BAKI, AzerVoice
15 İyul tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1245 – Lion şəhərində keçirilən İkinci Lion Kilsə Məclisi zamanı Roma Papası IX İnokent İngiltərə və Fransa kralı arasında sülh təşəbbüsünü dəstəkləyib.
1493 – Xristofor Kolumb İspaniyaya qayıtdıqdan sonra ikinci səfərinə hazırlıqlarını sürətləndirib və yeni ticarət ekspedisiyası planlaşdırılıb.
1561 – İngiltərə kraliçası I Yelizaveta, İskoçya ilə münasibətləri tənzimləmək üçün diplomatlarını Şotlandiya məclisinə göndərib.
1660 – Fransa və İspaniya arasında sülh danışıqları nəticəsində Pyreney müqaviləsinə dair ilkin şərtlər üzərində razılaşma əldə olunub.
1799 – Fransız əsgərləri Misirin Rəşid (Rosetta) şəhərində məşhur Rosetta daşını tapdılar.
1815 – Napoleon Bonapart ikinci dəfə taxtdan imtina etdi və İngiltərə donanmasına təslim oldu.
1834 – İspaniyada Karlist müharibələri çərçivəsində Madrid ətrafında qarşıdurmalar yaşandı.
1864 – ABŞ-da vətəndaş müharibəsi zamanı “Dərin Botom” döyüşü baş verdi.
1870 – Fransa Prussiyaya qarşı hərbi səfərbərlik elan etdi (Fransa-Prussiya müharibəsi ərəfəsi).
1888 – Niderlandda ilk rəsmi elektrik stansiyası fəaliyyətə başladı.
1918 – Birinci Dünya Müharibəsi: İkinci Marn döyüşündə müttəfiqlər Almaniyanın hücumunu dəf etdilər.
1921 – Çin Kommunist Partiyasının ilk qurultayı Şanxayda keçirildi.
1934 – Avstriyada avtoritar hökumət tərəfindən fövqəladə qanunlar tətbiq edildi.
1942 – Parisdə “Vel d’Hiv” reydi baş verdi – minlərlə yəhudi deportasiya üçün həbs olundu.
1958 – ABŞ qoşunları Livana daxil oldu (“Blue Bat” əməliyyatı).
1965 – Mərakeş kralı II Həsən fövqəladə səlahiyyətlər əldə etdi.
1974 – Kiprdə yunan çevrilişi nəticəsində Prezident Makarios devrildi.
1983 – Türkiyədə hərbi rejimin nəzarətində olan yeni partiyalar təsis edilməyə başladı.
1988 – İran-İraq müharibəsinin son aylarında BMT Təhlükəsizlik Şurası 598 saylı qətnaməni icra etməyə çağırıb.
1989 – Fransa prezidenti Fransua Mitteran Bastiliya bayramında “İnsan Haqları Bəyannaməsi”nin 200 illiyini qeyd edib.
1990 – Almaniyanın birləşməsi ilə bağlı Bonn və Şərqi Berlin arasında iqtisadi inteqrasiya sənədi imzalanıb.
1991 – Sloveniyada müstəqillik uğrunda müharibədən sonra ilk koalisiya hökuməti formalaşdırılıb.
1992 – Azərbaycan və ABŞ arasında ilk diplomatik əlaqələr səviyyəsində protokol imzalanıb.
1993 – Gürcüstanla Ermənistan arasında iqtisadi əməkdaşlıq üzrə yeni razılaşmalar əldə olunub.
1994 – Rusiya, Gürcüstan və Abxaziya arasında atəşkəs razılaşması Cenevrədə imzalandı.
1995 – Bosniya müharibəsi çərçivəsində Srebrenitsada törədilən soyqırım dünyada geniş reaksiyaya səbəb olub.
1996 – ABŞ-da Atlantada keçiriləcək Olimpiya Oyunları öncəsi təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib.
1997 – İtaliya və Albaniya arasında yeni miqrasiya razılaşması əldə olundu.
1998 – Rusiyada iqtisadi böhran fonunda rublun məzənnəsi kəskin şəkildə düşüb.
1999 – Kosova müharibəsindən sonra NATO qüvvələri regionda tam nəzarəti ələ alıb.
2000 – Fransa parlamenti klonlaşdırmaya qarşı qanun layihəsini qəbul etdi.
2001 – İtaliyada G8 sammitinə qarşı keçirilən nümayişlərdə gərginlik artıb.
2002 – Yaponiyada parlament ilk dəfə olaraq qadın siyasətçilərin təmsilçiliyini artıracaq qanun layihəsini təsdiqləyib.
2003 – İraqın tikinti və bərpa proqramlarına dair BMT-nin fövqəladə missiyası Bağdada çatıb.
2004 – Gürcüstanda prezident Saakaşvilinin təşəbbüsü ilə korrupsiyaya qarşı yeni qanun qəbul olunub.
2005 – Misirdə prezident seçkiləri öncəsi müxalifət nümayişləri polis müdaxiləsi ilə dağıdılıb.
2006 – İsrailin Livan hücumları nəticəsində 200-dən çox insan həlak oldu.
2007 – Avropa İttifaqı və Serbiya arasında Stabilizasiya və Assosiasiya sazişinə dair ilkin sənəd razılaşdırılıb.
2008 – Gürcüstanın NATO-ya inteqrasiyası ilə bağlı Brüsseldə məxfi iclas keçirilib.
2009 – ABŞ-da maliyyə bazarlarının sabitləşdirilməsi üçün "Frank-Dodd" qanun layihəsi müzakirəyə çıxarılıb.
2010 – Qazaxıstan və Rusiya arasında kosmik əməkdaşlıq sahəsində yeni razılaşma əldə olunub.
2011 – Liviyada Müəmmar Qəddafi rejiminə qarşı NATO qüvvələrinin dəstəyi ilə üsyançılar Tripoliyə doğru irəliləyib.
2012 – Misirdə seçilmiş prezident Məhəmməd Mursi ölkədə yeni konstitusiya hazırlanmasına başlandığını elan edib.
2013 – Suriyada Hələb ətrafında müxalifətlə hökumət qüvvələri arasında intensiv döyüşlər başlayıb.
2014 – Qəzzada İsrailin quru əməliyyatına başladığı gün BMT TŞ-nin təcili iclası çağırılıb.
2015 – İranla “altılıq” ölkələri arasında nüvə proqramı üzrə yekun razılaşma əldə olunub.
2016 – Türkiyədə uğursuz hərbi çevriliş cəhdi baş verdi. 250-dən çox insan həlak oldu, 2000-dən çoxu yaralandı.
2017 – Türkiyədə çevrilişin ildönümündə “Milli Birlik Günü” qeyd edildi.
2018 – ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya prezidenti Vladimir Putin Helsinkidə sammit keçirdi.
2019 – Ukrayna ilə Avropa İttifaqı arasında yeni enerji əməkdaşlığı sənədi imzalanıb.
2020 – Ayasofya məscidə çevrildikdən sonra ilk cümə namazı üçün hazırlıqlar başladı.
2021 – Kuba hökuməti ABŞ tərəfindən dəstəkləndiyini iddia etdiyi sosial narazılıqları yatırmaq üçün fövqəladə vəziyyət elan edib.
2022 – BMT-nin hesabatına görə dünya əhalisi 8 milyarda yaxınlaşdı.
2023 – Hindistanda parlamentin yeni sessiyasında süni intellektin dövlət idarəçiliyində tətbiqi ilə bağlı qanun layihəsi təqdim olunub.
2024 – Aİ ilə Türkiyə arasında Gömrük İttifaqının yenilənməsi üzrə əsas mərhələ Brüsseldə müzakirəyə çıxarıldı.
