BAKI, AzerVoice
27 İyul tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1296 – Şotlandiya kralı I Con İngiltərə kralı I Eduard tərəfindən məcbur edildikdən sonra taxtdan rəsmi olaraq əl çəkib.
1452 – Fransa kralı VII Şarl ölkədə ruhanilərin siyasi təsirini azaltmaq məqsədilə yeni dini islahat fərmanı imzalayıb.
1602 – Roma Papası VIII Klement Portuqaliya kilsələrində islahatlara dair yeni qərarlarını elan edib.
1789 – ABŞ-da ilk federal hökumət agentliyi – Xarici İşlər Nazirliyi təsis edildi (sonradan Dövlət Departamenti adlandırıldı).
1830 – Fransa kralı X Karl, konstitusiyanı dəyişmək və mətbuat azadlığını ləğv etmək məqsədilə "İyul Fərmanları"nı elan etdi. Bu qərar üç günlük üsyanla nəticələndi.
1890 – Niderland rəssamı Vinsent van Qoq Fransada özünü sinəsindən güllə ilə vuraraq intihara cəhd etdi (29 iyulda vəfat etdi).
1921 – Kanada Kommunist Partiyası (Communist Party of Canada) yaradıldı.
1953 – Koreya müharibəsində atəşkəs sazişi imzalanaraq üç illik müharibəyə son qoyuldu.
1955 – Avstriya ilə müttəfiq qüvvələr arasında imzalanan dövlət sazişi nəticəsində ölkə tam müstəqillik əldə etdi. Son sovet əsgərləri bu tarixdə ölkəni tərk etdilər.
1974 – ABŞ Konqresi prezident Riçard Niksonun impiçment istintaqı üçün Ağ Evə Watergate qalmaqalı üzrə lent yazılarını təqdim etməsini tələb etdi.
1988 – İraq-İran müharibəsində BMT-nin vasitəçiliyi ilə əldə edilən atəşkəs planı ərəfəsində tərəflər arasında son gərginliklər baş verib.
1989 – BMT Təhlükəsizlik Şurası Nikaraquada davam edən vətəndaş müharibəsi ilə bağlı fövqəladə iclas keçirib.
1990 – Belarus Sovet Sosialist Respublikası müstəqilliyini elan etdi və ölkənin adını “Belarus Respublikası” olaraq dəyişdirdi.
1991 – SSRİ-nin dağılma prosesində Ermənistan, Gürcüstan və Moldova müstəqillik yönümlü qərarları dəstəkləyib.
1992 – Azərbaycanla Rusiya arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasına dair ilkin sənədlər imzalanıb.
1993 – ABŞ Senatı İraqın hava məkanında “uçuşa qadağa zonası”nın uzadılmasına dair qərar qəbul edib.
1994 – İsrail və İordaniya arasında sülh danışıqlarının yeni raundu ABŞ vasitəçiliyi ilə aparılıb.
1995 – Koreya Xalq Demokratik Respublikasının (Şimali Koreya) keçmiş lideri Kim İl Sənin cənazəsi Pxenyanda monumental “Kumsusan Sarayı”nda dəfn edildi.
1996 – Çeçenistanda Rusiya hərbi qüvvələri ilə separatçılar arasında atəşkəs pozulub.
1997 – Türkiyədə Susurluk qalmaqalına dair parlament araşdırma komissiyasının hesabatı yayımlanıb.
1998 – ABŞ-ın Tanzaniya və Keniya səfirliklərinə qarşı törədilən partlayışlarla bağlı ilk istintaq məlumatları ortaya çıxıb.
1999 – Hindistanda Kargil münaqişəsinin son döyüşlərində Hindistan ordusu nəzarəti tam bərpa etdiyini açıqlayıb.
2000 – Nigeriyada dini gərginlik nəticəsində ölkənin şimal bölgəsində fövqəladə vəziyyət elan olunub.
2001 – Çin və Rusiya arasında “Dostluq və Əməkdaşlıq Müqaviləsi” Pekində ratifikasiya olunub.
2002 – Ukrayna parlamenti ölkənin Avropa İttifaqına üzv olmaq məqsədini qanunvericilikdə təsdiqlədi.
2003 – ABŞ və Avropa İttifaqı Transatlantik ticarət sazişi üzrə ilkin texniki müzakirələrə başlayıb.
2004 – İraqın Bağdad şəhərində ABŞ karvanına qarşı intiharçı hücumu nəticəsində 60-dan çox insan həlak olub.
2005 – Braziliyada yerli hava yollarına məxsus “Helios Airways”ə aid təyyarə 121 nəfərlə qəzaya uğradı (təyyarədə təzyiqin itməsinə görə pilotlar huşlarını itirmişdi).
2006 – Livanda Hizbullah və İsrail qüvvələri arasında toqquşmalar yeni mərhələyə keçib – BMT sülhməramlılarının mövqeləri hədəfə alınıb.
2007 – Əfqanıstanda taliban tərəfindən girov götürülən Cənubi Koreyalıların azad olunması üçün danışıqlar davam edib.
2008 – ABŞ Konqresi Fannie Mae və Freddie Mac ipoteka nəhənglərinin xilasına dair maliyyə planını təsdiqləyib.
2009 – Nigeriyada “Boko Haram” qruplaşmasının ilk genişmiqyaslı hücumları qeydə alınıb – onlarca insan ölüb.
2010 – Vyetnamda son 60 ilin ən ağır daşqınları başladı; on minlərlə insan təxliyə edildi.
2011 – Norveçdəki ikili terror aktının təşkilatçısı Anders Breyvik məhkəmədə ilk ifadəsini verib.
2012 – Rumıniya Konstitusiya Məhkəməsi prezident Trayan Beseskunun vəzifədən uzaqlaşdırılması üzrə referendum qərarını təsdiqləyib.
2013 – Misirdə prezident Mursinin tərəfdarları ilə ordu arasında qarşıdurmalar nəticəsində 80-dən çox insan həlak olub.
2014 – Qəzzada İsrailin həyata keçirdiyi bombardman nəticəsində BMT məktəbinə zərbə endirilib – onlarca uşaq ölümü qeydə alınıb.
2015 – Avropa İttifaqı Yunanıstanın borc proqramı üçün yeni təxirə salma paketini təsdiqləyib.
2016 – Gürcüstan ilə Avropa İttifaqı arasında vizasız rejimə dair yekun razılaşma Brüsseldə təsdiqləndi.
2017 – Səudiyyə Ərəbistanı və İraq diplomatik münasibətləri bərpa etmək barədə razılığa gəlib.
2018 – Ermənistanın sabiq prezidenti Robert Koçaryan həbs edildi – o, 2008-ci ildə etirazların qanlı yatırılmasında ittiham olunurdu.
2019 – Britaniyada Boris Conson baş nazir olaraq ilk parlament çıxışını edib.
2020 – ABŞ-da COVID-19 səbəbindən 150 mindən çox ölüm qeydə alınıb – bu, dünyada ən yüksək göstəricilərdən biri olub.
2021 – Tunis prezidenti Qais Səid parlamentin fəaliyyətini dondurdu və baş naziri vəzifədən uzaqlaşdırdı – ölkədə siyasi böhran dərinləşdi.
2022 – İtaliyada Mario Draqinin başçılıq etdiyi hökumət koalisiya böhranı səbəbilə istefa verib.
2023 – Rusiya Müdafiə Nazirliyi Ukraynanın taxıl ixracına dəstək məqsədilə Qara dənizdə təhlükəsiz dəhlizi bağladığını açıqladı.
2024 – Avstriya parlamenti orduya məxsus əmlakın kommersiya məqsədilə istifadəsinə qadağa qoyan qanun layihəsini qəbul etdi.
