BAKI, AzerVoice, Səməd Əyyubov
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin sədrlik etdiyi Ərəb Liqasının 164-cü Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında qəbul edilən “Regionda Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq üçün Ortaq Vizyon” adlı qərar Misirin rəsmi MENA agentliyində dərc olunub.
AzerVoice-un məlumatına görə, qərarda qeyd olunur ki, İsrail bəzi ərəb torpaqlarını işğalda saxlamaqda davam edərkən və ya digər ərəb ərazilərini ilhaqla hədələdiyi bir şəraitdə region ölkələri ilə əməkdaşlıq, inteqrasiya və birgəyaşayışa dair təşəbbüslər, o cümlədən Qəzzada atəşkəs və İbrahim sazişləri davam etdirilə bilməz. Bu səbəbdən beynəlxalq ictimaiyyətin İsrailin işğal siyasətinə, yaşayış məntəqələrinin genişləndirilməsinə, məcburi köçürmə planlarına, demoqrafik dəyişikliklərə, ərəb kimliyinin silinməsinə və müqəddəs yerlərin yəhudiləşdirilməsinə son qoyması üçün qəti mövqe ortaya qoyaraq təzyiq göstərməsi vacibdir.
Misir Xarici İşlər Nazirliyi bəyan edib ki, heç bir tərəfə bölgəyə hakim olmaq və ya regionun təhlükəsizliyini və sabitliyini pozacaq birtərəfli təhlükəsizlik planlarını diktə etmək imkanı verilməyəcək. Nazirliyin açıqlamasında vurğulanıb ki, regional təhlükəsizlik yalnız dövlətlərin suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörmət, daxili işlərinə qarışmamaq və beynəlxalq hüquqdan kənar güc tətbiqindən çəkinmək prinsiplərinə əməl etməklə təmin edilə bilər. Nazirlik həmçinin bildirib ki, İsrailin pozuntularını dayandırmaq üçün təzyiqlər artırılmalı, əks halda bölgədə sabitliyin pozulması, zorakılığın, nifrətin və radikalizmin yayılması qaçılmaz olacaq.
İordaniya Xarici İşlər Nazirliyi isə İsrail baş naziri Benyamin Netanyahunun fələstinlilərin Qəzzanı tərk edərək Misirə getməsi ilə bağlı dediklərini sərt tənqid edib.
Açıqlamada vurğulanıb: “İsrail hökumətindəki ifrat sağçı siyasətçilərin fələstinlilərin zorla köçürülməsi barədə bəyanatlarını ən sərt şəkildə qınayırıq. Netanyahunun fələstinlilərin Rəfah sərhəd-keçid məntəqəsi vasitəsilə deportasiyası ilə bağlı dedikləri qəbuledilməzdir.”
İordaniya XİN bəyan edib ki, bu cür açıqlamalar fələstinlilərin öz torpaqlarında qalmaq və 1967-ci il sərhədləri çərçivəsində paytaxtı Şərqi Qüds olan müstəqil dövlət qurmaq hüququna açıq hücumdur. Bundan əlavə, İsrailin fələstinliləri məcburi köçürmək üçün blokada və aclıqdan sistematik vasitə kimi istifadə etdiyi, bunun isə beynəlxalq hüquqa və BMT qətnamələrinə zidd olduğu bildirilib. Nazirlik qeyd edib ki, fələstinlilərin deportasiyası hərbi cinayət sayılır və bu planlara qarşı bütün imkanlardan istifadə olunacaq. Açıqlamada həmçinin Misirin də deportasiya planlarına qarşı mövqeyi dəstəklədiyi vurğulanıb.
Xatırladaq ki, İsrailin ifrat sağçı maliyyə naziri Betsalel Smotriç avqustun 13-də işğal altındakı Şərqi Qüdsdə fələstinlilərdən zəbt olunmuş yaşayış məntəqələrinin genişləndirilməsini nəzərdə tutan və Fələstin dövlətinin qurulması ideyasını tamamilə aradan qaldırmağı hədəfləyən “E1 layihəsi”ni təsdiqləmək niyyətində olduğunu açıqlamışdı.
Baş nazir Netanyahu isə özünü tarixi və mənəvi missiyanı həyata keçirən lider kimi təqdim edərək işğal altındakı fələstin ərazilərini də əhatə edən “Böyük İsrail” vizyonuna sadiq olduğunu bildirmişdi. “Böyük İsrail” anlayışı Sionist Revizionist hərəkatının banisi və hakim “Likud” partiyasının ideoloqu sayılan Zeev Jabotinski də daxil olmaqla bəzi sionistlər tərəfindən indiki İsrailin yanaşı, Qəzza zolağı, İordan çayının qərb sahili və İordaniyanın bir hissəsini də əhatə edən ərazi iddiaları üçün istifadə olunur.
