BAKI, AzerVoice

Yəcuc və Məcuc (ərəb dilində: يأجوج ومأجوج) – İslam, Yəhudilik və Xristianlıqda yer alan, axır zamanla bağlı mifoloji və dini bir anlayışdır. Onlar çox zaman fəlakət, fitnə-fəsad və dağıntı ilə əlaqələndirilir. Aşağıda İslam qaynaqlarına əsaslanaraq Yəcuc və Məcuc haqqında ətraflı məlumat verirəm:

Qurani-Kərimdə Yəcuc və Məcuc

Yəcuc və Məcuc Qurani-Kərimdə yalnız iki yerdə keçirlər:

Kəhf surəsi, 94–99-cu ayələr:

Onlar dedilər: “Ey Zülqərneyn! Həqiqətən, Yəcuc və Məcuc (tayfaları) bu ərazidə fitnə-fasad törədirlər. Bizimlə onların arasında bir sədd çəkəsən deyə sənə müəyyən məbləğ verəkmi?”
O dedi: “Rəbbimin mənə verdiyi səltənət və qüdrət daha yaxşıdır. Siz (iş) qüvvənizlə mənə kömək edin, mən də sizinlə onlar arasında möhkəm bir sədd çəkim.
Mənə dəmir parçaları gətirin!” Nəhayət, iki dağın arasını eyni səviyyəyə gətirdiyi zaman o: “(Körükləri) üfürün!” - dedi. Onu od halına saldığı zaman: “Mənə gətirin, onun üzərinə ərimiş mis töküm!” - dedi.
Beləcə (Yəcuc-Məcuc tayfaları) nə o səddi aşa bildilər, nə də onu deşib keçə bildilər.
(Zülqərneyn) dedi: “Bu, Rəbbimdən gələn bir mərhəmətdir. Ancaq Rəbbimin vədi gəldiyi zaman O, bu səddi yerlə yeksan edəcəkdir. Rəbbimin vədi haqdır”.
O gün Biz onları (dalğalar kimi) bir-birinə qarışmış bir halda qoyarıq. Sur çalınar və onların hamısını bir yerə cəm edərik.

Ənbiya surəsi, 96-97:

Nəhayət, Yəcuc və Məcuc səddi açıldığı və onlar hər təpədən sürətlə axışdıqları zaman;Haqq olan vəd (qiyamət günü) yaxınlaşdığı zaman birdən kafir olanların gözləri bərələr (və belə deyərlər): “Vay halımıza! Həqiqətən, biz bundan xəbərsiz idik. Əksinə, biz zalım kimsələrmişik”

Hədislərdə Yəcuc və Məcuc

Rəsulullah (s.a.s) Yəcuc və Məcuc barədə bir çox hədislərdə danışıb. Onlar haqqında bildirilir ki:

Sayca çox böyük bir toplum olacaqlar.
Yer üzündə böyük fəlakətlər yaradacaqlar.
Onların qarşısını yalnız Allah alacaq.
Onların çıxışı İsa Peyğəmbərin (ə.s) yerə enməsindən sonra olacaq.
Hədislərə görə, İsa (ə.s) və möminlər dağa çəkiləcək, Allah Yəcuc və Məcucu bir növ qurd (virus, xəstəlik kimi) vasitəsilə həlak edəcək.

Yəcuc və Məcucun kimliyi barədə fərziyyələr

Bu varlıqların kim olduqları barəsində tarix boyu müxtəlif fərziyyələr irəli sürülüb:

Bəziləri onları qədim köçəri qəbilələr – məsələn, hunlar, monqollar və ya skiflər kimi izah edib.Bəzi alimlər Yəcuc və Məcucu simvolik, yəni çoxluq, dağıdıcı güc, fitnə-fəsad simvolu kimi dəyərləndiriblər.Müasir təfsirçilərdən bəziləri onların süni intellekt, bioloji silahlar və ya texnologiya ilə əlaqəli fəlakətlər ola biləcəyini düşünürlər.

Zülqərneynin səddi haradadır?

Yəcuc və Məcuca qarşı inşa edilmiş divarın harada olduğu dəqiq bilinmir. Fərziyyələr arasında:

Qafqazda (Dərbənd və ya Dağıstan ərazisi),
Çin səddi (bəziləri bunu irəli sürür),
Asiya və Avropa arasında hansısa qədim keçidlər.
Amma bu mövzu haqqında dəqiq arxeoloji sübut yoxdur.

Yəhudilikdə Yəcuc və Məcuc (Gog və Magog)

Əsas mənbə: Tənax (Əhdi-Ətiq), Hizqiyal peyğəmbərin kitabı, 38–39-cu fəsillər.Yəhudi müqəddəs mətnlərinə görə, Gog adlı bir hökmdar Magog adlı bir xalqın başçısıdır. Gog bir neçə başqa xalqla birlikdə İsrailə qarşı böyük bir müharibə başlatmaq üçün gələcək. Amma bu müharibədə Allah özü İsrail xalqını qoruyacaq və düşmənləri məhv edəcək.

Gog – insan və ya lider fiquru kimi təqdim olunur.
Magog – onun mənsub olduğu və ya idarə etdiyi yer (xalq).
Gog və Magog İsrailə hücum edəcək, lakin ilahi müdaxilə ilə məhv ediləcəklər.
Bu savaş axır zaman hadisələri ilə əlaqələndirilir.
Müasir yəhudi təfsirlərində bu hadisə Məsihin (Mesiah) gəlişindən əvvəl baş verəcək fitnə-fəsad kimi görülür.

Xristianlıqda Yəcuc və Məcuc (Gog and Magog)

Əsas mənbə: Yeni Əhdi-Cədid (İncil), Vəhy (Apocalypse) kitabı, 20:7–9

Xristian inancına görə, İsa Məsihin ikinci gəlişindən sonra 1000 illik bir dövr (millennium) olacaq. Bu dövrün sonunda Şeytan qısa müddətlik azad ediləcək və Gog və Magog adlanan xalqları toplayaraq yenidən müharibə başlatacaq. Bu müharibədə Allahın özü birbaşa müdaxilə edərək düşmənləri odda yandıracaq və onları tamamilə məhv edəcək.

Gog və Magog burada böyük bir ordu və ya xalq kütləsi kimi təqdim olunur.Onlar "yerin dörd bucağından gələcəklər" – bu, onların ümumdünya miqyasında təhlükə olduğunu göstərir.Bu savaş şər və xeyirin sonuncu qarşıdurması kimi izah olunur.Bu hadisədən sonra qiyamət və əbədi həyat baş verəcək.