BAKI, AzerVoice
Qəhvə dəmir və kalsiumun sorulmasına necə təsir edir?
AzerVoice xəbər verir ki, qəhvənin
tərkibindəki bəzi kimyəvi maddələrin bağırsaqlarda dəmir və
kalsiumun sorulmasına təsir edə biləcəyi ilə bağlı xəbərdarlıqlar
elm adamları tərəfindən bir daha gündəmə gətirilib.
BBC Türkçənin araşdırmasına görə, qəhvəni xüsusilə yeməklə birlikdə
və ya yeməkdən dərhal sonra qəbul etmək bəzi vacib qida
maddələrinin bədənə sorulmasını azalda bilər.
London Universitet Kollecinin doktorantı və Sağlamlıq Elmləri Akademiyasının baş müəllimi Aleks Ruani bildirir ki, qəhvə tam olaraq həzmi bloklamasa da, tərkibindəki kofein, polifenollar və taninlər bəzi mineralların bədənə sorulmasına mane ola bilər. Bu təsirin miqdarı isə fərdi xüsusiyyətlərdən – yaş, maddələr mübadiləsi, sağlamlıq vəziyyəti və genetika kimi amillərdən asılıdır.
Ən çox təsirə məruz qalan maddələr arasında dəmir, kalsium və B vitaminləri yer alır.
Oreqon Dövlət Universitetinin professoru, Linus Pauling İnstitutunun direktoru Emily Ho bildirib ki, qəhvədəki polifenollar yeməklə qəbul edilən dəmirə bağlana bilər və bu, onun bağırsaqlardan qana keçməsini çətinləşdirir. Xüsusilə bitki mənşəli qidalarda olan “heme olmayan dəmir” bu təsirə daha həssasdır.
“Əgər qəhvəni yeməklə birlikdə içirsinizsə, dəmir polifenollara bağlanaraq bədən tərəfindən sorulmadan xaric ola bilər”, – deyə Ho vurğulayıb. Bu səbəbdən dəmir çatışmazlığından əziyyət çəkənlərə, xüsusilə aybaşı dövründə olan qadınlara və hamilələrə, dəmir tərkibli yeməklərlə qəhvə içmək tövsiyə edilmir. Ruani isə əlavə edir ki, qəhvə ən azı yeməkdən bir saat əvvəl və ya bir neçə saat sonra içilməlidir.
Kalsiumun orqanizmdə sorulmasına da kofein təsir göstərə bilər. Bu, daha çox sümük xəstəliklərinə meylli şəxslər üçün əhəmiyyətlidir. “Osteoporosis International” jurnalında yayımlanan araşdırmalara görə, kofein sümük metabolizmasına təsir edə və sümük itkisinə səbəb ola bilər. Lakin Ruani qeyd edir ki, bu sahədə daha ətraflı elmi sübutlara ehtiyac var.
Kalsium bədəndə toplanan bir mineral olsa da, böyüklər üçün gündəlik qəbul miqdarı təxminən 700 milliqram olaraq tövsiyə edilir.
B vitaminləri suda həll olunan vitaminlərdir və bədəndə toplanmazlar. Qəhvə sidik ifrazını artırdığı üçün bu vitaminlərin bədəndən atılmasını sürətləndirə bilər. Ruani qeyd edir ki, gündə dörd fincandan çox qəhvə içmək bu riski artırır.
Qəhvə probiyotiklərlə birlikdə qəbul edildikdə onların faydalı təsiri azala bilər. Canlı bakteriyalar istiliyə həssas olduğundan, isti qəhvə probiotiklərin yaşamasını və bağırsaqda fəaliyyətini çətinləşdirə bilər. Bu səbəbdən kefir, qatıq və ya probiotik əlavələr qəbul edənlərə qəhvədən əvvəl 30–60 dəqiqə gözləmək tövsiyə edilir.
Alternativ olaraq çaya keçməyi düşünənlər üçün də xəbərdarlıq var. Emily Ho bildirir ki, çayın tərkibindəki polifenollar da qida maddələrinin sorulmasına bənzər təsir göstərə bilər. Bu səbəbdən çayın da yeməklə birlikdə qəbuluna diqqət yetirilməlidir.
Qəhvə sağlamlıq üçün faydalı komponentlərə sahib olsa da, müəyyən qida maddələrinin sorulmasına mənfi təsir göstərə bilər. Dəmir və kalsium çatışmazlığı olan insanlar, hamilə və aybaşı dövründə olan qadınlar, eləcə də osteoporoz riski olanlar qəhvə qəbulunun vaxtına və miqdarına xüsusilə diqqət etməlidirlər.
