BAKI,AzerVoice Analitik Təhlil Mərkəzi
Təl-Əvivdə ABŞ Prezidenti Donald Tramp administrasiyasında İsrailə yaxınlığı ilə tanınan bəzi rəsmilərin vəzifədən uzaqlaşdırılması ciddi narahatlığa səbəb olub. İsrail mənbələri bu addımı ABŞ administrasiyasında “Öncə Amerika ” şüarı altında formalaşan təcridçi siyasətin güclənməsi kimi qiymətləndirirlər və bunun İsrailin ABŞ xarici siyasətinə təsirini zəiflədə biləcəyindən ehtiyatlanırlar.
“Yedioth Ahronoth” qəzetinin “Ynet” saytına danışan İsrail mənbələri bildiriblər ki, ABŞ administrasiyasında “İsrail tərəfdarı” kimi tanınan rəsmilərin vəzifədən kənarlaşdırılması ölkədə artan narahatlığa səbəb olub. Bu qərarlar ABŞ Prezidenti Donald Tramp və İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu arasında İran əleyhinə mümkün hücum və Qəzza zolağındakı müharibə ilə bağlı fikir ayrılıqları fonunda baş verib.
Məlumata görə, yaxınlarda vəzifəsindən uzaqlaşdırılan rəsmilər arasında ABŞ vətəndaşı olan israilli Merav Sirin (Milli Təhlükəsizlik Şurasının İran və İsrail üzrə ofisinin rəhbəri) və Erik Trayger (Yaxın Şərq və Şimali Afrika ofisinin rəhbəri) var. Hər iki şəxs daha əvvəl İsrailə güclü dəstəyi ilə tanınan və yaxınlarda vəzifəsindən kənarlaşdırılan təhlükəsizlik müşaviri Mayk Voltz tərəfindən təyin edilmişdi. “Ynet” saytının məlumatına görə, onların vəzifədən uzaqlaşdırılması Voltzun yerinə gələn yeni təhlükəsizlik müşaviri və ABŞ-ın xarici işlər naziri Marko Rubio tərəfindən həyata keçirilib.
Bundan əlavə, Livan məsələləri üzrə ABŞ administrasiyasının rəsmisi, Yəhudiliyi qəbul etmiş və boynunda “Davud ulduzu” daşıyan Morqan Ortagusun da yaxın vaxtlarda öz istəyi ilə deyil, postunu tərk edəcəyi gözlənilir. Ortagusun İsrailə yaxın münasibətləri və atəşkəs danışıqlarındakı rolu “Yedioth Ahronoth” tərəfindən xüsusi qeyd edilib. Onun vəzifəsini tərk edəcəyi xəbəri isə İsraildəki ABŞ siyasəti üzrə məsul şəxslər arasında ciddi narahatlıq yaradıb.
“Yedioth Ahronoth”un məlumatına görə, İsrail rəsmiləri Tramp administrasiyasında daha çox “İsrail tərəfdarı” şəxslərin vəzifədən uzaqlaşdırılmasının mümkünsüz olmadığını bildiriblər. Onlar qeyd ediblər ki, Tramp administrasiyasında hər şey “ani qərarlarla” həyata keçirilir və buna görə də belə addımlar gözləniləndir.
Eyni zamanda, bəzi mənbələr məsələni Trampın “Öncə Amerika ” siyasəti çərçivəsində qiymətləndirərək bildiriblər ki, bu, təkcə İsrailə deyil, ümumiyyətlə hər hansı ölkənin ABŞ-dakı təsirinə qarşı yönəlmiş siyasətdir. Həmin mənbələr Trampın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Mayk Voltzun yerinə hələ də rəsmi təyinat aparmadığını, həmin səlahiyyətlərin hazırda Marko Rubionun əlində cəmləşdiyini bildiriblər.
İsraildə hesab edirlər ki, bu addımlara Trampın oğlu Donald Tramp Junior və vitse-prezident Cey Di Vance rəhbərlik edir.
Digər tərəfdən, İsrailin ABŞ-dakı keçmiş səfiri və Netanyahunun yaxın adamı Ron Dermerin vəziyyəti ilə bağlı da tənqidlər gündəmə gəlib. Bildirilir ki, Netanyahu ABŞ-dakı dəyişiklikləri əvvəlcədən düzgün qiymətləndirə bilməyən Dermerin fəaliyyəti ilə bağlı məyusluğunu gizlətməyib.
Məlumatda qeyd olunub ki, Tramp administrasiyasında formalaşan “təcridçilər” hərəkatının İsrailə şübhə ilə yanaşdığı, Trampı İsrailin ABŞ-ı müharibəyə sürüklədiyinə inandırmağa çalışdığı vurğulanır. İsrail rəsmiləri bu prosesi “yeni Amerika” adlandıraraq, bunun İsrail üçün çox ciddi narahatlıq doğurduğunu bildirirlər.
