BAKI,AzerVocie Analitik təhlil Mərkəzi
Beynəlxalq mediada yayılan məlumatlara görə, Yaxın Şərqdə İsrailin artan hərbi fəaliyyəti fonunda İran, Türkiyə və Səudiyyə Ərəbistanını yeni təhlükəsizlik koalisiyasına cəlb etməyə çalışır. Xüsusilə İsrailin Qətərə hücumu və regiondakı gərginliyin artması fonunda Tehranın üçtərəfli əməkdaşlıq planını aktivləşdirdiyi bildirilir.
The Jerusalem Post və Hindistan mediasında yer alan analitik yazılarda iddia olunur ki, İran ilk mərhələdə Türkiyəni bu blokun tərkibində görmək istəyir və Ankara ilə yaxınlaşma istiqamətində diqqətçəkən addımlar atır.
Tehrandan Ankaraya siyasi jestlər
İran hökuməti 29 Oktyabr – Respublika Günü münasibətilə Türkiyəyə müxtəlif səviyyələrdə dostluq mesajları göndərib. İranın rəsmi xəbər agentliyi IRNA yazır ki, İran Xarici İşlər naziri Abbas Arakçi türk həmkarı Hakan Fidanı təbrik edərək, “iki müsəlman qonşu ölkə arasında qarşılıqlı maraqlara əsaslanan əməkdaşlığın genişlənəcəyinə ümid etdiyini” bildirib.
İran Prezidenti Məsud Pezeşkiyan da bu məsələyə münasibət bildirərək, hazırkı regional şəraitdə Tehran–Ankara münasibətlərinin güclənməsinin “hər zamankindən daha vacib” olduğunu vurğulayıb. Prezidentə görə, iqtisadi, siyasi, mədəni və beynəlxalq sahələrdə koordinasiya həm iki ölkə, həm də region üçün təhlükəsizlik və sabitlik gətirə bilər.
Hindistan mediası məsələyə daha açıq şəkildə toxunaraq yazır:
“İran, Türkiyə və Səudiyyə Ərəbistanını, İsrailin bölgədəki fəaliyyətini balanslaşdırmaq üçün birgə koalisiya yaratmağa çağırır. Əgər üç ölkə bir araya gələrsə, İsrailin regional üstünlüyü zəifləyə bilər.”
Analitiklərə görə, mümkün ittifaq bölgədə ciddi güc balansı yarada bilər.
Türkiyə 600 min aktiv, 300 min ehtiyat hərbiçi personala sahibdir. Həmçinin NATO üzvü olması Türkiyənin təhlükəsizliyini artırır. Türkiyə dəniz hərbi gücü olaraq 17 freqat, 13 sualtı qayığa sahibdir. 1000-dən çox hərbi təyyarəsi, 2 238 tankı var.
Səudiyyə Ərəbistanının 157 min aktiv, 150 min muzdlu hərbiçisi var. 1000-dən çox döyüş təyyarəsinə F-15E, Tornado IDS, Eurofighter Typhoon kimi qırıcılara sahibdir. 185-dən çox helikopteri var. Həmçinin yaxın zamanda Pakistanla nüvə təhlükəsizliyi üzrə razılaşmalar əldə edilib.
İran 580 min aktiv, 200 min ehtiyat hərbiçiyə sahibdir. Təxminən 3 000 ballistik raketi, “Şahed” PUA-ları var. Çin və Rusiya ilə hərbi əlaqələrə sahibdir.