BAKI,AzerVocie , Sevil Nuriyeva
Turkiyegazetesi yazarı
Tarixdən dərs almayanlar eyni səhvləri təkrar etməyə məhkumdur.
Bu səbəbdən yenə tarixdən bir nümunə verərək yazıya başlamaq
istəyirəm...
Osmanlı Cahan Dövlətimizin süqutuna gedən prosesi bütün detalları ilə yenidən oxumaq, anlamaq,bu oxunuşu bugünkü mürəkkəb konjonktura ilə əlaqələndirmək və səhvlərdən nəticə çıxarmaq məcburiyyətindəyik. Çünki keçmişdə edilən səhvləri düzgün analiz etmədən bugünü anlamaq və gələcəyi qurmaq mümkün deyil.
Bəs Osmanlı Dövləti tarixdən silinmək istənilərkən, dağıdılarkən məqsəd nə idi?
Birinci Dünya Müharibəsi başladığında, cəbhələrdə çiyin-çiyinə
savaşan müttəfiqlərin xəyalları ilə bizim çatmaq istədiyimiz
hədəflər nə idi?
İngiltərə niyə ortaq olmadı?
Bu sualların cavabı kontekstində Osmanlı coğrafiyası üzərində
qurulan bütün layihələrə bütün yönləri ilə və açıqlığı ilə
kitablarımızda yer verməliyik.
Birinci Dünya Müharibəsindən sonra qurulan düzən, son məqsədə çatmaq üçün sadəcə bir başlanğıc idi. Bu düzən, İkinci Dünya Müharibəsinə gedən yolu diqqətlə hörərkən, eyni zamanda yeni bir dünya düzəninin təməlini də qoydu.
Və bu gün nəticə ortadadır!
Sərhədlərin, maraqların və güc balanslarının kölgəsində formalaşan bir dünyadayıq. Bütün bu baş verənləri anlamlandırmaq üçün zaman-zaman fərqli coğrafiyalardan nümunələr verir, yazılarımda hadisələrə diqqət çəkməyə çalışıram. Çünki hər bir parçanın izinə düşdükdə böyük mənzərə ortaya çıxır.
Gələk bu İsrail məsələsinə…
Yaxın Şərqdə Osmanlı Cahan Dövlətimizin süqutu üzərinə planlı və qlobal mühəndisliyin məhsulu olaraq İsrail, Fələstin torpaqlarında quruldu. Bu yaranış sadəcə bir dövlət elanından ibarət deyildi; eyni zamanda bölgəyə uzunmüddətli qeyri-sabitlik toxumlarının səpilməsi idi. Çünki İsrail, öz məqsədinə çatmaq üçün sadəcə sərhədlərini deyil, xaosu da coğrafiyanın tamamına yaymağı üstün tutdu.
Terror təşkilatlarını bəsləyən, onların xaos mühiti yaratmasına
yardım edən də Trampın dediyi kimi ABŞ və müttəfiqləri oldu.
Bu xaosdan ən çox faydalanan və onu öz gündəliyi üçün ustalıqla
istifadə edən isə heç şübhəsiz İsrail oldu.
İndi yeni dövr qapıdadır…
Artıq şərtlər dəyişir. Suriya başda olmaqla bütün bölgə yenidən
sabitlik axtarışına girib. Bu dəyişiklik sadəcə sahədəki balansları
deyil, masadakı hesablamaları da yenidən formalaşdırır.
Türkiyə isə həlledici aktor olaraq önə çıxır.
Gücünü sahədə göstərən Türkiyə, Prezident Ərdoğanın əzmi, iradəsi, qətiyyəti və liderliyi ilə hər kəsə meydan oxuyur.
Bəs Türkiyə nə edir?
“Terrorsuz Türkiyə” hədəfi ilə yola çıxan
Türkiyə, yalnızca öz torpaqlarında deyil, sərhədlərindən kənarda da
təhlükəsizliyi təmin etməyin zəruriliyini açıq şəkildə ortaya
qoyur. Suriya başda olmaqla ətraf ölkələrdə sabitliyi təmin etməyi
artıq sadəcə bir xarici siyasət seçimi deyil; bir varlıq məsələsi
olaraq görür.
İsrail isə dayanmır!
Niyəmi?
Çünki istədiyi bu konjonktura deyildi.
Keçmişdəki bütün proseslər İsrail üçün əlverişli zəmin
yaratmışdı.Yeni prosesdə Suriyada sabitliyin təmin edilməsi İsraili
narahat edir.
Bu səbəbdən İsrail, Suriyada daxili çəkişməni, qiyamları,
qarşıdurmanı təşviq edən bütün addımları işə saldı.
Suriya hava məkanını “terrora qarşı mübarizə”
adı altında davamlı olaraq pozur.
Halbuki bölgədə ən böyük terrorçu və terror zəmini yaradan
Netanyahunun lideri olduğu Sionist hökumətdir.
İsrail, Suriyadakı müxtəlif qruplarla yeni idarə arasında ixtilafı
qarşıdurmaya yönəltmək istəyir.
Ancaq son günlərdə Suriya hökuməti, bu çirkli ssenariyə qarşı addım
atdı və inkişaf edən hadisələrə müdaxilə edərək hələlik sabitlik
zəminini yaratdı.
Hadisələrə geniş prizmadan baxmalı, İsrailin niyyətlərini yaxşı
oxumalıyıq.
Çünki İsrailin dayanmamasının səbəbləri açıqdır. Bu təcavüzkar
davranışın arxasında daha böyük hədəflər var.
Məfkurə yolçuluğunu bilməyənlər!
Nə vaxt İsrail Anadolu torpaqlarına gözünü dikdi deyilsə, çox “ağıllı” bəzi cahillər “Türkiyəni kiçiltməyək” deyə səslərini yüksəldirlər. Bu etiraz sahibləri nə bölgənin, nə də dünyanın siyasi tarix prosesini anlamış, nə də tarixdəki sivilizasiya qarşıdurmalarını incələmiş, nə də Anadoluda sivilizasiya quran türklərin məfkurə yolçuluğunu bilən insanlar deyillər.
Bu gün məfkurə və Qızıl almanı nə olduğunu yeni
eşidənlər prosesi “trend” zənn edir.
Ancaq İslama bayraqdarlıq edən türk dövlətlərinin məqsədini,
tarixdəki missiyasını israrla görməzdən gələnlərlə – bilərəkmi,
bilməyərəkmi deyə bilmərəm amma – İsrail
ortaqdır!
Çünki elə İsrailin əsas şüarı da budur:
İslamsız, kimliksiz, məfkurəsiz türklük
anlayışıdır.
Digəri?Yəni gerçək məfkurəyə sahib türk milləti, onların əsrlərdir
qurmağa çalışdığı düzənə maneədir.
Bax budur, İsrail bu səbəblərlə Suriyadan əl çəkməməkdə
israrlıdır.
Bu arada, Trampın çıxışından da anlayırıq ki:
“Sakit olun” deyilib Sionist Netanyahuya.
Yəni əgər İsrail sakit bir duruma gəlməzsə, bu yalnız Türkiyə üçün deyil; İsraili dəstəkləyənlər üçün də problem olmağa başlayacaq.
Suriyada iştahı açılmış olan İsrail, Netanyahu ilə davam
edəcəkmi?
Netanyahu öz hakimiyyət ömrünü uzatmaq üçün addımlara möhtacdır.O
Azərbaycan vasitəsilə Suriya mövzusunda Ankara ilə münasibətləri
düzəltmək üçün yardım istəyir.
Ankara-Bakı xətti gözəl işləyir.Siz ortalıqda dedi-qodu yayan trol
hesablarla İsrail təbliğatı edənlərə fikir verməyin.
Şəklin tamamına baxın.
Detallarda hər şey gizlidir.
Ankara-Bakı xətti yaxşı və dərin kodlara bağlı işləyir.
Beləliklə, İsrailin pozucu elementlərinin yaratdığı təsəvvürə qulaq
asmayın.
Suriyanın sabitliyi həyati əhəmiyyət daşıyır.
İsrail istədiyini almağa çalışsa da, son sözü Suriya xalqı və
dövləti deyəcək.
Türkiyə bütün varlığı ilə bu sabitliyi inşa edərkən qardaş Suriya
ilə birlikdə olacaq.
İsrailin arzuladığı xaotik mühitin yaranmasına imkan
verilməyəcək.
