BAKI, AzerVoice, Səməd Əyyubov
ABŞ Avropa İttifaqı (Aİ) və 68 ölkəyə qarşı ticarət rüsumları tətbiq edib.
AzerVoice xəbər verir ki, bununla bağlı ABŞ Prezidenti Donald Tramp fərman imzalayıb.
Fərmana əsasən, yeni rüsumlar avqustun 7-dən qüvvəyə minəcək. Bu müddət, gömrük və sərhəd xidmətinə yeni rüsumların tətbiqi ilə bağlı zəruri dəyişiklikləri həyata keçirmək üçün verilib.
Ağ Evdən verilən açıqlamada qeyd olunub ki, Çin, Kanada və Meksika kimi bəzi ölkələrə qarşı rüsumlar ayrıca fərmanlarla tənzimlənəcək. Kanada üçün isə rüsumlar 25 faizdən 35 faizə yüksəldilib.
Açıqlamada vurğulanıb ki, ABŞ, Meksika və Kanada arasında imzalanmış USMCA razılaşması çərçivəsində güzəştli tarif rejiminə daxil olan mallar yeni rüsumlardan təsirlənməyəcək.
Fərmanda adı çəkilməyən ölkələrdən idxal edilən məhsullara tətbiq olunacaq əsas gömrük rüsumu 10 faiz müəyyən edilib.
Ən yüksək rüsumlardan bəziləri Əlcəzair (30 faiz), Bosniya və Herseqovina (30 faiz), İraq (35 faiz), Laos (40 faiz), Myanma (40 faiz) və Suriya (41 faiz) üçün tətbiq olunub.
MDB ölkələrindən Qazaxıstan və Moldovadan idxal olunan mallara 25 faizlik rüsum tətbiq edilib.
Aİ-yə daxil olan ölkələrin mallarına 15 faizlik rüsum qoyulub. Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban bu qərarı tənqid edərək bildirib ki, Macarıstan hər il ABŞ-a təxminən 11 milyard dollar dəyərində məhsul ixrac edir və bu yeni rüsumların Macar şirkətlərinin fəaliyyətinə zərər vurmaması vacibdir. O, eyni zamanda Macarıstanın yeni milli fəaliyyət planı hazırlayacağını da açıqlayıb.
Aİ-yə daxil olmayan Serbiya və İsveçrə kimi ölkələr üçün isə müvafiq olaraq 35 faiz və 39 faiz rüsum tətbiq edilib.
Hər iki ölkə Tramp administrasiyasının bu addımına narazılığını bildirib. Serbiya Ticarət Palatasının nümayəndəsi Boyan Staniç bildirib ki, bu qərarın arxasında ABŞ ilə Serbiya arasında artan ticarət əlaqələrindən irəli gələn narahatlıq kimi siyasi səbəblər dayanır.
İsveçrə Maliyyə Nazirliyinin nümayəndəsi Paskal Hollenştayn bildirib ki, ABŞ ilə İsveçrə arasında may ayından bəri davam edən konstruktiv ikitərəfli danışıqların nəticələri nəzərə alınmadan belə bir qərarın verilməsi məyusedicidir.
Həm Serbiya, həm də İsveçrə rəsmiləri ABŞ ilə gələcək danışıqlarda bu tarif məsələsinə qarşılıqlı faydalı həll yolu tapmağa ümid etdiklərini bildiriblər.
Yeni tariflər İsveçrə iş dairələrində, xüsusilə texnologiya şirkətləri və İsveçrə Saat Sənayesi Federasiyası tərəfindən də narahatlıqla qarşılanıb.
Avstraliya da ABŞ-ın 10 faizlik rüsum qərarından narazı olan ölkələr arasında yer alıb.
Bəzi ölkələr isə ABŞ-la ticarət razılaşması əldə edildiyi və gözləniləndən daha aşağı rüsumların tətbiq edildiyi üçün məmnunluq ifadə ediblər. Cənub-Şərqi Asiya ölkələrindən Malayziya, Kamboca və Tayland üçün tariflər müvafiq olaraq 24 faiz, 49 faiz və 36 faizdən 19 faizə endirilib.
Malayziya Ticarət Nazirliyi bildirib ki, ölkə danışıqlarda ən həssas mövzularda israrlı mövqe nümayiş etdirərək sosial-iqtisadi sabitliyi və inkişafı dəstəkləyən suveren hüquqlarını qorumaqla 19 faizlik rüsum əldə edib.
Kambocanın Baş nazir müavini San Çantol Trampa tariflərin 49 faizdən 19 faizə endirilməsinə görə təşəkkür edib və Kambocanın ABŞ mallarına cavab rüsumu tətbiq etməyəcəyini bildirib. O, həmçinin avqust ayında "Boeing" şirkətindən 10 sərnişin təyyarəsinin alınmasına dair sazişin bağlanacağını elan edib.
Tayland hökumətinin nümayəndəsi Cirayu Hunqsup, ABŞ-ın Tayland mallarına tətbiq etdiyi tarifin 36 faizdən 19 faizə endirilməsini ölkənin ixrac bazasını və iqtisadi təhlükəsizliyini qorumaq baxımından “böyük uğur” adlandırıb.
Associated Press (AP) agetliyi qeyd edib ki, bu rüsum endirimləri Tayland və Kamboca arasında bazar ertəsi əldə edilmiş atəşkəsdən bir neçə gün sonra baş verib.
Hindistan isə ABŞ-ın 25 faizlik tarif tətbiqindən sonra danışıqları davam etdirməyi planlaşdırır. "Bloomberg"-in yazdığına görə, ABŞ nümayəndə heyəti avqustun 25-də Hindistana səfər edəcək. Hindistan rəsmisi bildirib ki, Nyu-Dehli danışıqlarda güzəştə getməyəcək və kənd təsərrüfatı bazarını ABŞ-a açmayacaq.
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi ABŞ-la münasibətlərdə gərginlik olduğu barədə iddiaları rədd edib. Nazirliyin nümayəndəsi Randhir Caysval bildirib ki, Hindistan və ABŞ bütün sahələri əhatə edən qlobal tərəfdaşlığı davam etdirir.
Xatırladaq ki, bu həftənin əvvəlində Tramp avqustun 1-dən etibarən Hindistandan idxal olunan məhsullara 25 faizlik rüsumların tətbiq olunacağını açıqlamışdı. O əlavə edib ki, Hindistan əsasən hərbi texnikanı Rusiyadan alır və Çinlə birlikdə Rusiyanın əsas enerji alıcılarından biridir. Bu səbəbdən də, Tramp avqustdan etibarən “Hindistana cərimə tədbirlərinin” tətbiq ediləcəyini bildirmişdi.