Əsas səhifə » Osmanlı tarixində bir dönüş nöqtəsi: Pul böhranı və dövlət adamlarının linçi

Osmanlı tarixində bir dönüş nöqtəsi: Pul böhranı və dövlət adamlarının linçi

BAKI,AzerVoice

1589-cu ilin 2 aprel tarixində qapıqulu əsgərləri – yəni Osmanlı ordusunun maaşlı elitası – dəyəri aşağı salınmış akçe ilə maaşlarının ödənilməsini qəbul etməyərək böyük bir üsyan başlatdılar. Bu üsyan əvvəlki hərbi üsyanlardan fərqli olaraq, yeni bir mərhələ idi: Yeniçərilər Topqapı Sarayına gələrək Osmanlı tarixində ilk dəfə saraya bir siyahı göndərərək Rumeli bəylərbəyi Doğancı Mehmed Paşa, başdəftərdar Mahmud Paşa və bəzi digər dövlət adamlarının başlarının kəsilməsini tələb etdilər.

Akçenin tərkibinin və dəyərinin ard-arda aşağı salınması onun alıcılıq gücünü zəiflədir, bu da ən çox maaşla dolanan əsgərləri – xüsusilə qapıqulu əsgərlərini – zərbə altında qoyurdu. İstanbul tacirləri isə dəyəri aşağı akçe ilə alış-veriş etmək istəmirdi. Bu vəziyyət əsgərləri daha da çətin duruma saldı. Artıq səbir kasaları dolan yeniçərilər əvvəlcə Şeyxülislam, sonra isə vəzirəzəm Siyavuş Paşaya şikayət etsələr də, nəticə əldə edə bilmədiklərinə görə birbaşa Topqapı Sarayının önündə toplaşdılar.

Yeniçərilər sarayın həm xarici, həm də daxili həyətlərini işğal etdilər, Divanı basdılar. III Muradın göndərdiyi nəsihətçiləri daşladılar və pulun dəyərini salmaqda əsas məsuliyyət daşıyan şəxslər kimi Mehmed Paşa və Mahmud Paşanın başlarını tələb etdilər. Padşah bu iki vəzifəlini öldürmək istəməyərək onları vəzifədən azad edib şəhərdən uzaqlaşdıracağını söylədi. Lakin üsyançılar buna razı olmadılar. Onlardan bəziləri "Bəylərbəyinin başı əlimizə keçməyincə bu gün Divandan çıxmırıq. Yoxsa nəticəsi pis olar, yeni padşah taparıq" deyərək padşahı taxtdan salmaqla hədələdilər.

Nəticədə Mahmud Paşa ilə Mehmed Paşanın üsyançılara təslim olunmasını qəbul etdirdilər.

Bu iki dövlət adamı üsyançılara təslim edilərək dərhal edam olundu. Daha sonra isə Topqapı Sarayını mühasirəyə alan əsgərlər yavaş-yavaş ərazidən uzaqlaşdılar. Beləliklə, bu üsyan da bir neçə nəfərin qurban verilməsi ilə daha böyük ziyan vermədən yatırıldı.

Digər Kateqoriyalar

2025 © Azervoice