BAKI, AzerVoice
İran dövlət televiziyası çərşənbə axşamı verdiyi açıqlamada vətəndaşları telefonlarından WhatsApp-ı silməyə çağırıb. Bəyanatda heç bir konkret sübut təqdim edilmədən proqramın istifadəçi məlumatlarını toplayıb İsrailə göndərdiyi iddia edilir.
AzerVoice xəbər verir ki, Meta şirkətinə bağlı WhatsApp-dan verilən açıqlamada bu ittihamlar "əsassız" adlandırıldı. Şirkət bildirdi ki, "Bu cür yanlış məlumatların xidmətlərimizin bloklanması üçün bəhanə kimi istifadə edilməsindən narahatıq."
WhatsApp vurğuladı ki, mesajlar uçdan uca şifrələnir və şirkətin bu mesajlara daxil olmaq imkanı yoxdur. Açıqlamada deyilir: "İstifadəçilərin yerlərini izləmirik, mesajların məzmununa daxil olmuruq və hökumətlərə kütləvi məlumat vermirik."
Cornell Universitetindən kibertəhlükəsizlik mütəxəssisi Gregory Falco qeyd edib ki, mesaj məzmunları gizli saxlanılsa da, WhatsApp üzərindən göndərilən bəzi "metaməlumatlar" şifrələnmir və bu məlumatlar vasitəsilə istifadəçi davranışları qismən anlaşıla bilər.
Falco əlavə edib ki, WhatsApp məlumatları İran xaricində saxlanıla bilər və "Məlumat suverenliyi baxımından ölkələrin öz məlumatlarını öz sərhədləri daxilində saxlaması vacibdir."
Qeyd edək ki, İran əvvəllər bir çox sosial media platformasını qadağan edib. Lakin xalq VPN və proxy kimi vasitələrlə bu qadağaları keçməyə davam edir. 2022-ci ildə ölkə üzrə başlayan etirazlar zamanı WhatsApp və Google Play-ə giriş bloklanmış, bu qadağalar 2024-cü ilin sonunda aradan qaldırılmışdı.
WhatsApp ölkədə Instagram və Telegram ilə birlikdə ən çox istifadə olunan mesajlaşma tətbiqlərindən biri idi. Yeni çağırışdan sonra tətbiqin yenidən bloklanıb-bloklanmayacağı sual altındadır.
Xatırladaq ki, 13 iyun səhər saatlarında İsrail İrana hərbi hava zərbələr endirib. Zərbələr nəticəsində çoxlu sayda yüksək səviyyəli hərbçi, o cümlədən, İran Silahlı Qüvvələri Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Baqeri, İran İslam İnqilabı Keşikçilər Korpusu (SEPAH) baş komandanı Hüseyn Salami, Xatəm Əl-Ənbiya Qərargahının komandanı Qulaməli Rəşid, 6 nüvə alimi və yüksək vəzifəli şəxslər ölüb.
Elə həmin günün axşamı, İran "Həqiqi Vəd III Əməliyyatı" ilə Israilə cavab verib: Tel-Əviv daxil olmaqla bir çox yerlərə yüzlərlə ballistik raket, pilotsuz uçuş aparatı buraxılıb, bu da mülki itkilərə və geniş-miqyaslı dağıntılara yol açıb.