BAKI, AzerVoice

21 May tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:

1927 – Charles Lindbergh “Spirit of St. Louis” təyyarəsi ilə Nyu-Yorkdan Parisə ilk təkbaşına, fasiləsiz transatlantik uçuşunu tamamladı.

1932 – Amerikalı qadın pilot Amelia Earhart Atlantik okeanını təkbaşına keçən ilk qadın oldu.

1937 – ABŞ-da ictimai televiziyanın ilk nümayişi keçirildi.

1941 – İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Alman qoşunları Krit adasına hücuma başladı (Merkur əməliyyatı).

1946 – Böyük Britaniya Atom Enerjisi Komissiyasını qurdu, bu ölkənin nüvə proqramının təməlini qoydu.

1951 – ABŞ Nevadada yeni atom bombası sınağı həyata keçirdi; bu, Soyuq müharibə dövründə artan nüvə gərginliyinin göstəricisi idi.

1956 – Böyük Britaniyada ilk dəfə olaraq “clean air act” qəbul edildi – bu qanun sənaye şəhərlərində hava çirkliliyinin qarşısını almağa yönəldi.

1961 – ABŞ prezidenti John F. Kennedy Konqresdə çıxış edərək “insanı Ay səthinə endirmək” hədəfini açıqladı.

1966 – Fransada tələbə və fəhlə hərəkatları geniş vüsət almağa başladı – bu, 1968-ci il May hadisələrinin başlanğıcı sayılır.

1971 – UNESCO tərəfindən ilk dəfə olaraq “Biosfer Qoruqları” konsepsiyası təqdim edildi.

1975 – Hindistanın baş naziri İndira Qandi kənd təsərrüfatı sistemində geniş islahatlara başladı.

1978 – İtaliyanın keçmiş baş naziri Aldo Moronun cəsədi Romada tapıldı. O, “Qırmızı Briqadalar” tərəfindən qətlə yetirilmişdi.

1982 – Folklend müharibəsində döyüşlər Böyük Britaniya və Argentina arasında intensiv mərhələyə keçdi.

1986 – ABŞ-da “Hands Across America” aksiyası keçirildi – milyonlarla insan ölkə boyunca əl-ələ tutaraq yoxsulluğa diqqət çəkdi.

1989 – Çində Tyananmen meydanı etirazları davam edirdi. 21 mayda on minlərlə tələbə Pekin küçələrində yürüş etdi.

1991 – Hindistanın sabiq baş naziri Raciv Qandi Tamil militanları tərəfindən sui-qəsd nəticəsində öldürüldü.

1994 – Cənubi Afrikada Nelson Mandela prezident kimi rəsmi and içdi – bu, ölkənin irqçi aparteid rejimindən çıxışını rəmzləndirirdi.

1998 – Hindistan və Pakistan arasında nüvə gərginliyi pik nöqtəyə çatdı. Hər iki ölkə nüvə silahı sınaqları keçirdi.

2000 – Syerra-Leonedə BMT sülhməramlıları yerləşdirildi – vətəndaş müharibəsinin sonuna doğru mühüm addım idi.

2003 – ABŞ-ın İraqa müdaxiləsindən sonra Bağdadda təhlükəsizlik vəziyyəti pisləşməyə başladı.

2005 – Çin və Tayvan arasında münasibətlərdə ilk diplomatik yumşalma əlamətləri göründü.

2007 – ABŞ və İran arasında 27 ildən sonra ilk rəsmi görüş Bağdadda baş tutdu.

2009 – Şimali Koreya ikinci nüvə sınağını həyata keçirdiyini elan etdi.

2010 – Bangkokda “Qırmızı köynəklər”lə hökumət qüvvələri arasında toqquşmalar zamanı çox sayda insan öldü.

2011 – ABŞ prezidenti Barak Obama İrlandiyaya rəsmi səfər etdi.

2012 – Yaponiya 42 ildən sonra ilk dəfə enerji təchizatını nüvə enerjisiz həyata keçirdi.

2013 – İraqda baş verən terror hücumlarında 133 nəfər öldü.

2014 – Nigeriyanın Jos şəhərində iki güclü partlayış nəticəsində 118 nəfər həlak oldu.

2015 – İŞİD Suriyanın Palmira şəhərini ələ keçirdi, bu UNESCO abidələri üçün təhlükə yaratdı.

2016 – İsrail ordusunun Qəzza əməliyyatı nəticəsində bir fələstinli qadın öldü.

2017 – Donald Trump prezident kimi ilk xarici səfərinə başlayaraq Səudiyyə Ərəbistanına getdi.

2018 – Venesuelada keçirilən prezident seçkilərində Nikolas Maduro qalib elan olundu.

2019 – Google Huawei ilə əməkdaşlığı dayandırdı, bu qərar texnologiya sektorunda sarsıntı yaratdı.

2020 – ÜST COVID-19 pandemiyası zamanı 106,000 yoluxma ilə yeni sutkalıq rekord açıqladı.

2021 – İsrail və HƏMAS arasında Qəzza atəşkəsi əldə olundu.

2022 – Ukraynanın Mariupol şəhərindəki “Azovstal” zavodunda Ukrayna əsgərlərinə müqaviməti dayandırmaq əmri verildi.

2023 – Vaqner Qrupu lideri Yevgeni Priqojin Baxmut şəhərinin nəzarətini ələ keçirdiyini iddia etdi; Ukrayna bu məlumatı təkzib etdi.

2024 – Filippin Senatının prezidenti Migz Zubiri istefa verdi, yerinə Francis Escudero seçildi.