ABŞ Prezidenti Donald Tramp bildirib ki, Qəzza məsələsi onun təşəbbüsü ilə hazırlanmış Yaxın Şərq sülh planının yalnız bir hissəsidir və əsas məqsəd bölgədə davamlı sülhə nail olmaqdır. Tramp bu fikirləri İsrailə səfəri və Misirin Şarm əl-Şeyx şəhərində keçirilən Sülh Sammitində iştirakından sonra “Truth Social” platformasında paylaşdığı bəyanatda səsləndirib. “Qəzza yalnız missiyanın bir hissəsidir. Əsas məsələ Yaxın Şərqdə sülhü təmin etməkdir. İndi bölgə uğrunda çox çalışmış ölkələr birləşərək bu işi tamamlamaq məcburiyyətindədirlər,” – deyə Tramp qeyd edib.

ABŞ Prezidenti Donald Tramp Qəzzada əldə olunan atəşkəsin ardından 4 saatdan az davam edəcək səfər çərçivəsində İsrailə gəlib. Trampı daşıyan təyyarə Təl-Əviv yaxınlığındakı Ben Gurion Hava Limanına enib. Qəzzada əldə olunan atəşkəsdən sonra bölgəyə gələn Tramp Ben Gurion Hava Limanında rəsmi mərasimlə qarşılanıb. Onu İsrail Prezidenti İsxak Hersoq, Baş nazir Benyamin Netanyahu və bir çox nazir və rəsmi şəxs qarşılayıb.

HƏMAS hərəkatı hərbi qanadı olan İzzəddin əl-Qəssam Briqadalarının atəşkəs razılaşmasının birinci mərhələsi çərçivəsində 20 israilli girovu azad edəcəyini açıqlayıb. Hərəkatın yazılı bəyanatında, vasitəçi ölkələrin İsraili atəşkəs razılaşmasına riayət etməyə məcbur etməsinin vacibliyinə diqqət çəkilərək, girovların azad olunması addımı təsdiqlənib. Bəyanata görə, Qəssam Briqadaları Qəzzədə atəşkəs və girov mübadiləsi razılaşmasının birinci mərhələsi çərçivəsində əlində saxladığı 20 israilli girovu azad edəcək.

İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu cümə günü bəyan edib ki, İsrail ordusu Qəzzanı tərk etməyəcək və Həmas hərəkatına silahı yerə qoymağa məcbur etmək üçün təzyiqi davam etdirəcək. Netanyahu bildirib ki, bütün israilli girovlar yaxın günlərdə azad ediləcək.

ABŞ Prezidenti Donald Trampın təqdim etdiyi “sülh planı”nın birinci mərhələsi üzrə HƏMAS və İsrailin razılığa gəlməsi bölgədə ümid və ehtiyatlı gözləntilərin qarışıq atmosferini yaradıb. İki ildən çox davam edən münaqişənin bitməsinə dair optimizm artsa da, müşahidəçilər ehtiyatla bildirirlər ki, bu, yeni bir “yarımçıq razılaşma” dövrünün başlanğıcı da ola bilər.

HƏMAS sözçüsü Hazem Qasim bildirib ki, İsrail atəşkəs razılaşmasının bəzi mühüm maddələrini, xüsusilə əsir mübadiləsi və Qəzzadan çıxma ilə bağlı maddələri manipulyasiya etməyə çalışır. Qasim açıqlamasında deyib ki, İsrail bu maddələri sui-istifadə etməyə cəhd edir və bu məsələlərin müzakirəsindən yayınır.

Misir Prezidenti Əbdülfəttah əs-Sisi Qəzzada əldə olunmuş və tezliklə qüvvəyə minməsi gözlənilən atəşkəs razılaşmasının bölgə xalqları üçün "ədalət və sabitlik dolu bir gələcək ümidi qapısını araladığını" bildirib. Sisi yazılı açıqlamasında Şarm əl-Şeyxdə razılaşmaya gəlindiyini xatırladaraq, dünyanın bu anla “sülh iradəsinin zəfərini təcəssüm etdirən tarixi bir hadisəyə” şahidlik etdiyini qeyd edib.

İsrailin maliyyə naziri və ifrat sağçı “Dini Sionizm” partiyasının lideri Betsalel Smotriç Qəzzədə atəşkəs və girovların azad edilməsi barədə əldə olunan razılaşmaya qarşı çıxdığını bəyan edib. Bu barədə məlumatı İsrailin “Ynet” xəbər portalı yayıb. Nazir bildirib ki, razılaşma HƏMAS-ın tam məhv edilməsinə mane olur və bu səbəbdən onun partiyası hökumət müzakirəsində sənədin lehinə səs verməyəcək.

HƏMAS hərəkatı yayımladığı bəyanatda Qəzzada atəşkəs razılaşmasının əldə olunduğunu təsdiqləyib. Təşkilat bildirib ki, razılaşma müharibənin dayandırılması, işğalçı qüvvələrin çəkilməsi, humanitar yardımların girişinə icazə verilməsi və əsir mübadiləsini nəzərdə tutur.

İranın raket arsenalı İsrail üçün fövqəladə narahatlıq mənbəyidir və bu, yəhudi dövlətinin təhlükəsizlik baxımından bu təhdidi neytrallaşdırma ehtiyacını İranın nüvə məsələsini həll etməkdən daha təcili bir prioritet halına gətirə bilər. Tehran nüvə proqramının hərbi xarakter daşıyıb-daşımadığı barədə qəti qərar verilməsə də, Təl-Əviv onun dinc məqsədli olmadığını dəfələrlə bəyan edib.

7 oktyabr hadisələrindən iki il sonra - yəni Fələstin-İsrail və bütövlükdə ərəb-İsrail münasibətlərinin tarixində dönüş nöqtəsi sayılan “taleyüklü gündən” sonra -bölgənin siması tam dəyişib. Lakin sual hələ də açıq qalır: “Əqsa tufanı” adlanan hücum Fələstin dövlətinin yaranmasına yaxınlaşdırdı, yoxsa bu arzunu tamamilə məhv etdi?

İsrail və “HƏMAS” arasında əsirlərin azad edilməsi və atəşkəs barədə Tramp planının ilk mərhələsi sabah Misirdə başlayır. Danışıqlarda ABŞ da iştirak edir.

Müxalif sağçı “Yisrael Beitenu” partiyasının lideri Avigdor Liberman bu gün, cümə günü İranın İsrailə qarşı gözlənilməz hücum həyata keçirməsi ehtimalı barədə xəbərdarlıq edib.AzerVoice xəbər verir ki, bu xəbərdarlıq iki ölkə arasında son müharibədən sonra gərginliyin davam etdiyi bir vaxtda səslənib.

İsrailin Baş naziri Benyamin NetanyahuABŞ Prezidenti Donald Tramp ilə dünən Ağ Evdə keçirdiyi görüşdən sonra açıqlama verib. Baş nazir özünün “Telegram” hesabında yayımladığı videomüraciətdə deyib: “Xeyr, qətiyyən. Bu, razılaşmada yer almır. Biz tam aydın şəkildə bildirmişik ki, Fələstin dövlətinə qəti surətdə qarşıyıq.”

ABŞ Prezidenti Donald Tramp, İsrail və Fələstin arasında sülhün təmin olunması üçün 20 maddəlik Qəzza planını açıqlayıb. Plana əsasən, ABŞ hər iki tərəfi dialoqa təşviq edəcək və razılıq əldə olunarsa, hücumlar dayandırılacaq. Trampın sözlərinə görə, plan bölgədə daimi sabitliyin yaradılmasına yönəlib. Planın əsas bəndlərinə görə, İsrail Qəzzanı ilhaq etməyəcək və bölgəni işğal etməyəcək. Eyni zamanda, Fələstinlilər Qəzzanı tərk etməyə məcbur edilməyəcək. Qəzza zolağına dərhal humanitar yardım göndəriləcək və bu yardım Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ilə Qızıl Aypara vasitəsilə çatdırılacaq. Həmçinin bölgəyə müvəqqəti beynəlxalq sülhməramlı qüvvələr yerləşdiriləcək. Bu qüvvələrin tərkibində ABŞ, ərəb ölkələri və digər beynəlxalq tərəfdaşlar təmsil olunacaq.

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bildirib ki, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu, korrupsiya istintaqları səbəbilə sıxışdığı üçün hakimiyyətini qorumaq naminə regionu və dünyanı alova sürükləyir. Ərdoğan bu fikirləri Prezident Administrasiyasında keçirilən Nazirlər Kabinetinin iclasından sonra verdiyi açıqlamada səsləndirib. “Torpaqlarını, azadlıqlarını və şərəflərini qoruyan Fələstin xalqının yanında qəti şəkildə dayanırıq”, – deyə Ərdoğan vurğulayıb.

İsrail prezidenti İshaq Hersoqun bazar ertəsi verdiyi açıqlama - baş nazir Benyamin Netanyahunu korrupsiya işlərində əfv etmək imkanını nəzərdən keçirəcəyini deməsi - Təl-Əviv siyasi səhnəsində geniş əks-səda doğurdu. Siyasi mənbələr bildirirlər ki, bu məsələni indi gündəmə gətirmək sadəcə bir ideya deyil, həm İsraildə, həm də ABŞ-da aparılan geniş səylərin bir hissəsidir. Məqsəd Netanyahuya həbsdən azadlıq qarşılığında müəyyən mərhələdə siyasətdən getmə şərtilə razılaşma əldə etməkdir.

İsrailin “Haaretz” qəzetinin məlumatına görə, ölkə prezidenti İsxak Hersoq, hazırda korrupsiya ittihamları ilə mühakimə olunan Baş nazir Benyamin Netanyahunun əfv olunması imkanını nəzərdən keçirə biləcəyini açıqlayıb.

Bu məsələ İran Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasının katibi Əli Laricaninin Beyrut səfəri çərçivəsində keçirdiyi görüşlərdə də gündəmə gəlib. Laricani Hizbullahın sabiq baş katibləri Həsən Nəsrullah və Haşim Səfiəddinin qətlinin ildönümü mərasimlərinə qatılmaq üçün ölkəyə gəlmişdi.

Tramp “Truth Social” platformasında paylaşım edərək yazıb:“Yaxın Şərqdə böyük nailiyyətlər əldə etmək üçün real imkanımız var. Hamı xüsusi bir şey üçün hazırdır, tarixdə ilk dəfə... Biz bunu həyata keçirəcəyik”.

İsrailin “Kan” televiziya kanalı isə xəbər verib ki, ABŞ prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkof və kürəkəni Cared Kuşner Nyu-Yorkda Netanyahu ilə görüş zamanı ona belə deyiblər:

Buna icazə verməyəcəyəm. Netanyahu ilə danışdım, İsrailin Qərb Şəriəni ilhaq etməsinə icazə verməyəcəyəm. Bu qədər kifayətdir. Artıq dayanma vaxtıdır. ABŞ Prezidenti Tramp, Ağ Evdəki Oval Ofisdə keçirdiyi bir imza mərasimində gündəmə dair sualları cavablandırarkən, işğal altındakı Qərb Şəriə ilə bağlı açıqlama verib. Tramp bu gün bəzi Yaxın Şərq liderləri və İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu ilə danışdığını xatırladaraq, Qəzza və Qərb Şəriə ilə bağlı məsələləri müzakirə etdiklərini bildirib.

İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu, işğal altındakı İordan çayının qərb sahilində (Qərbi Şəriə) yaşayan fələstinlilərin ölkədən çıxmaq üçün istifadə etdiyi yeganə sərhəd qapısını bağlayacağını açıqlayıb. İsrail ordu radiosunun müxbiri Doron Kadoş xəbərində, Netanyahu-nun bu qərarı bir çox ölkənin Fələstin dövlətini tanımasına etiraz olaraq verdiyini bildirib. Məlumata görə, Netanyahu işğal altındakı Qərbi Şəriədən İordaniyaya çıxışı təmin edən və İsrailin nəzarətində olan “Kral Hüseyn Körpüsü” sərhəd keçid məntəqəsinin insan və yük daşımalarına növbəti xəbərdarlığa qədər tamamilə bağlanması barədə göstəriş verib.

İsrail ordusu İvrit təqviminə görə yeni ilin başlanğıcı sayılan Roş Aşana bayramı münasibətilə 22–23 sentyabr tarixlərində ölkənin bütün bölgələrində yerləşən hərbi birləşmələrin gücləndirildiyini açıqlayıb. Ordunun yaydığı rəsmi bəyanatda qeyd olunub ki, vəziyyətin qiymətləndirilməsindən sonra müxtəlif bölgələrdə həm müdafiə, həm də hücum məqsədilə birliklər yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirilib və əlavə qüvvələrlə gücləndirilib.