 48 girovun və yüzlərlə fələstinli məhbusun azad olunmasını nəzərdə tutur. İsrail ordusu artıq Qəzzanın bəzi hissələrindən geri çəkildiyini açıqlayıb.
Razılaşmanın imzalanması mərasimi Misirin Şarm-əl-Şeyx şəhərində keçiriləcək beynəlxalq sammitdə baş tutacaq. Misir Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, toplantıya Prezident Əbdülfəttah əs-Sisi və Donald Tramp birgə sədrlik edəcəklər. Telefon danışığı zamanı Misirin XİN rəhbəri Bədr Əbdülati və ABŞ-ın dövlət katibi Marko Rubio sammitin təfərrüatlarını müzakirə ediblər.
Tədbirə Fransa Prezidenti Emmanuel Makron və bir sıra Avropa və ərəb liderlərinin də qatılması gözlənilir. Misir prezidenti Almaniya kansleri Fridrix Mertsi də Qəzza razılaşmasının imzalanma mərasiminə dəvət edib.
Tramp isə İsrail səfərindən sonra Misirə gedərək mərasimdə iştirak etmək niyyətində olduğunu bildirib, lakin səfərinin dəqiq cədvəlini açıqlamayıb.
HƏMAS mərasimdə iştirak etməyəcək
HƏMAS hərəkatının rəsmiləri bildirib ki, onlar imzalanma mərasimində iştirak etməyəcəklər. Mərasimə yalnız vasitəçilər, ABŞ və İsrail rəsmiləri qatılacaq.
Artıq şənbə günü Vitkof və Kuşner İsrail ordusunun müşayiəti ilə Qəzzaya səfər ediblər. İsrail ordusu səfər zamanı çəkilmiş foto və videoları yayıb. ABŞ Mərkəzi Komandanlığının nümayəndəsi admiral Bred Kuper də səfərdə iştirak edib.
BMT-nin etibarlı hesab etdiyi məlumatlara görə, müharibə nəticəsində 67 mindən çox fələstinli həlak olub, Qəzza zolağının əksər hissəsi isə xarabalığa çevrilib.