BAKI,AzerVoice
Fatimi xəlifəsi Müiz Lidinillahın 970-972-ci illərdə Cümə
məscidi kimi inşa etdirdiyi və İslam dünyasının müasir dövrə çatmış
ən qədim dini tədris qurumu sayılan Qahirədəki məscid və
külliyə.
Fatimi dövründə əsas fəaliyyət istiqaməti məscid və tədris qurumu
olmaqla yanaşı, Əzhərdə həm də mövlud və digər dini mahiyyətli
mərasimlər dövlət xadimlərinin iştirakı ilə xüsusi qaydada həyata
keçirilirdi. Səlahəddin Əyyubinin əmri ilə Cümə məscidi kimi
fəaliyyəti dayandırılan, yalnız tədris qurumu kimi fəaliyyət
göstərən Əzhərdə Məmlük dövləti zamanı yenidən Cümə namazları
qılınmağa başlandı və o, hökmdarların xüsusi diqqəti sayəsində
əvvəlki şöhrətinə qovuşdu. Şərqdə monqol işğalından, Qərbdə
xristian dövlətlərin təzyiqindən Misirə sığınan İslam alimləri
Əzhərin şöhrətinin artmasında rol oynadılar. Fransız və ingilis
işğalları xaric, Əzhər Osmanlılar dövründə də dini tədris qurumu
kimi əhəmiyyətini qorudu. XX əsrin əvvəllərindən başlayan, 1960-cı
illərdə aparılan təhsil islahatları nəticəsində Əzhər yalnız dini
və filoloji elmlərin deyil, tibb, mühəndislik, kənd təsərrüfatı,
əczaçılıq, təhsil və digər fakültələrin fəaliyyət göstərdiyi müasir
tədris qurumuna çevrildi.
Əzhərin quruluş illərindən etibarən burada dərs deyən məşhur alimlərdən bəziləri bunlardır: Qadı Əbül-Həsən Əli b. Məhəmməd b. Nüman, əl-Əminul-Muxtar Əbdülməlik b. Məhəmməd əl-Harrani, Əbu Abdullah əl-Kundai, Həsən b. Hatir əl-Farisi, Əbull-Abbas Əhməd b. Haşim əl-Mirsi və sairə