BAKI, AzerVoice, Nailə Babazadə
Fatihin babası Yıldırım Bəyazid dövründə Şərqi və Orta Anadoluda aparılan fəthlər, Şərqdən Teymur təhlükəsini Osmanlıların üzərinə çəkmişdi.
AzerVoice xəbər verir ki, Osmanlıların həmin bölgələri ikinci dəfə fəth etmələri isə Şərqdən yenə təhlükəli bir düşməni Anadoluya dəvət etdi. Şərqi Anadolu və İranı hakimiyyəti altında saxlayan Ağqoyunlu türkmən bəyi Uzun Həsən, dağıdılan Anadolu bəyliklərinin təhriki ilə Fatihə qarşı hərəkətə keçdi.
Uzun Həsənin dəstək verdiyi Karamanoğulları Osmanlılar qarşısında məğlub olduqları üçün onun qarşısında iki seçim vardı: ya baş verənləri qəbul edəcəkdi, ya da hakimiyyət iddiasını müharibə ilə təsdiqləyəcəkdi. Nəticədə Venesiya, Macarıstan və Papa¬nın da təhriki ilə Osmanlılara qarşı müharibə açmağa qərar verdi. Elə bil Teymurun dövrləri geri qayıdırdı. Lakin Yıldırım Bəyaziddən miras qalan eyni məqsədləri daşıyan Fatih Sultan Mehmed, Şərqin türkmən əsilli hökmdarı ilə rahatlıqla qarşı-qarşıya dura biləcək gücə sahib idi.
1472-ci ildə Tokadı işğal edən Ağqoyunlu əsgərləri, şəhərdə böyük dağıntı və qətliam törətdilər. Ardınca Karaman bölgəsini də işğal etdilər. Bunun üzərinə Osmanlı qüvvələri hərəkətə keçdi və Ağqoyunlu–Karaman qoşunlarını məğlub etdi.
Artıq iki dövlətin birbaşa qarşılaşması qaçılmaz idi. Lakin əvvəlcə hər şey Osmanlıların əleyhinə inkişaf etdi. Hadisələr elə idi ki, Teymurun dəhşət saçdığı dövrlərin fəlakətlərinin yenidən qayıdacağına işarə edirdi. Fatih Sultan Mehmedin oğlu Şehzadə Bəyazidin komandanlığı altındakı qüvvələr Gümüşhacıköy–Şebinkarahisar bölgəsində Ağqoyunlu Zeynəl Xana məğlub oldu. İran istiqamətinə göndərilən Mihaloğlu Əli bəy Fərat çayına qədər irəlilədi, lakin o da uğursuzluğa düçar oldu və adamlarının geri qalanı ilə birlikdə bir qalaya sığınmaq məcburiyyətində qaldı.
Rumeli bəylərbəyi Has Murad vəziyyətdən narahat oldu və türkmən yüngül süvari qüvvələrinin gözlədiyi sərhəd torpaqlarına çatanadək dayanmadı. Uzun Həsən burada Osmanlı qüvvələrini mühasirəyə aldı. Has Murad, Ağqoyunlu “Kör Zeynəl” ilə mübarizə zamanı həlak oldu. Turahanoğlu Ömər bəy, Hacı bəy, Əhməd Çələbi və digər Osmanlı komandanları əsir alınaraq Uzun Həsənin qərargahına gətirildilər. Mihaloğlu Əli bəyin qardaşlarından biri döyüşdə öldü, digəri isə əsir düşdü. Mihaloğlu Əli bəy isə yaralı halda qaçmaq məcburiyyətində qaldı.
Qazandıqları qələbələrlə qürurlanan Ağqoyunlular Osmanlılara son zərbəni vurmağa hazırlaşırdılar. Lakin 11 avqust 1473-də iki dövlət arasında baş verən Otlukbeli döyüşündə Osmanlılar böyük qələbə qazandılar. Uzun Həsən ikinci bir Teymur ola bilmədi. Osmanlılar da 50 ildir davam edən “Teymur kompleksi”ndən və Şərqdən gələcək təhlükə qorxusundan qurtuldular.
Venesiyalıların daha sonra Uzun Həsənlə yenidən ittifaq qurma səyləri də nəticə vermədi.