BAKI, AzerVoice
Antarktidanın Ən Qədim Buzu Əriyir.
AzerVoice xəbər verir ki, alimlər Antarktidanın mərkəzindən çıxarılan, 1,5 milyon il əvvələ aid ən qədim buz nüvəsini əritməyə hazırlaşırlar. Bu inqilabi tədqiqat planetimizin keçmiş iqlim dövrlərinə işıq salacaq və gələcək dəyişikliklər haqqında mühüm ipuçları verəcəkdir.
Dünyanın ən qədim buz nümunəsi Antarktidanın şərqində yerləşən 3000 metr hündürlüyündəki Little Dome C sahəsindən çıxarılıb. Uzunluğu 2,8 kilometr olan buz nüvəsi səkkiz Eyfel qülləsini yığmaq üçün kifayət qədər böyükdür. Buzun içərisində bir vaxtlar canlı insanların nəfəs aldığı hava kabarcıkları və vulkanik kül qalıqları var.
Araşdırmanın koordinatoru Prof.Dr.Karlo Barbante bildirir ki, buzun içindəki hava qabarcıqları keçmiş atmosfer şəraitini ortaya çıxaracaq. "Bu buzun içindəki hava əcdadlarımızın 1 milyon il əvvəl nəfəs aldıqları havadır" deyən Barbante iqlim elmindəki bu kəşfin inqilabi xarakterini vurğulayır.
Alimlər buzlaqların ərimiş nümunələrindən çıxarılan elementlər və izotoplardan istifadə edərək, təxminən 1,2 milyon il əvvəl baş vermiş "Orta Pleystosen Keçidi" kimi tanınan iqlim dəyişikliyinin sirrini açmağı hədəfləyirlər. Bu dövr buzlaq dövrlərinin 41.000 ildən 100.000 ilə qədər uzandığı və insan növünü yox olmaq ərəfəsinə gətirən kritik bir dövr idi.
Qeyd edək ki, əvvəlki EPICA layihəsi 800.000 il əvvələ qədər iqlim dövrlərini həll etdi. Bununla belə, bu yeni araşdırma bəşər tarixində 1,5 milyon il əvvələ qədər uzanan naməlum iqlim dönüş nöqtələrini aşkar edə bilər. Tədqiqatda istifadə edilən ICPMS aləti nadir torpaq elementlərindən tutmuş vulkan püskürmələrinə qədər onlarla müxtəlif izləri təhlil edə biləcək.
