BAKI, AzerVoice, Nailə Babazadə
Dünyanın bir çox ölkəsində yeni tədris ili başlayarkən, İsrailin 7 oktyabr 2023-cü ildən bəri Qəzza zolağına qarşı həyata keçirdiyi hücumlar səbəbindən bölgədə təhsil sistemi demək olar ki, tamamilə iflic olub. Qəzzada məktəblər və sinif otaqları ya sığınacaq mərkəzlərinə çevrilib, ya da dağıdılıb.
AzerVoice xəbər verir ki, Qəzzadakı Hökumət Mediya Ofisinin rəhbəri İsmayıl Sevabitenin sözlərinə görə, İsrailin ardıcıl hücumları nəticəsində artıq üçüncü ildir ki, təxminən 785 min şagird təhsildən məhrum qalıb. O bildirib ki, təxminən 25 min müəllim də işləyə bilmir, çünki İsrailin hücumları nəticəsində təhsil infrastrukturu tamamilə dağıdılıb.
"Qəzza zolağındakı məktəblərin 95 faizindən çoxu zədələnib, 90 faizindən çoxu isə tamamilə dağılıb və yenidən qurulmağa ehtiyac var," – deyə Sevabite qeyd edib.
İsrailin 622 məktəb binasını birbaşa hədəf aldığını bildirən Sevabite, bu sayın bölgədəki məktəblərin təxminən 80 faizini təşkil etdiyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, hücumlar nəticəsində 163 təhsil müəssisəsi tamamilə, 388-i isə qismən dağıdılıb.
Zorla yerindən edilmiş insanların sığınacaq üçün istifadə etdiyi məktəblərin 70 faizi də hücumlarda zərər görüb. Ən çox ziyan görən təhsil müəssisələrinin isə Qəzzanın şimalı və Rəfah bölgəsində yerləşdiyi bildirilir.
Sevabite bildirib ki, İsrailin hücumları nəticəsində 13 min 500 şagird, 830 müəllim və 193 alim, akademik və tədqiqatçı həyatını itirib. Bu vəziyyəti o, “təhsil hüququnun sistematik şəkildə hədəfə alınması və bir nəsil gəncin gələcəyindən məhrum edilməsi” kimi qiymətləndirib.
O, bu hadisələrin yalnız münaqişənin yan təsiri deyil, bilavasitə mülki həyatın əsas strukturlarının məqsədli şəkildə məhv edilməsi olduğunu qeyd edib.
Sevabite beynəlxalq ictimaiyyəti bu “cinayətləri” dayandırmağa və İsrailin şagirdlər, müəllimlər və təhsil infrastrukturu əleyhinə törətdiyi hərəkətlərə görə məsuliyyət daşımasını təmin etməyə çağırıb.
BMT-nin Fələstinli Qaçqınlara Yardım Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri Filip Lazzarini, 13 avqustda verdiyi açıqlamada, Qəzzada təxminən 1 milyon uşağın dərin psixoloji travma yaşadığını və təhsildən məhrum qaldığını bildirmişdi.
İnsan Haqları İzləmə Təşkilatı (HRW) da avqust ayında yayımladığı hesabatda, İsrailin məktəblərə hücumlarının bölgədə təhsili illərlə dayandıracağını qeyd etmişdi.
Qeyd edək ki, İsrail ordusu, Qəzza Zolağında 19 yanvarda qüvvəyə minmiş atəşkəsdən sonra, 18 mart səhəri yenidən şiddətli hücumlara başladı.
İsrailin 7 oktyabr 2023-cü ildən bəri Qəzza Zolağına həyata keçirdiyi hücumlarda azı 63 min 746 fələstinli həlak olub, 161 min 245 nəfər yaralanıb.
İsrailin atəşkəsi pozduğu 18 mart tarixindən etibarən Qəzzaya təşkil etdiyi hücumlarda isə 11 min 615 nəfər həyatını itirib, 49 min 204 nəfər yaralanıb.
Qəzzada 27 may tarixindən bəri İsrail-ABŞ yönümlü “Qəzza Humanitar Yardım Fondu” tərəfindən humanitar yardım adı altında qurulan paylama bölgələrində fələstinlilərin hədəfə alındığı sistematik hücumlar nəticəsində həlak olanların sayı 2 min 339-a, yaralananların sayı isə 17 min 70-ə çatıb.
İsrail ordusu, Qəzza Zolağında işğalı genişləndirəcək və qalıcı edəcək hücum planını tətbiq etməyə başlayıb. Baş nazir Benyamin Netanyahunun açıqlamasına görə, Qəzza Zolağının tamamı işğal ediləcək.