BAKI, AzerVoice, Orxan Qədirzadə
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və 200-dən çox yerli və beynəlxalq yardım qurumu İsrailin tətbiq etdiyi inzibati və əməliyyat maneələrinin Qəzzada humanitar fəaliyyətləri çökmə həddinə gətirdiyi barədə xəbərdarlıq edib. Birgə bəyanatda bildirilir ki, “qeyri-müəyyən, özbaşına və yüksək dərəcədə siyasiləşdirilmiş” qeydiyyat prosesi humanitar əməliyyatlar üçün ciddi risk yaradır.
AzerVoice xəbər verir ki, əyanata görə, onlarla beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı 31 dekabr tarixinədək yenidən qeydiyyatdan keçmədiyi təqdirdə de-registrasiya ilə üzləşə bilər və bu, onların 60 gün ərzində fəaliyyətini dayandırması deməkdir. Qeyd olunur ki, beynəlxalq yardım təşkilatlarının Qəzzada fəaliyyətinin dayandırılması əsas və həyati xidmətlərə çıxışa “fəlakətli təsir” göstərəcək.
BMT və yardım qurumları vurğulayır ki, Qəzzada sahə xəstəxanalarının, ilkin səhiyyə mərkəzlərinin, sığınacaq proqramlarının, su və sanitariya xidmətlərinin, kəskin qidalanma çatışmazlığı olan uşaqlar üçün qidalanma mərkəzlərinin, eləcə də mina təmizləmə fəaliyyətlərinin böyük hissəsi məhz beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən həyata keçirilir və ya dəstəklənir.
Bəyanatda bildirilir ki, bəzi təşkilatlar mart ayında tətbiq olunan sistem üzrə qeydiyyatdan keçsə də, davam edən yenidən qeydiyyat prosesi və digər “özbaşına maneələr” nəticəsində milyonlarla dollar dəyərində ərzaq, tibbi ləvazimatlar, gigiyena vasitələri və sığınacaq materialları Qəzza xaricində qalıb və ehtiyacı olan əhaliyə çatdırıla bilmir.
İsrailin BMT-dəki nümayəndəliyi məsələ ilə bağlı şərh verməyib. ABŞ prezidenti Donald Trampın Qəzza planının birinci mərhələsi çərçivəsində oktyabrın 10-da başlayan atəşkəs fonunda humanitar yardım axını artsa da, HƏMAS razılaşdırılandan daha az yardım maşınının daxil olduğunu bildirir. Yardım agentlikləri isə ehtiyaclarla müqayisədə yardımın kifayət etmədiyini və bir çox vacib məhsulların İsrail tərəfindən bloklandığını deyir. İsrail isə bu iddiaları rədd edir və atəşkəs öhdəliklərinə əməl etdiyini bildirir.
BMT və yardım təşkilatları vurğulayır ki, beynəlxalq QHT-lərin fəaliyyətinin çökməsi halında BMT bu boşluğu doldura bilməyəcək və humanitar yardım humanitar prinsiplərdən kənar alternativ aktorlarla əvəz edilə bilməz. Bəyanatda qeyd olunur ki, “humanitar çıxış könüllü, şərti və ya siyasi məsələ deyil” və yardımların Fələstin əhalisinə gecikmədən çatdırılması təmin olunmalıdır.