BAKI, AzerVoice, Fərid Mikayılov
ABŞ Prezidenti Donald Tramp bəyan edib ki, Nigeriyada xristianlar “mövcudluq baxımından təhlükə” ilə üzləşirlər. Onun bu açıqlaması, ABŞ və Avropadakı radikal sağ dairələrdə Nigeriyada “xristianlara qarşı kütləvi qırğın” iddialarının geniş şəkildə yayılması fonunda səslənib.
AzerVoice xəbər verir ki, bu barədə AFP məlumat yayıb.
Son aylarda sosial şəbəkələrdə “xristian soyqırımı” və “dini təqib” barədə yayılan iddialar ABŞ və Avropanın radikal sağçı çevrələrində ciddi rezonans doğurub. Lakin ekspertlər bildirirlər ki, Afrikanın ən çox əhalisi olan ölkəsində baş verən zorakılıqlar həm xristian, həm də müsəlmanların ölümünə səbəb olur və bu proses etnik, sosial və iqtisadi faktorlarla bağlıdır.
Buna baxmayaraq, Tramp hesab edir ki, “Nigeriyada xristianlıq mövcudluq təhlükəsi altındadır”. O, “Truth Social” platformasında paylaşdığı mesajda yazıb ki, :“Minlərlə xristian öldürülür və bu kütləvi qırğınlara ekstremistlər cavabdehdir”.
Tramp iddialarını təsdiqləyəcək hər hansı sübut təqdim etməyib, lakin Nigeriyanı “xüsusi narahatlıq doğuran ölkə” adlandırıb - ABŞ Dövlət Departamentinin terminologiyasında bu status din azadlıqlarını “ciddi şəkildə pozan” ölkələrə verilir.
Nigeriya demoqrafik cəhətdən iki yerə bölünür - şimal əsasən müsəlman, cənub isə əsasən xristian əhalidən ibarətdir.
Ölkənin şimal-şərqində 15 ildən artıqdır ki, “Boko Haram” silahlı qruplaşmasının hücumları davam edir. Bu zorakılıqlar nəticəsində 40 mindən çox insan həlak olub, təxminən 2 milyon nəfər isə öz evlərini tərk etməyə məcbur qalıb.
Şimal-qərbdə isə silahlı dəstələr kəndlərə hücum edir, adam öldürür və kütləvi oğurluq hadisələrinə yol açırlar. Mərkəzi bölgələrdə isə əsasən müsəlman maldarlıq icmaları ilə xristian kənd təsərrüfatı icmaları arasında torpaq üstündə davam edən münaqişələr çox zaman dini rəng alır.
Trampın ən yaxın müşavirlərindən biri olan Ərəb və Afrika məsələləri üzrə məsləhətçi Məssəd Boulos isə oktyabr ayında bildirib ki, “Boko Haram və İŞİD müsəlmanları xristianlardan daha çox öldürür”.
Araşdırmalar da bunu təsdiqləyir. ACLED-in (Silahlı Münaqişələrin Mövqeləri və Hadisələri üzrə Məlumat Layihəsi) məlumatına görə, 2020–2025-ci illər arasında xristianlara qarşı ən azı 389 zorakılıq hadisəsi qeydə alınıb və bu hücumlar nəticəsində 318 nəfər öldürülüb. Eyni dövrdə müsəlmanlara qarşı baş verən 197 hücumda isə 400-dən çox insan həyatını itirib.
Trampın bəyanatı, eyni zamanda, ABŞ-da Nigeriyadakı separatçı hərəkatların lobbi fəaliyyəti fonunda səslənib. ABŞ Konqresinə təqdim olunan sənədlərdə bildirilir ki, “Biafra Respublikasını Təmsil edən Hökumət” adlanan qurumun maraqlarını müdafiə edən lobbist şirkətlər konqres üzvlərinə “xristianların təqibi” barədə xəbərdarlıqlar göndəriblər.
Qeyd edək ki, “Biafra” Nigeriyanın şərqində yerləşən və 1967-ci ildə müstəqillik elan edərək qanlı vətəndaş müharibəsinə səbəb olan separatçı respublikanın adıdır. Müharibə 1970-ci ildə məğlubiyyətlə başa çatmışdı