BAKI,AzerVoice Analitik Təhlil Mərkəzi
İraqda 2025-ci ilin noyabrında keçiriləcək parlament seçkiləri öncəsi, İranla əlaqəli şiə siyasi qüvvələri və silahlı qruplaşmaların hakimiyyətdəki mövqelərinin zəifləməsi ilə bağlı narahatlıqları artır. Bu narahatlıqlar, həm daxili, həm də regional dəyişikliklərin təsiri ilə daha da güclənmişdir.
İranın bölgədəki müttəfiqlərinin, xüsusilə Livan və Suriyada, mövqelərinin zəifləməsi, İraqdakı İranla əlaqəli qüvvələrin nüfuzuna mənfi təsir göstərib. Bu, şiə siyasi qüvvələrinin və silahlı qruplaşmaların İraqdakı təsirinin azalmasına səbəb olub.
Daxildə isə, İraq cəmiyyətində, xüsusilə şiə bölgələrində, İranın təsirinə qarşı narazılıq artmaqdadır. Əhali, su qıtlığı, işsizlik, yoxsulluq və səhiyyə sahəsindəki problemlərlə üzləşir və bu problemlərin mövcud siyasi qüvvələr tərəfindən həll olunmadığını düşünür.
Siyasi Qüvvələrin Mövqeləri
Ninova əyalətinin sabiq qubernatoru və “Müttəhidun” koalisiyasının liderlərindən biri Əsil Nüceyfi, İranın dəstəklədiyi siyasi qüvvələrin parlamentdəki təsirinin azalacağını və bu qüvvələrin maksimum 30% mandat əldə edə biləcəyini bildirib. O, cənub və mərkəzi əyalətlərdə İrana qarşı narazılığın artdığını və seçicilərin artıq köhnə şüarlara deyil, problemlərin həllinə yönəlmiş proqramlara üstünlük verdiyini vurğulayıb.
Digər tərəfdən, şiə ruhani Sədrəddin əl-Qəbançi, şiələrin siyasi gücünün zəifləməsindən narahatlığını ifadə edərək seçiciləri seçkilərdə fəal iştiraka çağırıb. O, qərb bölgələrində seçici qeydiyyatının artmasının şiə bölgələrindəki vəziyyətdən daha yaxşı olduğunu və bunun "şiələrin hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması planı" kimi qiymətləndirilə biləcəyini bildirib.
Seçkilərə Hazırlıq və Gözləntilər
Seçkilərə hazırlıq mərhələsində, İranla əlaqəli siyasi qüvvələr arasında parçalanmalar müşahidə olunur. Bu qüvvələr, seçkilərdə ayrı-ayrı siyahılarla iştirak etməyi planlaşdırır, lakin seçkilərdən sonra koalisiya qurmaq niyyətindədirlər.
Eyni zamanda, İraqda seçkilərin maliyyə təsiri də diqqət çəkir. Siyasi partiyalar, namizədlərin cəlb edilməsi və seçicilərlə əlaqələrin qurulması üçün böyük maliyyə vəsaitləri sərf edir. Bu, müstəqil və kiçik partiyaların seçkilərdə rəqabət aparmasını çətinləşdirir.
İraqda keçiriləcək parlament seçkiləri, ölkənin siyasi mənzərəsində əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb ola bilər. İranla əlaqəli siyasi qüvvələrin təsirinin azalması və seçicilərin problemlərin həllinə yönəlmiş proqramlara üstünlük verməsi, yeni siyasi qüvvələrin yüksəlişinə şərait yarada bilər.
Bu seçkilər, İraqın gələcək siyasi istiqamətini müəyyən edəcək və ölkənin daxili və xarici siyasətində yeni səhifələr aça bilər.
