BAKI, AzerVoice, Azər Hüseynov Tarixçi, İstanbul Zaim Universitetinin Tarix və Mədəniyyət Bölümü Doktorantı, Qafqaz Etno-Sosial Araşdırmalar Mərkəzinin eksperti, xüsusi olaraq AzerVoice üçün.

Müsəlman düşüncə adamlarından biri nə gözəl deyibdir. Müsəlmanların yüksəlişi islamın yüksəlişinə bağlıdır. İslamın yüksəlişi isə nə xilafətin qurulmasıdır, nə də müsəlmanların vahid dövlətdə birləşməsi ilə bağlı deyildir. İslamın yüksəlişi onun anlayışlarının yüksəlişi ilə bağlıdır.

Səhabə dövrü də belə idi. İran və Bizansa müsəlmanlar nə təqdim edə bilərdilər ki? Hər ikisi mədəniyyət və texnologiya baxımından möhtəşəm zirvələrə çatmışdılar. Amma birində insan bədəninə ibadət edilir, digərində isə qardaş bacı ilə evlənirdi. Mədəni və texniki üstünlük dəyişə bilir. Bir xalqdan digərinə keçir. Müsəlmanlar dünyaya yeni məfhum təqdim etdilər. Tövhid üzərində qurulan anlayışlar. Həmin cəmiyyətlərdə bu yox idi.

İndi də elədir. Biz texnologiya baxımından yüksək zirvədə olan Qərbə nə təqdim edə bilərik ki? İqtisadiyyat baxımından nə təqdim edə bilərik ki? Heç bir şey. Amma biz onlara onlarda olmayanı təklif edə bilərik. Onun üçün ilk öncə özümüz bunu yaşaya bilməliyik. Bu da İslamın mefhumlardır.

Onlar Allaha ya şərik qoşaraq inanır, yaxud da heç Ona inanmırlar. Biz onlara Allah haqqında səhih bilik və məfhumlar verə bilərik. Amma gərək onları özümüz yaşayaq.

Allah qəlblərdə olanı bilir. Ona görə gərək qəlbimizi çirkli tutmayaq. Allah Eşidəndir, Biləndir! Gərək yalandan, pislik ifadə edən qoxumuş sözlərdən uzaq olaq. Təvəkkül ancaq Onadır! Gərək bu həyat tərzi ilə yaşayaq.

Amma biz ömrümüzü onların məfhumları ilə yaşasaq biz yalançı olarıq. Allah isə yalançı olanları sevməz.