BAKI,AzerVoice
Qədim Sumer mənbələrinə görə, təxminən e.ə. 2450-ci ildə Kiș şəhərində hakimiyyətə gələn Kubaba, dünyanın ilk qeydə alınmış qadın hökmdarı hesab olunur. O, “lugal” titulunu daşıyaraq şəhərini qorumuş, sərhədləri genişləndirmiş və sonradan ilahi fiqur kimi sitayiş olunmuşdur.
Sumer Kral Siyahısına əsasən, Kubaba üçüncü minilliyin ortalarında Kiș şəhərində yaşamışdır. Müxtəlif mənbələr onu pivə istehsalçısı, karvansara sahibəsi, hətta bəzi düşmən mənbələrdə fahişəxana idarəçisi kimi təsvir edir. Lakin bəzi tarixçilər bu iddiaların onun nüfuzunu zədələmək məqsədilə yaradıldığını düşünür. Qədim Sumerdə spirtli içkilərlə bağlı işlər, “məhsuldarlıq tansrısı” İştara edilən məbəd qurbanları ilə əlaqəli “müqəddəs fəaliyyət” sayılırdı.
Kubaba hakimiyyəti irs yolu ilə deyil, xalqın dəstəyi və ya hərbi güc vasitəsilə əldə etmişdir. O, qadınlara xas “kraliça” titulunu deyil, kişilərin istifadə etdiyi “lugal” – “kral” titulunu götürmüşdür.
Kubabanın Hakimiyyəti
Hakimiyyətdə olduğu dövrdə Kubaba həm cəsur, həm də xeyirxah hökmdar kimi tanınmışdır. O, Kiși hərbi güclə qoruyaraq sərhədləri genişləndirmiş, eyni zamanda xalqına sosial dəstək göstərmişdir. Bir dini xronikaya görə, o, yerli balıqçılara çörək və su vermiş, qarşılığında Babilin tanrısı Marduk məbədinə qurbanlar təqdim etmələrini istəmişdir. Marduk isə ona kraliyyət bəxş etmişdir. Onun ölümündən sonra oğlu və nəvəsi də taxta çıxmışdır.
Kubabanın ölümündən sonra əsrlər boyu o, tanrı kimi sitayiş olunmuşdur. Xüsusən Fərat çayı sahilindəki Karxemiş şəhərində onun adına məbədlər və təsvirlər mövcud olmuşdur.
Kubaba Haqqında Tarixi Müzakirələr
Sumer Kral Siyahısında hökmdarların yüz illərlə hökmranlıq etməsi kimi qeyri-realist iddialar olduğundan, Kubabanın tarixi şəxsiyyət olub-olmaması hələ də tarixçilər arasında mübahisə mövzusudur. Lakin o, tez-tez ilk qadın hökmdar kimi xatırlanır. Qədim dövrdə digər mühüm qadın hökmdarlar arasında Misir fironları Sobekneferu, Hatşepsut və Tausret də var.