ABŞ Prezidenti Donald Tramp İsrailin Qətərə təkrar hücum etməyəcəyini söyləyib. Tramp Oval Ofisdə jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən İsrailin Qətərə endirdiyi hava hücumu ilə bağlı danışıb. Qətərin "çox yaxşı bir müttəfiq olduğunu və bir çox insanın bunun fərqində olmadığını" deyən Tramp, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun Qətərə yenidən hücum etməyəcəyini bildirib. Tramp, İsrailin HƏMAS-a qarşı başqa tədbirlərə əl atacağını vurğulayaraq, “Netanyahunun Qətəri vurmayacağını, bəlkə də onların (HƏMAS-ın) ardınca gedəcəyini” ifadə edib.

İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu bazar günü bəyan edib ki, ABŞ dövlət katibi Marko Rubionun İsrailə səfəri iki ölkə arasındakı “ittifaqın və dostluğun gücünü” nümayiş etdirir. Bu açıqlama, İsrailin Dohada HƏMAS rəsmilərini hədəf aldığı zərbədən bir neçə gün sonra gəlib. Müşahidəçilərə görə, Rubionun səfərinin əsas məqsədi Vaşinqtonun İsrailə dəstəyini göstərməkdir. Bu, ərəb ölkələrinin geniş şəkildə Qətəri dəstəklədiyi, eyni zamanda Dohada keçirilən ərəb-islam sammitinin fonunda baş verir.

Tramp tez-tez dünyanın diqqətini çəkən təxribatçı açıqlamalar verməyi sevir. Məsələn, ABŞ-ın Qəzza zolağına tam nəzarət edəcəyi və orada “Qəzza Rivyerası” adlı cazibədar bölgə quracağı fikri kimi. Digər tərəfdən isə o, çox vaxt nümayişkaranə addımlar atır: iyun ayında İrana qarşı həyata keçirilən qəfil hücum və ya bu ay Venesuelalı narkotik tacirlərinə qarşı təşkil edilən əməliyyat kimi. Lakin bu addımları strateji nəticələr doğuran ardıcıl siyasət kimi qəbul etmək düzgün olmaz.

Tramp, Vaşinqtonun Demokrat meri Müriel Bouserin ABŞ Miqrasiya və Gömrük Nəzarəti Xidməti (ICE) ilə əməkdaşlıq etməyəcəyini açıqlamasından sonra, lazım gələrsə, fövqəladə vəziyyət elan edəcəyini və federal idarəetməyə keçəcəyini bildirib. ABŞ Prezidenti Donald Tramp, ABŞ mənşəli sosial media platforması Truth Social hesabında Vaşinqtondakı cinayət səviyyəsi və Bouserin açıqlamaları ilə bağlı paylaşım edib.

2025-ci ilin payızına doğru Latın Amerikası qlobal şahmat taxtasının mərkəzinə çevrildi və əsas mübarizə meydanı Venesuela oldu. Ağ Evə revanş və “ABŞ-ın itirilmiş gücünü bərpa etmək” şüarı ilə qayıdan Donald Tramp qərb yarımkürəsində sərt iradəsini nümayiş etdirməyə üstünlük verir. Nikolas Maduronun rəhbərlik etdiyi hakimiyyəti “narkoterrorçu rejim” kimi damğalayan Vaşinqton Karib hövzəsinə hərbi gəmilər və dəniz piyadaları göndərib, Venesuela liderinin “başına” isə 50 milyon dollarlıq mükafat qoyub. Bu artıq ənənəvi təzyiq ritorikası deyil, açıq mesajdır: ABŞ hərbi gücdən istifadə etməyə hazırdır.

İraqın baş naziri Məhəmməd Şiə əs-Sudani tərəfindən “İsrailə qarşı ərəb–islam ittifaqı qurmaq” çağırışı, İsrailin müxtəlif istiqamətlərdə davam edən hücumlarının yaratdığı böyük təhlükələr fonunda, o cümlədən Qətərin paytaxtı Dohanın hədəfə alınması səbəbilə, iraqlılar arasında müsbət əks-səda doğurub. Sudani televiziya açıqlamalarında “İsrailin Qətəri hədəf almasının beynəlxalq hüququn açıq şəkildə pozulması olduğunu” bildirib, “İsrailə qarşı siyasi, təhlükəsizlik və iqtisadi islam ittifaqı qurmağın vacibliyini” vurğulayıb.

“Taliban” hərəkatı bildirib ki, təşkilat şənbə günü ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyasının nümayəndələri ilə Əfqanıstan və Amerika arasında münasibətlərin normallaşdırılması məsələsini müzakirə edib. Ağ Ev görüş barədə rəsmi açıqlama yaymayıb və şərh verməkdən imtina edib. Talibanın bəyanatına görə, xarici işlər naziri Əmir Xan Müttəqi Trampın xüsusi girov məsələləri üzrə elçisi Adam Böhler və ABŞ-ın digər nümayəndəsi Zalmay Xəlilzadla görüşüb. Görüşdən fotolar da yayımlanıb. Bəyanatda qeyd olunub ki, tərəflər ikitərəfli münasibətlərin inkişafı, vətəndaşlarla bağlı məsələlər və Əfqanıstana investisiya imkanlarını müzakirə ediblər. ABŞ tərəfi həmçinin ötən ay ölkənin şərqini silkələyən zəlzələ qurbanları ilə bağlı başsağlığı verib.

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio İsrailə səfər edib. AzerVoice xəbər verir ki, səfər çərçivəsində o, ölkəsinin Təl-Əvivə dəstəyini bir daha təsdiqləyib. Bu bəyanat, İsrailin Qətərdə HƏMAS liderlərinə qarşı həyata keçirdiyi zərbələrin ABŞ prezidenti Donald Tramp da daxil olmaqla beynəlxalq və regional dairələrdə sərt tənqidlər doğurmasına baxmayaraq, səslənib. Rubio Təl-Əvivə yola düşməzdən əvvəl jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, Trampın İsraili açıq şəkildə tənqid etməsi ABŞ-ın İsrailə dəstəyini dəyişməyəcək.

BMT Təhlükəsizlik Şurasının İsrailin Qətərə hücumunu pisləyən bəyanatı uzun illərdən sonra ilk dəfə ABŞ-ın da beynəlxalq konsensusa qoşulması ilə mümkün olub. Bu dəfə Vaşinqton da İsrailin HƏMAS-a qarşı müharibəni aşaraq bütün beynəlxalq qanun və normaları pozan addımlarına qarşı çıxış edib. Şuranın qəbul etdiyi bəyanatda İsrailin adı açıq şəkildə qeyd olunmasa da, “əsas vasitəçi ölkənin ərazisi olan Dohaya edilən son hava hücumları pislənir” ifadəsi diqqət çəkib. Bu, nəinki Donald Tramp dövründə, hətta onun sələfi Co Baydenin hakimiyyəti illərində də ilk dəfə BMT TŞ-nin İsraili hədəf alan pisləmə bəyanatı idi.

ABŞ prezidenti Donald Tramp bəyan edib ki, rusiyalı həmkarı Vladimir Putinə qarşı səbri tükənir və Ukrayna müharibəsi fonunda sanksiyalar tətbiq edə bilər. Tramp bununla yanaşı, Kiyevin də müəyyən güzəştlərə getməsinin vacibliyini vurğulayıb. O, hər iki tərəfin razılaşmaya nail olmaq üçün töhfə verməsinin önəmini qeyd edib. “Putin razılaşmaq istəyəndə [Ukrayna Prezidenti Volodimir] Zelenski istəmədi. Zelenski istəyəndə isə Putin istəmədi. İndi Zelenski razıdır, amma Putinin mövqeyi sual altındadır. Biz çox sərt addımlar atmağa məcbur olacağıq”, – Tramp bildirib.

ABŞ prezidenti Donald Tramp bu həftənin əvvəlində Polşanın hava məkanına daxil olmuş pilotsuz uçuş aparatları (PUA) ilə bağlı insidentlərdə heç kimi müdafiə etmək niyyətində olmadığını bildirib. O, bu barədə “Fox News”-a açıqlamasında danışıb. “Mən heç kimi müdafiə etməyəcəyəm. Onlar (PUA-lar – red.) vurulub, amma ümumiyyətlə Polşaya yaxınlaşmamalı idilər” - deyə, Tramp qeyd edib.

Qətər Baş naziri və Xarici İşlər naziri Şeyx Məhəmməd bin Əbdürrəhman Al Tani BMT Təhlükəsizlik Şurasının fövqəladə iclasında çıxış edərək İsraili Qəzza zolağındakı girovlara laqeyd yanaşmaqda günahlandırıb. O bildirib ki, İsrailin bu həftə Doha şəhərinə endirdiyi hava hücumu yalnız ölkəsinin suverenliyini pozmayıb, həm də regional sülhə ciddi təhdid yaradıb.

Son bir neçə ildə Kirk-in çıxışları və qısa videoları amerikalı gənclər arasında od kimi yayılırdı. Bəzi kadrlarda onu ABŞ universitetlərində abort məsələsi ətrafında liberal gənclərlə mübahisə edərkən görmək olurdu — o, abortu “körpəyə qarşı qətl” adlandırırdı; bəzilərində cinsi keçid ideyasına qarşı çıxırdı; bəzilərində isə ağdərili amerikalıların silah gəzdirmə hüququnu müdafiə edir, sosial baxımdan mühafizəkar dəyərləri müdafiə edirdi; ya da ABŞ prezidenti Donald Trampın siyasətlərini təbliğ və müdafiə edirdi.

ABŞ-lı siyasətçi, Respublikaçı mühafizəkar fəal Çarli Kirkə qarşı həyata keçirilən sui-qəsddə istifadə olunan silah tapılıb. Bu barədə Federal Təhqiqat Bürosu (FTB) məlumat yayıb. Məlumata görə, sui-qəsdi törədən şəxslərin universitet tələbələri olduqları müəyyən edilib. Digər tərəfdən, ABŞ Prezidenti Donald Tramp “qatili tapan şəxsə prezidentlik medalı veriləcəyini” bəyan edib.

Hücumdan öncə Vaşinqtonun vasitəçiliyi ilə əldə olunan son razılaşmaya görə, “HƏMAS” 2023-cü ilin 7 oktyabr hücumları zamanı əsir götürülən bütün şəxsləri – diri və ya ölü – azad etməli, əvəzində isə İsrail yüzlərlə fələstinlini sərbəst buraxmalı idi. Bu prosesin ardınca tərəflərin daimi həll yolunu müzakirə etməsi nəzərdə tutulurdu. Lakin Netanyahu hökumətinin vaxt udmaq üçün prosesi ləngitdiyinə dair Vaşinqtonda narahatlıqlar mövcud idi.

ABŞ Prezidenti Donald Tramp İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu ilə gərgin telefon danışığı apararaq, Qətərdə HƏMAS-ı hədəf alma qərarının “ağılsız addım” olduğunu bildirib. Wall Street Journalın məlumatına görə, İsrailin ABŞ-dan xəbərsiz şəkildə Qətərdəki HƏMAS liderlərini vurması Trampı və Qətəri qəzəbləndirib. Hadisədən sonra Tramp Netanyahunu sərt tonda tənqid edərək, bu hücumun “barış səylərinə və ABŞ-Qətər münasibətlərinə zərbə vurduğunu” deyib.

2001-ci il 11 sentyabr hücumlarının 24-cü ildönümündə – ABŞ ərazisində İkinci Dünya müharibəsi zamanı baş vermiş Perl Harbor hücumundan sonra ikinci ən dəhşətli terror aktı kimi tarixə düşən hadisənin ildönümündə – hələ də müxtəlif sui-qəsd nəzəriyyələri dolaşır və hadisə ilə bağlı suallar davam edir. O gün “Əl-Qaidə” təşkilatının 19 üzvü 4 təyyarəni ələ keçirmişdi: onlardan ikisi Nyu-Yorkdakı Dünya Ticarət Mərkəzinin əkiz qüllələrinə çırpıldı, biri Pentaqona dəyib dağıldı, dördüncüsü isə Pensilvaniya ştatının Şanksvil şəhərindəki sahəyə düşürüldü. Sonuncu təyyarənin hədəfi Ağ Ev idi.

ABŞ Prezidenti Donald Tramp, İsrailin Qətərin paytaxtı Dohada HƏMAS liderliyini hədəf alması ilə bağlı açıqlama verərək, hadisədən “heç məmnun olmadığını”, lakin hücumu rəsmi şəkildə qınamaqdan imtina etdiyini bildirib.HƏMAS açıqlamasında bəzi yüksək vəzifəli rəhbərlərin sağ qaldığını, lakin aralarında təşkilatın Qəzza rəhbəri və baş müzakirəçi Xalil əl-Həyyənin oğlu, üç mühafizəçisi və ofis müdiri də olmaqla beş nəfərin öldüyünü açıqlayıb.

ABŞ Ali Məhkəməsi prezident Donald Tramp tərəfindən digər ölkələrə qarşı tətbiq edilən bir sıra gömrük rüsumlarının qanuniliyini sürətləndirilmiş prosedurla araşdırmağa razılıq verib. Məhkəmənin yaydığı bildirişə əsasən, tərəflərin dinləmələri bu ilin noyabr ayında başlayacaq. Sənəddə qeyd olunub ki, dinləmələr 2025-ci ilin noyabr ayının ilk həftəsinə təyin edilib. Tərəflər öz arqumentlərini yazılı şəkildə sentyabrın 19-dək məhkəməyə təqdim etməlidirlər. Rüsumlar məhkəmə araşdırması başa çatana qədər qüvvədə qalacaq.

ABŞ prezidenti Donald Tramp bildirib ki, əgər yerli hakimiyyət orqanları ondan xahiş etsələr, cinayətkarlıqla mübarizə aparmaq üçün Amerikanın böyük şəhərlərinə Milli Qvardiya göndərəcək. Bu barədə Tramp video-müraciətində deyib. “Çikaqoya kömək lazımdır, digər şəhərlərə də kömək lazımdır və biz bunu edəcəyik, çünki Amerikada təhlükəsizliyi bərpa etməyə hazırlaşırıq” - deyə, o qeyd edib. Dövlət başçısı, bir çox şəhərlərdə cinayətkarlıq səviyyəsinin yüksək olduğunu vurğulayıb və bunun səbəbini yerli hakimiyyətin yürütdüyü yanlış siyasətdə görüb. O, misal üçün, Şimali Karolinanın Şarlott şəhərində 23 yaşlı ukraynalı İrina Zarutskayanın qətl hadisəsini göstərib. Tramp bundan əvvəl bu qətlin məsuliyyətini daha əvvəl məhkum olunmuş amerikalı tərəfindən törədildiyini və məsuliyyətin demokratların üzərində olduğunu bəyan etmişdi.

İsrailin Dohada HƏMAS rəhbərliyinə aid yaşayış yerlərinə endirdiyi hava zərbəsi Qəzzada davam edən müharibənin gedişatında təhlükəli bir dönüş nöqtəsi oldu. Bu hadisə Vaşinqtonun müttəfiqi və İsraillə fələstinli qruplar arasında ənənəvi vasitəçi sayılan Qətəri ilk dəfə bu qədər birbaşa və görünməmiş şəkildə qarşıdurmanın mərkəzinə gətirdi. Doha baş verənləri “qorxaq hücum” adlandıraraq HƏMAS-ın Siyasi Bürosuna aid rəhbərlərin yaşayış yerlərinin hədəfə alındığını açıqladı. İsrail isə bunun “HƏMAS terror rəhbərliyinə” qarşı həyata keçirilmiş əməliyyat olduğunu bildirdi və bunu hərəkatın kadrlarını harada olurlarsa, orada izləyib məhv etmək kampaniyasının davamı kimi təqdim etdi.

ABŞ prezidenti Donald Tramp Qazaxıstana səfər edəcəyini istisna etməyib. O Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayevlə “çox yaxşı söhbət” apardığını bildirib. “Gedə bilərəm”, – deyə Tramp Qazaxıstana səfər edib-etməyəcəyi barədə suala cavab verib. “Onunla çox yaxşı söhbətim oldu. Ona salam çatdırın. O, yaxşı insandır” - deyə, o Tokayev haqqında danışarkən qeyd edib.

İranın iyun ayında İsrail və ABŞ-ın hücumları nəticəsində zədələnmiş nüvə obyektlərinin hazırda bərpası müşahidə olunmur. İsrail ordusu isə bu mərhələdə həmin obyektlərə yeni zərbələr endirməyi planlaşdırmır. Bunu İsrail ordusunun Baş Qərargahının Əməliyyat İdarəsinin briqada komandiri İsrail Şumer ordu radiosuna müsahibəsində bildirib. “Hazırda müharibə zamanı zədələnmiş İranın nüvə və raket imkanlarının bərpası aparılmır” - deyə, Şumer qeyd edib.

Vaşinqton ilə HƏMAS arasında diplomatik təmaslar yenidən başlayıb. Lakin ABŞ administrasiyası İsrailin Qəzzadakı hərbi əməliyyatlarını dayandırmağı planlaşdırmır. Bu barədə “Israel Hayom” qəzeti məlumat yayıb. Məlumatda qeyd olunur ki, danışıqların bərpası Misir və Qətərin vasitəçilik cəhdlərinin müharibəni dayandıracaq bir formula gətirə bilməməsindən sonra mümkün olub.