BAKI, AzerVoice
İsrailin sabiq baş naziri Ehud Olmert bəyan edib ki, müdafiə naziri Yisrael Katz tərəfindən Rəfah şəhərinin yerində salınması təklif edilən “humanitar şəhər” əslində fələstinlilər üçün “konslager” olacaq və sakinlərin oraya zorla köçürülməsi “etnik təmizləmə”yə bərabər olacaqdır.
AzerVoice xəbər verir ki, Olmert bu barədə Britaniyanın “The Guardian” qəzetinə müsahibəsində deyib.
O vurğulayıb ki, İsrail artıq Qəzza və İordan çayının qərb
sahilində müharibə cinayətləri törədir. Onun fikrincə, belə bir
şəhərin salınması müharibənin təhlükəli şəkildə dərinləşməsi demək
olacaq.
Xatırladaq ki, Yisrael Katz ötən bazar ertəsi bəyan etmişdi ki, o,
orduya Rəfahda “humanitar şəhər” salmaq üçün plan hazırlamağı
tapşırıb. Bu şəhər, nəticə etibarilə, Qəzza zolağının bütün
əhalisinin yerləşdiriləcəyi yer kimi nəzərdə tutulur.
İsrailin “Haaretz” qəzeti yazır ki, Katz bu şəhərin Rəfahın dağıdılmış ərazisində salınacağını, əvvəlcə isə təxminən 600 min fələstinlinin oraya təhlükəsizlik yoxlamasından sonra köçürüləcəyini bildirib. Bundan sonra həmin şəxslərin ərazidən çıxmasına icazə verilməyəcək.
Olmert İsrailin hazırkı hərbi kampaniyasını hələlik “etnik təmizləmə” adlandırmasa da, bildirib ki, “döyüş bölgələrindən mülki əhalinin təhlükəsizlik məqsədilə təxliyə edilməsi beynəlxalq hüquqa görə qanunidir” və “hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra fələstinlilər həmin ərazilərə qayıdıblar.”
Lakin o əlavə edib ki, İsrail rəsmilərinin aylar boyu səsləndirdiyi sərt və zorakı bəyanatlar, o cümlədən bəzi nazirlərin Qəzzanın “təmizlənməsi” və orada yeni yəhudi yaşayış məntəqələrinin salınması çağırışlarından sonra, hökumətin bu “humanitar şəhər”in fələstinliləri qorumaq məqsədi ilə salınacağına dair iddiaları artıq inandırıcı deyil.
Olmert deyib: “Əgər kimsə düşərgə salır və Qəzzanın yarıdan çoxunu ‘təmizləmək’ planlarını həyata keçirirsə, bu strategiyanın yeganə izahı budur: məqsəd fələstinliləri xilas etmək yox, onları köçürmək, sürgün etmək, uzaqlaşdırmaqdır. Mənim bununla bağlı başqa izahım yoxdur.”
Qeyd edək ki, “humanitar şəhər” layihəsi İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun dəstəyini qazanıb. İsrail mediasının məlumatına görə, Katzın müəyyən etdiyi ərazidə bu düşərgənin qurulması ilə bağlı İsrailin geri çəkilməkdən imtina etməsi, atəşkəs razılaşması üzrə gedən danışıqlarda əsas mübahisə nöqtələrindən birinə çevrilib.
İsrailli hüquqşünaslar və insan haqları tədqiqatçıları bu planı insanlığa qarşı cinayətlərin nümunəsi kimi dəyərləndiriblər. Bəziləri isə xəbərdarlıq ediblər ki, əgər bu layihə həyata keçirilərsə və müəyyən şərtlər yerinə yetirilərsə, soyqırım cinayəti kimi də qiymətləndirilə bilər.
Digər tərəfdən, İsrail ordusunun Baş Qərargah rəisi Eyəl Zamir də hökumət iclası zamanı bu təklifi tənqid edərək, onun ordu üçün əsas iki hədəfdən – HƏMAS-ı məğlub etmək və israilli girovların geri qaytarılmasını təmin etmək məqsədlərindən yayınma riski yaratdığını bildirib.
Bundan başqa, planın təxmin edilən maliyyə yükü – təqribən 10–20 milyard şekel (yəni 3–6 milyard ABŞ dolları) – artıq iki ilə yaxın davam edən müharibənin artan iqtisadi xərcləri fonunda İsrail daxilində ictimai qəzəbi daha da artırıb.
