BAKI, AzerVoice, Orxan Qədirzadə
Tunisdə qeyri-qanuni miqrasiyaya yardım göstərməkdə ittiham olunan qeyri-hökumət təşkilatı əməkdaşlarının məhkəmə prosesi bazar ertəsi başlayıb. Amnesty International məhkəmə işini ölkədə vətəndaş cəmiyyətinə qarşı “davamlı kriminalizasiya” nümunəsi kimi qiymətləndirib.
AzerVoice-un verdiyi məlumata görə, Fransanın France Terre d’Asile təşkilatının Tunisdəki bölməsinin altı əməkdaşı, həmçinin ölkənin şərqində yerləşən Susa şəhərindən 17 bələdiyyə işçisi miqrantları sığınacaqla təmin etmək və onların “qanunsuz giriş və qalmasına şərait yaratmaq” ittihamı ilə mühakimə olunur. Təqsirli bilinəcəkləri halda, onları 10 ilədək həbs cəzası gözləyir.
Miqrasiya məsələsi Tunis üçün xüsusilə həssas mövzudur. Ölkə hər il Avropaya keçməyə çalışan on minlərlə miqrant üçün əsas tranzit nöqtələrindən biri hesab olunur.
İttiham olunanlar arasında Terre d’Asile Tunisie təşkilatının keçmiş rəhbəri Şərifə Riahi də var. Onun vəkili Abdallah Ben Meftah bildirib ki, Riahi artıq 19 aydan çoxdur həbsdə saxlanılır. Vəkilin sözlərinə görə, təqsirləndirilən şəxslər fəaliyyətlərini dövlət tərəfindən təsdiqlənmiş layihə çərçivəsində və hökumətlə “birbaşa koordinasiya şəraitində” həyata keçiriblər.
Amnesty International məhkəməni “saxta cinayət işi” adlandıraraq, Tunis hakimiyyətini ittihamları dərhal ləğv etməyə çağırıb. Təşkilatın Yaxın Şərq və Şimali Afrika üzrə rəhbər müavini Sara Haşaş bildirib ki, təqsirləndirilən şəxslər yalnız qaçqınlara, sığınacaq axtaranlara və həssas vəziyyətdə olan miqrantlara humanitar yardım göstərdiklərinə görə təqib olunurlar.
Qeyd olunur ki, təqsirləndirilənlər 2024-cü ilin mayında, o cümlədən tanınmış antirasist fəal Saadiya Mosbahın da daxil olduğu onlarla humanitar işçi ilə birlikdə saxlanılıb. Mosbahın məhkəmə prosesinin isə bu ayın sonlarında başlaması gözlənilir.
Xatırladaq ki, 2023-cü ilin fevralında Tunis prezidenti Qeys Səid, əsasən Saharaaltı Afrikadan olan “qanunsuz miqrant axınının” ölkənin demoqrafik strukturuna təhlükə yaratdığını bəyan etmişdi. Həmin çıxışdan sonra ölkədə irqi motivli zorakılıq halları artıb, minlərlə afrikalı miqrant evlərindən və iş yerlərindən çıxarılıb.
Nəticədə minlərlə insan ya ölkələrinə qaytarılıb, ya da Aralıq dənizi vasitəsilə Avropaya keçməyə cəhd edib. Digər miqrantlar isə Əlcəzair və Liviya ilə sərhəd bölgələrində səhraya çıxarılıb və həmin yay ən azı 100 nəfərin həyatını itirdiyi bildirilir.
Bu proseslər Avropa İttifaqının Aralıq dənizinin cənub sahillərinə miqrant axınının qarşısını almaq üçün səylərini artırdığı bir dövrə təsadüf edib. Xüsusilə, Aİ ilə Tunis arasında imzalanmış 255 milyon avroluq miqrasiya razılaşması diqqət çəkir.