BAKI, AzerVoice

15 iyun tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:

1775 – Corc Vaşinqton Kontinental Ordunun baş komandanı seçilib

1776 – Delaver müstəqilliyini elan edib

1777 – ABŞ-da ilk bayraq dizaynı rəsmiləşdirilib

1778 – Fransa ilə ABŞ arasında müttəfiqlik razılaşması qüvvəyə minib

1779 – İspaniya Britaniyaya qarşı ABŞ-a dəstək verib

1780 – Gordon üsyanı Londonda yatırılıb

1781 – Kornuallis Virciniyada mövqelərini itirib

1782 – ABŞ Konqresi “The Great Seal”i təsdiqləyib

1783 – Parisdə ilk isti hava şarı sınaqdan keçirilib

1784 – ABŞ-da qəpik vahidi olaraq dollar qəbul edilib

1785 – Böyük Britaniyada sonuncu ölümə səbəb olan duellərdən biri baş verib

1786 – ABŞ-da istehsal sənayesi genişlənməyə başlayıb

1787 – ABŞ Konstitusiyasının maddələri müzakirəyə çıxarılıb

1788 – Virciniya ABŞ Konstitusiyasını ratifikasiya edib

1789 – Fransada Ümumi Stendlər Məclisi siyasi böhranı müzakirə edib

1790 – ABŞ-da əhali siyahıyaalması hazırlanıb

1791 – Parisdə “Champ de Mars” hadisəsi baş verib

1792 – Fransada monarxiya tamamilə ləğv olunub

1793 – Jakobenlər hakimiyyəti ələ keçirib

1794 – Robespyer kütləvi edamları sürətləndirib

1795 – Fransa Direktoriyası konstitusiya dəyişiklikləri aparıb

1796 – Napoleon Şimali İtaliyada yeni ərazilər ələ keçirib

1797 – Venesiya Respublikası süqut edib

1798 – Napoleon Qahirəyə daxil olub

1799 – Fransa Misirdə Məməlükləri məğlub edib

1800 – ABŞ-ın federal idarələri Vaşinqtona köçüb

1801 – Tomas Jefferson prezident postuna başlayıb

1802 – Napoleon Konkordatı təsdiqləyib

1803 – ABŞ Luiziana ərazisini Fransadan alıb

1804 – Napoleon imperator elan olunub

1805 – Trafalqar döyüşündə Britaniya üstünlük qazanıb

1806 – Müqəddəs Roma İmperiyası süqut edib

1807 – Britaniya qul ticarətini qadağan edib

1808 – İspaniyada xalq üsyanı genişlənib

1809 – Napoleon Vyana üzərinə yürüş təşkil edib

1810 – Argentina müstəqillik hərəkatına başlayıb

1811 – Lüdistlər maşınlara qarşı aksiyaları davam etdirib

1812 – ABŞ Britaniyaya müharibə elan edib

1813 – Napoleon Leipziq döyüşündə məğlub olub

1814 – Paris müttəfiq qüvvələrin əlinə keçib

1815 – Napoleon Vaterlooda qəti məğlubiyyət alıb

1816 – “İlin yayı olmayan” dövrü Avropada aclıqla nəticələnib

1817 – Hindistanda Pindari üsyanı yatırılıb

1818 – ABŞ Konqresi bayraq haqqında yeni qanun qəbul edib

1819 – Peterloo qətliamına aparan gərginliklər başlayıb

1820 – İspaniyada liberal konstitusiya təsdiqlənib

1821 – Peru müstəqilliyini elan edib

1822 – Braziliya faktiki olaraq Portuqaliyadan ayrılıb

1823 – ABŞ-ın qərb sərhədləri müzakirəyə çıxarılıb

1824 – Meksikada respublika idarə sistemi qurulub

1825 – Böyük Britaniyada ilk ictimai dəmir yolu istifadəyə verilib

1826 – Osmanlıda Yeniçəri ocağı ləğv edilib

1827 – Navarin döyüşündə Osmanlı donanması məhv edilib

1828 – Rusiya-Osmanlı müharibəsində irəliləyiş əldə edilib

1829 – Osmanlı İmperiyası Yunanıstanın müstəqilliyini qəbul edib

1830 – İyul İnqilabı Fransa monarxiyasını devirməyə başlayıb

1831 – Belçika Konstitusiyası qəbul edilib

1842 – ABŞ və Çin arasında ilk ticarət müqaviləsi imzalanıb

1865 – ABŞ-da son konfederativ qüvvələr təslim olub

1871 – Almaniya imperiyası Paris Kommunasını yatırıb

1886 – Karl Benz avtomobil patentini təsdiqlətdirib

1887 – Böyük Britaniya ilə Rusiyanın Asiya sərhədləri razılaşdırılıb

1888 – Almaniyada I Vilhelm dəfn edilib

1889 – Parisdə Eyfel qülləsi istifadəyə verilib

1890 – Sherman Antitrust Aktı ABŞ Konqresindən keçib

1891 – Yaponiyada böyük zəlzələ insan tələfatına səbəb olub

1892 – ABŞ-da ilk rəsmi bayraq günü qeyd olunub

1893 – Yeni Zelandiyada qadınlar səsvermə hüququ qazanıb

1894 – Dreyfus işi Fransada böhran yaradıb

1895 – Kino texnologiyası geniş yayılmağa başlayıb

1896 – İtaliyada Adova döyüşündə məğlubiyyət alıb

1897 – Sionist Hərəkatın ilk qurultayı keçirilib

1898 – ABŞ Filippinləri nəzarətə götürüb

1899 – Cənubi Afrika müharibəsi başlayıb

1900 – Çin Boxer üsyanını davam etdirib

1901 – Norveçdə parlament monarxiyaya qarşı çıxış edib

1902 – Kuba müstəqilliyini elan edib

1903 – Ford Motor Company yaradılıb

1904 – Panama kanalının tikintisinə başlanılıb

1905 – Rusiyada Birinci İnqilab başlayıb

1906 – San-Fransisko zəlzələsi şəhəri dağıdıb

1907 – Haaqa konfransında müharibə hüquqları müzakirə olunub

1908 – Tunguska partlayışı Sibirdə baş verib

1909 – Şimal qütbünə ilk ekspedisiya çatıb

1910 – Portuqaliyada respublika elan edilib

1911 – Çin Xalq İnqilabı başlanıb

1912 – Titanik faciəsi baş verib

1913 – Balkan müharibələri yeni mərhələyə keçib

1914 – Arxidük Frans Ferdinand öldürülüb, I Dünya Müharibəsi başlayıb

1915 – Qallipoli döyüşləri qanlı toqquşmalara səbəb olub

1916 – Verdun və Somme döyüşləri minlərlə insanın ölümünə səbəb olub

1917 – Böyük Britaniya Almaniya sualtı qayıqlarına cavab tədbirləri görüb

1920 – Sovetlər Polşa ilə müharibəyə başlayıb

1934 – SSRİ-də “xalq düşmənləri” ilə bağlı repressiyalar dərinləşib

1944 – ABŞ qüvvələri Saipan adasına çıxıb

1950 – Koreya müharibəsinə hazırlıqlar intensivləşib

1966 – Böyük Britaniya milli komandası dünya çempionatına hazırlaşıb

1971 – ABŞ Ali Məhkəməsi "Pentagon Papers" sənədlərinin yayımına icazə verib

1972 – Watergate qalmaqalı Vaşinqtonda ortaya çıxıb

1973 – ABŞ Vyetnamdan qoşunlarını çıxarıb

1974 – Nixon prezidentlikdən istefa verib

1975 – Səudiyyə Ərəbistanı neft hasilatını artırıb

1976 – Soweto tələbə qırğını Cənubi Afrikada baş verib

1977 – Apple ilk şəxsi kompüteri təqdim edib

1978 – Camp David sazişi imzalanıb

1979 – Sovet qoşunları Əfqanıstana daxil olub

1980 – İranda İslam Respublikasının Konstitusiyası qəbul olunub

1981 – İsrail İraqın Osirak nüvə obyektini bombalayıb

1982 – Fukuda doktrinası Asiya ilə əməkdaşlıq qurmağa yönəlib

1983 – ABŞ-da ilk mobil telefon istifadəyə verilib

1984 – Hindistanda “Operation Blue Star” icra olunub

1985 – Şengen Sazişi imzalanıb

1986 – Çernobıl qəzası Avropanı sarsıdıb

1987 – Reyqan Berlin divarının sökülməsini tələb edib

1988 – İran-İraq müharibəsi sona çatmaq üzrə olub

1989 – Berlin divarı sökülüb

1990 – Qərbi və Şərqi Almaniya birləşməyə hazırlaşıb

1991 – Sloveniya və Xorvatiya müstəqillik elan edib

1992 – Bosniya müharibəsi alovlanıb

1993 – Aİ rəsmi struktur olaraq təsis edilib

1994 – Nelson Mandela prezident andını içib

1995 – Srebrenitsa soyqırımı baş verib

1996 – Taliban Kabili nəzarətə götürüb

1997 – Tony Blair Britaniyada hakimiyyətə gəlib

1998 – Google qurulub

1999 – NATO qüvvələri Kosova bölgəsinə daxil olub

2000 – Şimali və Cənubi Koreya liderləri tarixi görüş keçirib

2001 – 11 sentyabr hücumları ABŞ-ı sarsıdıb

2002 – Avro valyutası dövriyyəyə buraxılıb

2003 – ABŞ İraqı işğal edib

2004 – Ronald Reyqan vəfat edib, matəm elan olunub

2005 – Youtube yaradılıb

2006 – Əbu Musab əz-Zərqavi öldürülüb

2007 – Apple ilk iPhone modelini təqdim edib

2008 – ABŞ-da iqtisadi böhran dərinləşib

2009 – İran seçkiləri sonrası iğtişaşlar baş verib

2010 – Dünya Kuboku Cənubi Afrikada start götürüb

2011 – Suriyada vətəndaş müharibəsi başlanıb

2012 – Facebook birjada səhmlərini satışa çıxarıb

2013 – Türkiyədə Gezi Parkı etirazları davam edib

2014 – İŞİD Mosulu ələ keçirib və xilafət elanına cəhd edib

2015 – Paris İqlim Sazişi üzrə danışıqlar intensivləşib

2016 – Brexit referendumu kampaniyası pikə çatıb

2017 – Səudiyyə Ərəbistanı Qətəri boykota başlayıb

2018 – ABŞ-Tramp və Kim Jong Un görüşü baş tutub

2019 – Honq Konqda ekstradisiya qanununa qarşı etirazlar artıb

2020 – COVID-19 pandemiyası qlobal karantinlərə səbəb olub

2021 – İsraildə koalisiya hökuməti təsdiqlənib

2022 – Ukraynada genişmiqyaslı müharibə davam edib

2023 – Donald Trampa qarşı rəsmi ittiham irəli sürülüb

2024 – Avropa İttifaqı seçkilərində iştirak rekord səviyyəyə çatıb