BAKI, AzerVoice – İslamda orucun mənəvi və fiziki təmizlənmədə mühüm rolu vardır. Bəs Allahın ən çox sevdiyi oruc hansıdır? Bu sualın cavabı Peyğəmbərimiz Hz. Məhəmmədin ( ﷺ ) hədislərində açıq şəkildə bildirilmişdir.

Davud (əleyhissəlam) orucu – Ən fəzilətli oruc

Abdullah ibn Amr ibn əl-As (رضي الله عنه) -dan rəvayət olunduğuna görə, Rəsulullah ( ﷺ ) belə buyurmuşdur:

"Allaha ən sevimli oruc, Davud (əleyhissəlam)'ın orucudur. Çünki o, bir gün oruc tutar, bir gün iftar edərdi. Və Allaha ən sevimli nafilə namaz da, Davud (əleyhissəlam)'ın namazıdır. O, gecənin yarısını yatardı, üçdə birini ibadət edər və altıda birini istirahət edərdi."

Bu hədis göstərir ki, gün aşırı oruc tutmaq – bir gün oruc tutub, ertəsi gün iftar etmək – ən fəzilətli nafilə oruc növüdür. Davud (əleyhissəlam)'ın bu ibadət forması, həm bədənin hüququna riayət etməyə, həm də daimi ibadət ruhunu qorumağa kömək edir.

Hz. Ömərin (رضي الله عنه) sualları və Peyğəmbərimizin cavabları

Əbu Qatadə (رضي الله عنه) -dan rəvayətə görə, Hz. Ömər (رضي الله عنه) Peyğəmbərimizə ( ﷺ ) müxtəlif oruc növləri haqqında suallar vermişdir:

İki gün ardıcıl oruc tutub bir gün iftar etmək barədə:
Hz. Ömər soruşdu: "Ey Allahın Rəsulu! İki gün ardıcıl oruc tutub bir gün iftar edən şəxs haqqında nə deyə bilərsiniz?"
Peyğəmbər ( ﷺ ) cavab verdi: "Buna kimin gücü çatar?"

Bir gün oruc tutub bir gün iftar etmək barədə:
Hz. Ömər yenə soruşdu: "Bəs bir gün oruc tutub bir gün iftar edən necə?"
Peyğəmbər ( ﷺ ) buyurdu: "Bu, Davud (əleyhissəlam)'ın orucudur."

Bir gün oruc tutub iki gün iftar etmək barədə:
Hz. Ömər soruşdu: "Bəs bir gün oruc tutub iki gün iftar edən şəxs haqqında nə deyə bilərsiniz?"
Peyğəmbər ( ﷺ ) belə buyurdu: "Bunun gücüm daxilində edilməsini arzu edirəm."

Bu dialoqlardan aydın olur ki, ən məqbul və ideal oruc, insanın öz sağlamlığını qoruyaraq ibadət etməsinə imkan verən gün aşırı orucdur.

Hədislərin izahı və alimlərin rəyləri

1. Gün aşırı orucun fəziləti:
Bu oruc növü, bütün ili oruclu keçirməkdən daha fəzilətlidir. Davamlı oruc vərdiş yaratdığından aclıq hissi azala bilər, ancaq gün aşırı orucda bu hiss qorunur.

2. Davud (əleyhissəlam)'ın ibadət qaydası:
Gecəni üç hissəyə bölərək ibadət etmək, həm ibadət və istirahət balansını qoruyur, həm də bədənin haqlarına riayət edir.

3. Peyğəmbərimizin ( ﷺ ) orta yol tövsiyəsi:
Hz. Məhəmməd ( ﷺ ) ümmətinə çətinlik verməmək üçün orta yolu seçmişdir. Bəzən ardıcıl oruc tutmuş, bəzən isə fasilə vermişdir. Bu, möminlərin qəlbini təmizləmək və ibadətə təşviq etmək üçündür.

İmam Qazzalinin (رحمه الله) baxışı

Məşhur alim İmam Əbu Hamid əl-Ġazzali belə buyurur:

"Kamillik odur ki, insan orucun yalnız ac qalmaq olmadığını dərk etsin. Orucun məqsədi – qəlbi təmizləmək, bütün diqqəti Allaha yönəltməkdir. İnsan öz daxili halına baxaraq nə qədər oruc tuta biləcəyini anlamalıdır."

İmam Qazzali orucun mahiyyətini fiziki yox, mənəvi bir səy kimi dəyərləndirir. Rəsulullah ( ﷺ ) da bu səbəbdən bəzən çox oruc tutar, bəzən də fasilə verərdi ki, ümmətinə mövazinəti qorumağı öyrətsin.

Nəticə və tövsiyələr

Allahın ən çox sevdiyi oruc – Davud (əleyhissəlam)'ın orucudur – yəni bir gün oruc tutub, bir gün iftar etmək.
Oruc təkcə ac qalmaq deyil, həm də nəfsin tərbiyəsi və qəlbin saflaşdırılmasıdır.
Ardıcıl oruc tutmaqdan çəkinmək və bədənin hüquqlarına riayət etmək vacibdir.
Ən önəmlisi, ibadət sevinclə və könül xoşluğu ilə edilməlidir ki, Allah qatında qəbul olunsun.