BAKI, AzerVoice
21 May tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1927 – Charles Lindbergh “Spirit of St. Louis” təyyarəsi ilə Nyu-Yorkdan Parisə ilk təkbaşına, fasiləsiz transatlantik uçuşunu tamamladı.
1932 – Amerikalı qadın pilot Amelia Earhart Atlantik okeanını təkbaşına keçən ilk qadın oldu.
1937 – ABŞ-da ictimai televiziyanın ilk nümayişi keçirildi.
1941 – İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Alman qoşunları Krit adasına hücuma başladı (Merkur əməliyyatı).
1946 – Böyük Britaniya Atom Enerjisi Komissiyasını qurdu, bu ölkənin nüvə proqramının təməlini qoydu.
1951 – ABŞ Nevadada yeni atom bombası sınağı həyata keçirdi; bu, Soyuq müharibə dövründə artan nüvə gərginliyinin göstəricisi idi.
1956 – Böyük Britaniyada ilk dəfə olaraq “clean air act” qəbul edildi – bu qanun sənaye şəhərlərində hava çirkliliyinin qarşısını almağa yönəldi.
1961 – ABŞ prezidenti John F. Kennedy Konqresdə çıxış edərək “insanı Ay səthinə endirmək” hədəfini açıqladı.
1966 – Fransada tələbə və fəhlə hərəkatları geniş vüsət almağa başladı – bu, 1968-ci il May hadisələrinin başlanğıcı sayılır.
1971 – UNESCO tərəfindən ilk dəfə olaraq “Biosfer Qoruqları” konsepsiyası təqdim edildi.
1975 – Hindistanın baş naziri İndira Qandi kənd təsərrüfatı sistemində geniş islahatlara başladı.
1978 – İtaliyanın keçmiş baş naziri Aldo Moronun cəsədi Romada tapıldı. O, “Qırmızı Briqadalar” tərəfindən qətlə yetirilmişdi.
1982 – Folklend müharibəsində döyüşlər Böyük Britaniya və Argentina arasında intensiv mərhələyə keçdi.
1986 – ABŞ-da “Hands Across America” aksiyası keçirildi – milyonlarla insan ölkə boyunca əl-ələ tutaraq yoxsulluğa diqqət çəkdi.
1989 – Çində Tyananmen meydanı etirazları davam edirdi. 21 mayda on minlərlə tələbə Pekin küçələrində yürüş etdi.
1991 – Hindistanın sabiq baş naziri Raciv Qandi Tamil militanları tərəfindən sui-qəsd nəticəsində öldürüldü.
1994 – Cənubi Afrikada Nelson Mandela prezident kimi rəsmi and içdi – bu, ölkənin irqçi aparteid rejimindən çıxışını rəmzləndirirdi.
1998 – Hindistan və Pakistan arasında nüvə gərginliyi pik nöqtəyə çatdı. Hər iki ölkə nüvə silahı sınaqları keçirdi.
2000 – Syerra-Leonedə BMT sülhməramlıları yerləşdirildi – vətəndaş müharibəsinin sonuna doğru mühüm addım idi.
2003 – ABŞ-ın İraqa müdaxiləsindən sonra Bağdadda təhlükəsizlik vəziyyəti pisləşməyə başladı.
2005 – Çin və Tayvan arasında münasibətlərdə ilk diplomatik yumşalma əlamətləri göründü.
2007 – ABŞ və İran arasında 27 ildən sonra ilk rəsmi görüş Bağdadda baş tutdu.
2009 – Şimali Koreya ikinci nüvə sınağını həyata keçirdiyini elan etdi.
2010 – Bangkokda “Qırmızı köynəklər”lə hökumət qüvvələri arasında toqquşmalar zamanı çox sayda insan öldü.
2011 – ABŞ prezidenti Barak Obama İrlandiyaya rəsmi səfər etdi.
2012 – Yaponiya 42 ildən sonra ilk dəfə enerji təchizatını nüvə enerjisiz həyata keçirdi.
2013 – İraqda baş verən terror hücumlarında 133 nəfər öldü.
2014 – Nigeriyanın Jos şəhərində iki güclü partlayış nəticəsində 118 nəfər həlak oldu.
2015 – İŞİD Suriyanın Palmira şəhərini ələ keçirdi, bu UNESCO abidələri üçün təhlükə yaratdı.
2016 – İsrail ordusunun Qəzza əməliyyatı nəticəsində bir fələstinli qadın öldü.
2017 – Donald Trump prezident kimi ilk xarici səfərinə başlayaraq Səudiyyə Ərəbistanına getdi.
2018 – Venesuelada keçirilən prezident seçkilərində Nikolas Maduro qalib elan olundu.
2019 – Google Huawei ilə əməkdaşlığı dayandırdı, bu qərar texnologiya sektorunda sarsıntı yaratdı.
2020 – ÜST COVID-19 pandemiyası zamanı 106,000 yoluxma ilə yeni sutkalıq rekord açıqladı.
2021 – İsrail və HƏMAS arasında Qəzza atəşkəsi əldə olundu.
2022 – Ukraynanın Mariupol şəhərindəki “Azovstal” zavodunda Ukrayna əsgərlərinə müqaviməti dayandırmaq əmri verildi.
2023 – Vaqner Qrupu lideri Yevgeni Priqojin Baxmut şəhərinin nəzarətini ələ keçirdiyini iddia etdi; Ukrayna bu məlumatı təkzib etdi.
2024 – Filippin Senatının prezidenti Migz Zubiri istefa verdi, yerinə Francis Escudero seçildi.
