BAKI, AzerVoice
Elm adamları bağırsaqda yeni duyğu mexanizmini aşkarlayıblar.
AzerVoice xəbər verir ki, Duke Universitetinin rəhbərlik etdiyi yeni tədqiqat, insan bədənində beş əsas hissdən əlavə daha bir duyğu növünün — neyrobiotik mənanın — mövcud ola biləcəyini ortaya qoyub. Tədqiqatın nəticələri nüfuzlu “Nature” (Təbiət) jurnalında dərc olunub.
Elm adamları uzun müddətdir bağırsaq-beyin əlaqəsinin insan psixologiyası və fiziologiyasında mühüm rol oynadığını vurğulayırdılar. Yeni araşdırma bu fikri daha da irəli apararaq göstərib ki, bağırsaqlar bədəndə bir növ “duyğu orqanı” kimi fəaliyyət göstərə bilər.
Tədqiqat zamanı alimlər siçanlar üzərində apardıqları eksperimentlərdə, bağırsaqdakı neyropod adlı neyron hüceyrələrin, bakteriyaların flagella adlı quyruqvari quruluşları tərəfindən ifraz olunan flagellin adlı zülalı “hiss etdiyini” müəyyən ediblər.
Bu zülal bağırsaqdakı TLR5 reseptorları tərəfindən tanınır və nəticədə siqnal vagus siniri vasitəsilə birbaşa beyinə ötürülür. Vagus siniri isə bədənin avtonom sinir sistemində ən uzun sinir kimi tanınır və bağırsaqla beyin arasında əsas əlaqə rolunu oynayır.
Alimlər bildirirlər ki, bu siqnal qida qəbulunun tənzimlənməsi, iştahanın azalması və orqanizmin ümumi bioloji reaksiyaları ilə sıx bağlıdır. Başqa sözlə, bədənimiz bağırsaq mikrobiomu vasitəsilə ətraf mühitə və daxili balansımıza uyğun davranışlar sərgiləyə bilir.
Qeyd edək ki, bu kəşf təkcə fiziologiya baxımından deyil, həm də psixi sağlamlıq, qidalanma və metabolik xəstəliklərin müalicəsi sahəsində yeni imkanların açılmasına səbəb ola bilər.
