BAKI, AzerVoice, Nailə Babazadə
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) 2024-cü ilin sonuna qədər dünya üzrə təxminən 673 milyon insanın aclıqla üz-üzə qalacağını açıqlayıb. Hər il 16 oktyabr tarixində qeyd olunan Ümumdünya Ərzaq Günü, sağlam qidaya çıxışı olmayan milyonlarla insanın vəziyyətinə diqqət çəkməyi hədəfləyir.
AzerVoice xəbər verir ki, bu il FAO-nun yaranmasının 80 illiyi münasibətilə İtaliyanın paytaxtı Roma şəhərində xüsusi bir muzey istifadəyə veriləcək. 16 oktyabrda açılacaq Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Muzeyi, ziyarətçilərə dünya üzrə ərzaq və kənd təsərrüfatı sistemlərini formalaşdıran ənənəvi və müasir yanaşmaları interaktiv formada təqdim edəcək.
FAO bu il Ümumdünya Ərzaq Gününün mövzusunu “Daha yaxşı ərzaq və daha yaxşı gələcək üçün birlikdə” kimi müəyyənləşdirib.
FAO-nun məlumatlarına görə, 2024-cü ilin sonuna qədər aclıqla üz-üzə qalacaq insanların sayı 673 milyonu keçəcək. Bu rəqəm, ərzaq təhlükəsizliyi sahəsində vəziyyətin nə qədər kritik olduğunu göstərir. Bununla yanaşı, artmaqda olan obezlik, geniş yayılmış ərzaq israfı və bərabərsiz bölüşdürülən resurslar, qlobal ərzaq sistemində ciddi disbalansların mövcudluğunu ortaya qoyur.
Ərzağa çıxış hüququ hər kəs üçün təmin edilməli olan universal insan hüququ sayılsa da, hazırda dünya üzrə 2,6 milyard insan sağlam və balanslı qidalanmanı təmin edə bilmir.
FAO 2024-cü ildə artan qlobal böhranlara cavab olaraq 75 ölkədə 43 milyon insana təcili kənd təsərrüfatı dəstəyi verib. Əsas diqqət münaqişə, iqlim dəyişiklikləri və iqtisadi böhranların təsirinə məruz qalan bölgələrə yönəlib.
Haitidə FAO təxminən 100 min insana toxum, kənd təsərrüfatı alətləri və xırdabuynuzlu heyvanların paylanması ilə dəstək göstərib. Ölkənin quraqlıq və qasırğaya meyilli bölgələrində su anbarları və suvarma sistemləri inşa edilib.
Sudanda isə FAO 2,8 milyon insana təcili yardım çatdırıb. Bu yardımlar çərçivəsində 10 ton bamya toxumu paylanıb, 2,8 milyondan artıq heyvan vaksinasiya olunub.
Ukraynada, kənd yerlərində yaşayan 291 mindən çox ailəyə kənd təsərrüfatı dəstəyi verilib. FAO-nun peyk analizi nəticəsində 32 min hektardan artıq ərazi mina təmizlənməsi və bərpa üçün seçilib, 16 min nəfər ərzaq istehsalına qayıda bilib.
Yəməndə, FAO 140 mindən çox ailəyə toxum, alətlər, heyvan yemi və ev quşları ilə dəstək olub. Əlavə olaraq minlərlə insan baytarlıq xidmətləri, balıqçılıq və suvarma üçün yardımlar alıb.
Bu yardımlar, yerli icmaların münaqişə və iqlim dəyişikliyi kimi təhlükələrə qarşı dayanıqlığını artırmağa xidmət edir.
Kənd təsərrüfatı və ərzaq sistemləri istixana qazı emissiyalarının əsas mənbələrindən biri olsa da, bu sahədə aparılacaq dəyişikliklərlə emissiyaları azaltmaq mümkündür. Ərzağın necə istehsal olunduğu, yığıldığı və paylaşıldığı, gələcəkdə planetin sağlamlığı üçün həlledici rol oynaya bilər.
Dünyanın artan əhalisinin ehtiyaclarını ödəmək isə ölkələr, sahələr və nəsillər arasında əməkdaşlığı, daha böyük investisiyaları və yeni ideyaları zəruri edir.
80 illiyini qeyd edən FAO, üzv ölkələr və tərəfdaşlarla birlikdə çalışmağa davam edəcəyini bildirərək, qlobal ərzaq təhlükəsizliyi üçün praktik və davamlı həll yolları tapmağın vacibliyini vurğulayıb.
Lakin kənd təsərrüfatı sistemləri bu gün münaqişələr, ekstremal hava hadisələri, iqtisadi şoklar və sosial bərabərsizlik kimi görünməmiş təzyiqlərlə üzləşir. Bu problemlər əkin torpaqlarına, su ehtiyatlarına və bioloji müxtəlifliyə ciddi zərər vurur.