BAKI, AzerVoice, Nərmin Ağayeva
Alyaskada atəşkəs mümkün olarsa, İstanbulda üçtərəfli sammit keçiriləcək — Dünya Tramp-Putin görüşünə fokuslanıb
AzerVoice xəbər verir ki, bu gün Alyaskada ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya prezidenti Vladimir Putin arasında keçiriləcək sammit, Ukrayna müharibəsinə son qoymaq üçün 7 aydır davam edən danışıqların ən kritik mərhələsi hesab olunur. Danışıqlardan atəşkəs qərarı çıxarsa, növbəti mərhələdə Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin də qatılacağı üçtərəfli sammitin İstanbulda keçirilməsi nəzərdə tutulur.
Putin görüşə xarici siyasət üzrə köməkçisi Yuri Uşakov, XİN rəhbəri Sergey Lavrov, müdafiə naziri Andrey Belausov, xarici investisiyalar üzrə köməkçisi Kiril Dmitriyev və maliyyə naziri Anton Siluanov kimi yüksək səviyyəli nümayəndələrlə qatılacaq. Analitiklər bu heyətin mövcudluğu danışıqlardan konkret nəticə gözləntilərini gücləndirir.
Tramp Avropa liderləri ilə videokonfrans zamanı bildirib ki, Putin atəşkəsi qəbul edərsə, dərhal Rusiya-Ukrayna liderləri ilə yeni görüş keçirməyi planlaşdırır. Bu sammitin Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın ev sahibliyi ilə İstanbulda keçirilməsi həm coğrafi, həm də diplomatik baxımdan əlverişli hesab olunur. İstanbul əvvəllər də (2022-ci ildə və sonrakı aylarda) tərəflər arasında birbaşa danışıqlara ev sahibliyi edib.
Mənbələr bildirir ki, Putin atəşkəsə iki fərqli model üzrə razı ola bilər:
Yalnız hava hücumlarını əhatə edən uzunmüddətli atəşkəs və hava, quru və dəniz əməliyyatlarını dayandıran hərtərəfli atəşkəs.
Lakin hər iki halda, Putin Trampdan Ukraynaya atəşkəs dövründə silah göndərilməyəcəyinə dair təminat tələb edəcək.
Sammit həm də Rusiya üçün Qərbin sanksiyalarının yumşaldılması baxımından vacibdir. Xüsusilə, Putin Trampdan Rusiya sərnişin təyyarələrinə qarşı sanksiyaların aradan qaldırılmasını istəyəcək. Mövcud məhdudiyyətlər səbəbindən ehtiyat hissələri əldə etmək çətinləşib, bu isə Rusiya aviaparkının 70%-nin texniki vəziyyətini pisləşdirib.
Həm Vaşinqton, həm də Moskva görüşdən yekun sənəd çıxacağına dair ehtiyatlı açıqlamalar verib. Tramp müsbət nəticəyə ümidli olduğunu, lakin mənfi ssenariyə də hazır olduğunu bildirib. Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov isə yekun razılaşmanın gözlənilmədiyini açıqlayıb.