BAKI,
AzerVoice
Gündəlik vərdişləriniz infarktdan qoruyurmu?
AzerVoice xəbər verir ki, ürək-damar xəstəlikləri hər il dünyada milyonlarla insanın ölümünə səbəb olur və bu xəstəliklər arasında infarkt ön sırada yer alır. Kardioloqlar xəbərdarlıq edirlər ki, ürəyin sağlam qalması üçün yalnız vaxtaşırı yoxlanmaq kifayət etmir — gündəlik həyat tərzi seçimlərimiz həyatımızın taleyini müəyyən edə bilər.
Ürək – bədənin mühərriki
Ürək bədənə oksigen və qida maddələrini daşıyan qanı dövr etdirir. Lakin damarların tıxanması, yüksək təzyiq, yüksək xolesterin və qeyri-sağlam həyat tərzi bu sistemi təhlükə altına alır.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, hər il təxminən 18 milyon insan ürək-damar xəstəlikləri səbəbindən həyatını itirir. Onların əksəriyyəti infarkt və insult nəticəsində baş verir.
Əlamətlər və təhlükə siqnalları
Kardioloqlar bildirirlər ki, infarkt qəfil və ya yavaş başlanğıcla müşahidə oluna bilər. Ən çox yayılan simptom sinədə təzyiq və sıxılma hissidir. Bəzən bu hiss boyun, çənə, kürək və sol qola da yayılır. Qadınlarda simptomlar fərqli ola bilər və daha çox boyun, qarın və ya bel nahiyəsində ağrı ilə müşayiət oluna bilər.
İnfarktın digər əlamətlərinə həddindən artıq tərləmə, başgicəllənmə, nəfəs darlığı və ürəkbulanma daxildir.
Risk faktorları nələrdir?
ABŞ-da aparılan araşdırmalara əsasən, siqaret, yüksək xolesterin, yüksək qan təzyiqi, artıq çəki və oturaq həyat tərzi infarkt riskini artıran əsas səbəblərdir. Genetik faktorlar da önəmli rol oynayır — ailəsində ürək xəstəliyi olan şəxslərin risk səviyyəsi daha yüksək olur.
Qorunmanın yolları
Kardioloqlar infarkta qarşı ən güclü silahların sağlam qidalanma, müntəzəm fiziki fəaliyyət və zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq olduğunu bildirirlər.
– Duz istehlakı gündə 6 qramdan az olmalıdır
– İşlənmiş və doymuş yağ tərkibli məhsullardan uzaq
durulmalıdır
– Aralıq dənizi pəhrizi – zeytun yağı, qoz-fındıq, balıq və təzə
tərəvəzlərlə zəngin qidalanma – infarkt riskini azaldır
– Həftədə 5 gün 30 dəqiqə gəzinti və ya idman
– Siqaret və elektron siqaretdən uzaq durmaq
Gənclər arasında artan infarktlar
Son illərdə gənc yaşda infarkt hallarında artım müşahidə edilir. ABŞ-da 18–44 yaş arası şəxslər arasında infarkt keçirmə faizi son dörd ildə 0,3%-dən 0,5%-ə yüksəlib. Həkimlər bu artımı qeyri-aktiv həyat tərzi, stress, keyfiyyətsiz yuxu və işlənmiş qida istehlakı ilə əlaqələndirirlər.
Qeyd edək ki, infarkt riski olan şəxslər üçün aspirin istifadəsi bəzən faydalı ola bilər, lakin bu yalnız həkim məsləhəti ilə edilməlidir. Hər hansı simptom baş verdikdə dərhal təcili tibbi yardım çağırılmalıdır. Unutmayın, infarkt zamanı ilk saatlar həyati əhəmiyyət daşıyır.
