İsrail ordusunun 7 oktyabr 2023-cü ildən bəri Qəzza zolağına həyata keçirdiyi hücumlarda həyatını itirənlərin sayı son 24 saatda 54 nəfər artaraq 61 min 776 nəfərə çatıb. Qəzzədəki Fələstin Səhiyyə Nazirliyinin verdiyi yazılı açıqlamada, İsrailin davam edən hücumları nəticəsində baş verən can itkiləri və yaralılarla bağlı son məlumatlar paylaşılıb. Son 24 saat ərzində Qəzza zolağındakı xəstəxanalara 54 nəfərin meyiti və 831 yaralı gətirildiyi bildirilib.

İsrail ordusu Qəzza şəhərinin işğalı planı çərçivəsində 80-100 min ehtiyat əsgəri səfərbər etməyi nəzərdə tutur. “Yedioth Ahronot” qəzetinin məlumatına görə, Baş Qərargah rəisi Eyal Zamir Qəzza şəhəri də daxil olmaqla bölgənin işğalı üçün hücum planının əsasını təsdiqləyib. Plan təsdiqləndikdən sonra Zamirin müəyyən etdiyi ilkin çərçivəyə əsasən ehtiyatda olan on minlərlə hərbçiyə çağırış göndəriləcək. Qəzza şəhərinin qərb hissəsində hündürmərtəbəli binalara hücumlar, HƏMAS-ın təchiz etdiyi iddia edilən qruplara qarşı əməliyyatlar və hücum manevrləri ilə bağlı müzakirələrin yaxın günlərdə davam etdiriləcəyi bildirilir.

Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin baş direktoru Munir əl-Burş, İsrailin hücumları və blokadası altında humanitar yardımın ciddi şəkildə məhdudlaşdırıldığını və aclığın can almağa davam etdiyini bildirib. Onun məlumatına görə, ölənlərin 106-sı uşaqdır. Qəzzada geniş miqyaslı humanitar fəlakət yaşanır: su, qida, dərman və gigiyena ləvazimatlarının çatışmazlığı, mülki infrastruktura hücumlar və deportasiya əmrləri əhalinin həyatını təhlükəyə atır. Təxminən 2,3 milyon əhalisi olan zolaqda didərgin düşənlərin sayı 2 milyona yaxınlaşıb, bir çoxu isə dəfələrlə evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıb.

Ərəb ölkələri İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun “Böyük İsrail” vizyonu ilə bağlı verdiyi açıqlamalara sərt reaksiya göstərib. Səudiyyə Ərəbistanı Xarici İşlər Nazirliyinin açıqlamasında İsrail Baş naziri tərəfindən səsləndirilən sözde “Böyük İsrail” vizyonuna dair fikirlər və israilli rəsmilər tərəfindən müdafiə olunan işğalçı və ekspansionist ideyalar və layihələr qəti şəkildə pislənilib. Açıqlamada fələstinlilərin öz torpaqlarında müstəqil və suveren dövlət qurmaq hüququ bir daha vurğulanıb və beynəlxalq ictimaiyyət “İsrailin beynəlxalq legitimliyin əsaslarını sarsıdan, dövlətlərin suverenliyini açıq şəkildə pozan, regional və beynəlxalq təhlükəsizlik və sülhə təhdid yaradan hərəkətləri” mövzusunda xəbərdar edilib.

Cənubi Sudan Qəzza zolağının sakinlərini ölkədə məskunlaşdırmaq üçün İsraillə danışıqlar apardığına dair xəbərləri təkzib edib. Bu barədə Cənubi Sudan Xarici İşlər Nazirliyi bəyanat yayıb.

İsrail Baş Qərargah rəisi Eyal Zamir Təhlükəsizlik Kabinetinin qərarından sonra Qəzza şəhərinin işğal planını təsdiqləyib. Ordunun məlumatına görə, Zamir bu barədə ordu komandanlığı və Şin Bet rəhbərliyi ilə görüş keçirib. Bəyanatda qeyd olunub ki, plan siyasi rəhbərliyin göstərişlərinə uyğun olaraq hazırlanıb və təsdiqlənib. Görüşdə həmçinin ordunun son günlər Zeytun məhəlləsinə endirdiyi hücumlar da müzakirə olunub.

İsrailin ağır hücumları və humanitar yardımların qarşısını alan mühasirəsi altındakı Qəzza zolağında aclıq can almağa davam edir. Son 24 saat ərzində aralarında 3 uşağın da olduğu 8 fələstinli aclıq və qidalanma çatışmazlığı səbəbilə həyatını itirib. Qəzzə Səhiyyə Nazirliyinin baş direktoru Munir əl-Burş, ABŞ mərkəzli sosial media platformasında verdiyi açıqlamada, aclıq səbəbilə ölənlərin ümumi sayının 106-sı uşaq olmaqla 235-ə çatdığını bildirib.

Xarici İşlər Nazirliyindən verilən məlumata görə, xarici işlər naziri Hakan Fidan 13-14 avqust tarixlərində Qətərə səfər edəcək. Səfər çərçivəsində tərəflər bütün sahələrdə inkişaf edən strateji əməkdaşlıq, yeni əməkdaşlıq istiqamətləri, Qəzza və Suriya başda olmaqla regional məsələləri müzakirə edəcəklər. Görüşlərdə bu il Dohada keçiriləcək Ali Strateji Komitənin 11-ci iclasına hazırlıq, Fələstin dövlətinin tanınması istiqamətində beynəlxalq təşəbbüslər, Qəzzada atəşkəsə dair danışıqların hazırkı vəziyyəti və iki dövlətli həll üçün atılacaq addımlar gündəmdə olacaq. Hakan Fidanın Qətərin Misir və ABŞ ilə birlikdə apardığı vasitəçilik səylərinə dəstəyini ifadə edəcəyi gözlənilir.

Səhər saatlarından başlayaraq həyata keçirilən hücumlarda yeddisi eyni ailənin üzvü olmaqla 25 fələstinli şəhid olub. Tibbi mənbələr və şahidlərin məlumatına görə, İsrail ordusu Qəzza zolağında köçkünlərin çadırlarını, mülki əhalinin evlərini və yardım axtaranların toplandığı yerləri hədəfə alıb.

Yəməndə İranın dəstəklədiyi husilər İsrail əsgərlərinin Məscidül-Əqsaya basqınından sonra altı pilotsuz təyyarə ilə İsrailin dörd bölgəsinə zərbə endirdiklərini açıqlayıb. Husi ordusunun sözçüsü Yəhya Seri hücumların cənubdakı Bir-es-Sebi (Bershawa), Nəcəf və Əliat şəhərlərinə, həmçinin şimaldakı Hayfaya yönəldiyini və “kritik hədəflərin” vurulduğunu iddia edib. Qeyd edək ki, husilər bu hücumları İsrailin Qəzza zolağında fələstinlilərə qarşı həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatlara, Məscidül-Əqsaya basqınlara və müqəddəs məkanlara qarşı pozuntulara cavab olaraq etdiklərini bildiriblər. İsrail tərəfi isə məsələ ilə bağlı açıqlama verməyib. Yanvarın 19-da əldə olunan atəşkəs razılaşmasının pozulmasından sonra husilər vaxtaşırı ballistik raketlər və PUA-larla İsraili hədəfə alır.

Bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik.

24 ölkənin xarici işlər nazirləri və üç Avropa Komissarı Qəzza zolağında humanitar vəziyyətin kritik həddə çatdığını bildirərək, İsraili ehtiyacı olan insanlara humanitar yardımın çatdırılmasına icazə verməyə çağırıblar. Bu haqda Böyük Britaniya Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən yayılan bəyanatda qeyd olunub.

BMT-nin Humanitar Məsələlər üzrə Koordinasiya Ofisi (OCHA) Qəzzadakı yardım tərəfdaşlarının bu uşaq ölümü sayını “dünyanı utandıran və təcili tədbir tələb edən faciəvi mərhələ” kimi qiymətləndirib. Ümumdünya Ərzaq Proqramı bildirir ki, 300 mindən çox uşaq ciddi təhlükə altındadır və Qəzza əhalisinin üçdə biri günlərlə qidasız qalıb. Qida təminatı üçün aylıq 62 min ton ərzaq yardımına ehtiyac var, lakin 2 milyondan çox insan hələ də kifayət qədər qidaya çıxış əldə edə bilmir.

Bu qərar Qəzza və İordan çayının qərb sahilindəki vəziyyətlə bağlı mediada yayılan məlumatlar və fondun İsrailin müdafiə sənayesində fəaliyyət göstərən şirkətlərə sərmayə qoyması barədə təcili araşdırma nəticəsində qəbul edilib. Norveç maliyyə naziri Yens Stoltenberq fondun İsrailə olan investisiyalarının yenidən nəzərdən keçirilməsinin davam etdiyini bildirib. Fondun iyunun 30-na olan məlumatına görə, o, 61 İsrail şirkətində paya sahib olub, lakin son zamanlarda 11 şirkətdəki səhmlərindən əl çəkib. Hələlik həmin şirkətlərin adları açıqlanmayıb.

“Times of Israel” və “Haaretz”in istinad etdiyi diplomatik mənbələr bildirir ki, HƏMAS böyük güzəştlərə hazır olduğunu göstərərsə, İsrail siyasi rəhbərliyi bu hərbi əməliyyatı dayandıra bilər. Lakin iki tərəf arasında fikir ayrılıqlarının qalması ehtimalı hələ də yüksəkdir. Fələstinli mənbələr isə HƏMAS-ın danışıqlarda irəliləyiş istəyinin İsrailin Qəzzaya nəzarət planından çəkilib-çəkməməsindən asılı olduğunu vurğulayırlar. Bu xəbərlər İsrail-HƏMAS arasında danışıqların əvvəlki iflasından sonra gəlsə də, İsrailin razılığa hazır olduğunu göstərən siqnallar da mövcuddur.

İsrail ordusunun bu gün səhər saatlarından etibarən Qəzza zolağına həyata keçirdiyi hücumlar nəticəsində 15 fələstinli həyatını itirib. Xəstəxana mənbələrinin və şahidlərin verdiyi məlumata görə, İsrail ordusu Qəzza zolağında yenidən köçkün düşənlərin çadırlarını, mülki insanların evlərini və yardım gözləyən şəxsləri hədəfə alıb. İsrailin Qəzza şəhərinin cənub-şərqində yerləşən Zeytun məhəlləsində bir evi bombalaması nəticəsində 4 fələstinli həyatını itirib, 2 nəfər yaralanıb. Eyni məhəllədə başqa bir evə edilən hücum zamanı da 4 nəfər ölüb.

Bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş katibi Antonio Quterreş, Qəzzada fəaliyyət göstərən 6 fələstinli jurnalistin İsrail ordusu tərəfindən öldürülməsini pisləyib. Bu barədə BMT Baş katibinin sözçüsü Stefan Düjarrik bildirib.

İsrailin Qəzzaya qarşı törətdiyi vəhşiliklərə ən sərt reaksiya verən ölkə Türkiyədir. Bunu Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Nazirlər Kabinetinin iclasından sonra verdiyi açıqlamada deyib.

Fransa prezidenti Emmanuel Makron İsrailin Qəzzanı işğal etmək qərarına sərt reaksiya verərək bu qərarı “misilsiz bir fəlakətin başlanğıcı” kimi qiymətləndirib. O, Qəzzadakı mülki əhalinin və HƏMAS-ın Qəzzada saxladığı girovların bu strategiyanın əsas qurbanı olmağa davam edəcəyini vurğulayıb və BMT mandatı altında beynəlxalq koalisiya yaradılması təklifini irəli sürüb.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) qlobal sülh və təhlükəsizlik məqsədlərini həyata keçirə bilməsi üçün ciddi islahata ehtiyacı var. Bunu Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan BMT-nin yaradılmasının 80-ci ildönümü münasibətilə keçirilən tədbirə göndərdiyi video-müraciətdə deyib.

İsrailin davam edən hücumları və bölgəyə tətbiq etdiyi blokada nəticəsində Qəzza zolağında humanitar böhran daha da dərinləşir. Qida çatışmazlığı və tibbi yardımın məhdudluğu səbəbindən aclıq halları artmaqdadır. Qeyd edək ki, BMT və beynəlxalq humanitar təşkilatlar Qəzzada aclıq riskinin kritik həddə çatdığını və bölgəyə təcili yardım göstərilməsinin vacibliyini dəfələrlə vurğulayıblar.

CNN-ə müsahibəsində Sanders, Qəzza xalqının İsrailin tətbiq etdiyi məhdudiyyətlər səbəbindən aclıq çəkdiyini vurğulayıb. Senator, Senata İsrailə silah satışının dayandırılması üçün təzyiq göstərəcəyini bildirib. Sanders, “İsrailin 7 oktyabr hücumlarına qarşı özünü müdafiə etmək hüququ var. Ancaq o vaxtdan bəri etdikləri bütün Fələstin xalqına qarşı müharibəyə çevrildi” - deyib. Qəzzada on minlərlə insanın, o cümlədən uşaqların aclıqdan əziyyət çəkdiyini bildirən senator, Baş nazir Binyamin Netanyahunun həyata keçirdiyi blokadanı da pisləyib

BMT-nin Fələstin üzrə xüsusi məruzəçisi Françeska Albanese Avropa Futbol Assosiasiyaları İttifaqına (UEFA) müraciət edərək, İsrailin Qəzza zolağında hərbi cinayətlər törətdiyini bildirib və ölkənin futbol yarışlarından kənarlaşdırılmasını tələb edib. Albanese X platformasında UEFA-nın əl-Obeidin ölümünə dair paylaşımına istinad edərək, “UEFA, qatillərini yarışlarımızdan qovmağın vaxtıdır. Gəlin idmanımızı ayrı-seçkilik və soyqırımdan təmizləyək” sözlərini yazıb.