BAKI,AzerVoice
24 avqust 2012-ci ildə Norveçdə 2011-ci ilin 22 iyulunda törədilən qanlı hücumların günahkarı Anders Bering Breivik 21 il həbs cəzasına məhkum edilib. Bu, Norveç qanunvericiliyində nəzərdə tutulan maksimum müddətdir.
Hücumun detalları
Breivik, 33 yaşlı sağçı radikal və anti-müsəlman baxışlı ekstremist, əvvəlcə Oslo şəhərində hökumət binalarının qarşısında partlayıcı ilə dolu mikroavtobusu partladaraq 8 nəfəri öldürüb, 200-dən çox insanı yaralayıb.
Təxminən iki saat sonra polis formasında Utoya adasına gedərək, hakim Əmək Partiyasının təşkil etdiyi gənclər düşərgəsinə hücum edib. Burada o, əsasən gənclərdən ibarət 69 nəfəri güllələyərək qətlə yetirib. Bəzi qurbanlar sahilə üzməyə çalışarkən belə güllələnib. Hücum bir saatdan çox davam etdikdən sonra polis hadisə yerinə çatıb və Breivik təslim olub.
Bu, II Dünya Müharibəsindən sonra Norveçin yaşadığı ən qanlı hücum kimi tarixə düşüb.
İdeoloji motivlər və hazırlıq
Hadisədən əvvəl Breivik internetdə 1,500 səhifəlik manifest dərc edərək multikulturalizmə və İslamın Avropada yayılmasına qarşı çıxış edib. İstintaq müəyyən edib ki, o, illərlə bu hücuma hazırlaşıb, hətta partlayıcı maddələr əldə etmək üçün kənd təsərrüfatı biznesi qurub.
Məhkəmə və hökm
2012-ci ilin yazında keçirilən 10 həftəlik məhkəmə prosesi zamanı Breivik hücumları törətdiyini etiraf etsə də, qurbanları “multikulturalizmi və müsəlman miqrasiyasını dəstəklədikləri üçün günahkar” adlandırıb.
Məhkəmə onu 21 il həbs cəzasına məhkum edib, lakin cəza ictimaiyyət üçün təhlükə hesab olunduğu təqdirdə uzadıla bilər. Norveçdə ölüm hökmü yoxdur. Prokurorlar Breivikin ruhi xəstə olduğunu iddia etsələr də, məhkəmə onun ağlı başında olduğuna qərar verib. Bu da Breivikin istəyi ilə üst-üstə düşüb, çünki o, hücumlarının siyasi mesaj kimi qəbul edilməsini istəyirdi.
Hadisədən bir həftə əvvəl isə müstəqil komissiyanın tənqidi hesabatından sonra Norveçin milli polis komissarı istefa vermişdi. Hesabatda polisin daha sürətli müdaxilə edə biləcəyi və bəzi qurbanların həyatının xilas edilə biləcəyi qeyd olunmuşdu.