BAKI, AzerVoice
1 Sentyabr tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1455 – Osmanlı dövləti Balkanlarda yeni yürüşə başlayıb.
1600 – Şərqi Hindistan Kompaniyası İngiltərədə təsis edilib.
1715 – Fransanın kralı XIV Lüdovik (Günəş kralı) vəfat etdi, taxta XV Lüdovik çıxdı.
1804 – Alman bəstəkarı Lüdvig van Bethovenin məşhur 3-cü simfoniyası (Eroica) ilk dəfə ifa olundu.
1859 – ABŞ-da ilk neft quyusu (Pennsylvaniya) istismara verildi.
1870 – Fransa–Prussiya müharibəsi: Sedan döyüşündə III Napoleon əsir alındı.
1873 – Rusiyada Dm. Mendeleyev "Dövri qanun" əsasında yeni elementlərin (germanium və s.) mövcudluğunu elmi əsaslandırdı.
1905 – Portsmouth müqaviləsi imzalandı – Rusiya ilə Yaponiya arasında müharibəyə son qoyuldu.
1914 – Almaniya qoşunları I Dünya Müharibəsində Paris istiqamətində hücuma başladı.
1923 – Böyük Yaponiyanın Kanto zəlzələsi: 140 minə yaxın insan həlak oldu.
1939 – Almaniya Polşaya hücum etdi – II Dünya Müharibəsi başladı.
1945 – Yaponiya II Dünya Müharibəsində təslim sənədini imzaladı (Müqəddəs Missouri gəmisində). Müharibə rəsmi olaraq başa çatdı.
1969 – Liviyada inqilab: polkovnik Müəmmər Qəddafi kral İdrisi devirdi.
1972 – Münhen Olimpiya Oyunlarında İsrail idmançılarına qarşı terror hücumu baş verdi.
1983 – SSRİ hava məkanına daxil olan Cənubi Koreya təyyarəsini (KAL 007) vurdu, 269 nəfər həlak oldu.
1988 – ABŞ və SSRİ arasında silahların məhdudlaşdırılması danışıqları davam etdirilib.
1990 – Almaniya birləşməsinin hüquqi əsaslarını tənzimləyən saziş imzalanıb.
1991 – Özbəkistan və Qırğızıstan müstəqilliklərini elan etdilər.
1992 – Qazaxıstan və Azərbaycan arasında diplomatik əlaqələr qurulub.
1997 – Uels şahzadəsi Diananın dəfni London yaxınlığında keçirilib.
1999 – Çeçenistan separatçıları Dağıstanda hücumlar həyata keçirib.
2000 – Avropa İttifaqı genişlənmə planlarını təsdiqləyib.
2002 – İsrail Fələstin ərazilərində hərbi əməliyyatları genişləndirib.
2003 – BMT İraqda yeni idarəçilik planını müzakirə edib.
2004 – Rusiya – Beslan faciəsi: məktəbdə girov böhranı başladı (3 gün davam etdi).
2006 – İran nüvə proqramına görə yeni sanksiyalarla üzləşib.
2007 – Fransa prezidenti Nikolya Sarkozi Liviya ilə enerji sazişi imzalayıb.
2008 – Gürcüstan böhranından sonra NATO ilə Rusiya arasında münasibətlər gərginləşib.
2012 – Suriyada Dəməşq yaxınlığında toqquşmalar şiddətlənib.
2013 – Misirdə Müslim Qardaşlarına qarşı məhkəmə prosesi başlayıb.
2014 – Donbasda Ukrayna ilə Rusiya yönlü separatçılar arasında atəşkəs elan olundu (Minsk-1 razılaşması).
2016 – Şimali Koreya ballistik raket sınaqları keçirib.
2017 – Myanmada Arakan böhranı şiddətlənib.
2018 – Braziliyada Milli Muzeydə böyük yanğın baş verib.
2019 – ABŞ vətəndaş müharibəsi veteranlarının sonuncusunun anım günü qeyd edilib.
2020 – Belarusda seçki etirazları davam etdirilib.
2021 – ABŞ 20 il davam edən Əfqanıstan müharibəsinə rəsmi olaraq son verdi – son hərbi qüvvələr Kabildən çıxdı.
2023 – Afrikada Niger çevrilişi böhranı ilə bağlı beynəlxalq təzyiqlər artırılıb.
2024 – Avropa İttifaqı ölkələrində 1 sentyabrdan qüvvəyə minən yeni "Yaşıl keçid" qaydaları nəqliyyatda karbon tullantılarını daha da məhdudlaşdırdı.
