BAKI,AzerVoice

Ərəbcə “qəlib” kökündən gələn və ağırlığı müəyyənləşdirilmiş, üstündə aid olduğu dövləti göstərən simvol və yazılar olan metal pul vahidi üçün istifadə olunan termin. İslam dünyasında Əməvilər dövründən etibarən dövlət müstəqilliyinin simvolu kimi kəsilən sikkələrdə ilk dövrlərdə hökmdarın adı, ünvanı, dua və digər dini ifadələr qeyd olunurdu. Türk-İslam dövlətlərinin bir çoxunda isə sikkələrdə təsvirlərdən də istifadə olunmuşdur.

Ən qədim sikkələr

Tarixçilərin və arxeoloqların fikrincə, ilk metal sikkələr eramızdan əvvəl VII əsrdə Kiçik Asiyada, xüsusilə də indiki Türkiyənin qərb hissəsində yerləşən Lidya Krallığında zərb olunub. Bu sikkələr elektrum adlanan qızıl və gümüş qarışığından hazırlanırdı. Onların üzərində sadə rəmzlər, aslan başı və ya digər kral simvolları olurdu.

Lidya hökmdarı Kroisos (e.ə. 561–546) dövründə sikkə sistemi daha da inkişaf etdirildi və ilk dəfə saf qızıl və saf gümüş sikkələr dövriyyəyə buraxıldı.

Digər qədim nümunələr

Çin: E.ə. IV–III əsrlərdə qədim Çində də müxtəlif formalı sikkələr istifadə olunub. Onların içində bıçaq pul və kələkötür formalı “qabırğa” sikkələr diqqət çəkir.

Hindistan: Maurya imperiyası dövründə (e.ə. IV əsr) “zərb olunmuş” damğalı metal parçalardan ibarət sikkələr işlədilirdi.

Yunan şəhər-dövlətləri: Afina, Sparta və Korinf kimi şəhərlərdə e.ə. VI əsrdən etibarən gümüşdən hazırlanan sikkələr dövriyyəyə girdi. Afina draxması qədim dünyanın ən məşhur valyutalarından biri idi.