BAKI,AzerVoice Analitik Təhlil Mərkəzi
ABŞ prezidenti Donald Tramp ilə milyarder İlon Mask arasındakı siyasi yaxınlıq və bal ayı çox çəkmədi. Ağ Evdə başlayan isti münasibətlər, qısa müddətdə sərt qarşıdurmaya çevrildi.
Siyasi Bal Ayı: Mask Trampa tam dəstək verir
2024-cü ilin iyulunda Mask, Trampın Pensilvaniyada keçirilən seçki mitinqində baş vermiş sui-qəsd cəhdindən sonra Trampa açıq dəstəyini elan etdi. O, sosial şəbəkədə paylaşdığı mesajda “Trampa tam dəstəyimi elan edirəm və ona tezliklə sağalmasını arzulayıram” yazdı.
DOGE rolu və Trampın komandasında yüksəliş
Noyabrda Tramp yenidən prezident seçildikdən sonra Mask “Hökumət Effektivliyi Departamenti”nin (DOGE) rəhbəri təyin edildi. Tramp Maskı "bürokratiyanı ləğv edəcək və xərcləri azaldacaq" şəxs kimi təqdim etdi. Hətta Ağ Evdə “Tesla” avtomobillərinin sərgisini təşkil edən Tramp, Maskı “əsl amerikalı qəhrəman” adlandırdı.
Siyasi xətlərin çəkilməsi: DOGE-də tənqidlər
2025-ci ilin fevral və mart aylarında Mask DOGE-də sərt islahatlar apardı, dövlət orqanlarında uzaqdan iş rejimini ləğv etdi və bir sıra proqramları bağladı. Bu addımlar ABŞ ictimaiyyətində geniş tənqidlərə səbəb oldu.
Tramp və Mask arasında fikir ayrılığı yaranır
Apreldə Mask DOGE-dəki iş yükünün çoxluğuna görə fəaliyyətini məhdudlaşdıracağını açıqladı. Eyni zamanda “Tesla”nın səhmləri 40%-dən çox dəyər itirdi.
Vergi islahatı: Bardağı daşıran son damla
Mayda Mask CBS News-a verdiyi müsahibədə Trampın yeni vergi və xərcləmə layihəsini sərt şəkildə tənqid etdi və bunun DOGE-nin məqsədlərinə zidd olduğunu bildirdi. Tramp isə layihədə bəzi məqamların xoşuna gəlmədiyini etiraf etsə də, “bu siyasətin təbiətidir” deyə cavab verdi.
Boşanma rəsmi olur: Mask hökumətdən gedir
Mask Trampa təşəkkür edib DOGE rəhbərliyindən istefa verdiyini elan etdi. Tramp isə Mask üçün vida mərasimi təşkil edərək onu təriflədi.
Həmlə üstündə həmlə: Açıq müharibə
3 iyun 2025-ci ildə Mask “Kongresdəki sərsəm xərcləmə layihəsi iyrəncdir” yazaraq Trampı hədəfə aldı. Tramp isə özünün sosial şəbəkəsində Maskın hökumətdən istefasını təsdiqləyən foto paylaşdı.
Beləliklə, iki siyasi dost arasında başlayan bal ayı sürətlə boşanmaya çevrildi və münasibətləri hələ də gərgin olaraq qalır.