BAKI, AzerVoice Analitik Təhlil Mərkəzi – BMT və bir sıra beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatları Qəzza zolağında genişmiqyaslı aclıq təhlükəsi barədə xəbərdarlıq etsələr də, bölgədə hələ də rəsmi şəkildə ACLIQ elan olunmayıb. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu addım yalnız ciddi elmi göstəricilər əsasında mümkündür, lakin hazırda bu göstəriciləri toplamaq qeyri-mümkündür.

ACLIQ anlayışı nəyi ehtiva edir?

2004-cü ildən bəri beynəlxalq aləmdə “aclıq” statusu “Qida Təhlükəsizliyinin İnteqrasiya Olunmuş Fəza Təsnifatı” (IPC) sisteminin beşinci səviyyəsi (IPC5) kimi müəyyən edilir. Rəsmi olaraq “aclıq” elan edilməsi üçün aşağıdakı üç şərt eyni anda yerinə yetirilməlidir:

Əhalinin azı 20%-i kəskin ərzaq çatışmazlığı yaşamalıdır;

Uşaqların azı 30%-i ağır qidalanma çatışmazlığı ilə üzləşməlidir;

Hər 10.000 nəfərə gündəlik 2 ölüm düşməlidir.

Bu göstəricilərin mövcudluğunu təsdiqləmək üçün isə bölgədə yerində tədqiqat aparılmalıdır. Lakin İsrailin tətbiq etdiyi blokada səbəbindən nə humanitar qrupların girişinə, nə də qiymətləndirmə işlərinə imkan verilir.

Real Vəziyyət

“Əhalini ölçmək, çəki-boy nisbətlərini müəyyən etmək mümkün deyil,” – deyə “Sərhədsiz Həkimlər” (Médecins sans frontières) təşkilatından Amand Baziröl bildirib. Onun sözlərinə görə, bu səbəbdən aclığın rəsmi olaraq elan edilməsi mümkün deyil.

ÜST (Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı) rəsmiləri və “Action Against Hunger” təşkilatı da bildirib ki, köçkünlərin daimi yerdəyişməsi, təhlükəli şərait və məlumat çatışmazlığı vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.

Uşaq ölümləri və ərzaq böhranı

Qəzzadakı bir xəstəxana son 73 saatda 21 uşağın aclıqdan öldüyünü açıqlayıb.

BMT bildirir ki, əhalinin üçdə biri günlərlə heç bir qida qəbul etmir.

Unun 1 kiloqramı 100 dollara qədər bahalaşıb, kənd təsərrüfatı isə iflic haldadır.

QHT-lər yardımların az olduğunu və tez-tez talandığını bildirirlər.

Siyasi və texniki maneələr

İsrail yardımın qarşısını almaqda ittiham olunur, lakin hökumət bunu inkar edir və günahı HƏMAS-ın üzərinə atır. Yardımların paylanmasında ABŞ və İsrailin yaratdığı “Qəzza Humanitar Fondu” mexanizmi isə QHT-lər tərəfindən tənqid olunur.

BMT: "Aclıq elan olunanda artıq gec olur"

BMT-nin Ərzaq Proqramının rəsmisi Jan-Marten Bauer xəbərdarlıq edir:“Aclıq rəsmi şəkildə elan ediləndə artıq minlərlə insan ölmüş olur.”

2011-ci ildə Somalidə rəsmi aclıq elan ediləndə, fəlakətin qurbanlarının yarısı artıq həyatını itirmişdi.

Qəzzada aclıq artıq faktiki reallıqdır. Rəsmi statusun olmaması yardımları və qlobal müdaxiləni gecikdirsə də, beynəlxalq ictimaiyyətin təcili və kəskin tədbirlər görməsi həyati əhəmiyyət daşıyır.