BAKI,AzerVoice
ABŞ prezidenti Donald Trampın Qəzzə sakinlərini daha “təhlükəsiz və gözəl” torpaqlara köçürmə vədi verdikdən sonra, İsrail onları Somaliyə tabe olan muxtar bölgə olan Puntlanda göndərmə planlarını nəzərdən keçirir.
İsrailin xarici işlər naziri Yisrael Katz dünən (cümə axşamı günü) İsrail ordusuna Qəzzə zolağından fələstinlilərin “könüllü” miqrasiyasına hazırlıq görməyi, o cümlədən dəniz və hava yolu ilə çıxış üçün “xüsusi tənzimləmələr” etməyi əmr edib.
Tramp, ABŞ-ın Qəzzəyə müdaxilə edib, onu yenidən qurması təklifini irəli sürüb. Prezident bildirib ki, Qəzzəni “dünyada öz növündə ən böyük və möhtəşəm şəhərlərdən birinə” çevirmək üçün amerikalı əsgərlərə ehtiyac olmayacaq və fələstinlilər “yeni və müasir evlərə” köçürüləcəklər.
Beynəlxalq ictimaiyyətin güclü müqavimətinə baxmayaraq, Trampın açıqlamaları İsrailin Qəzzə sakinlərini əsrlərdir yaşadıqları sahil bölgəsindən uzaqlaşdırmaq arzusunu yenidən gündəmə gətirib.
Qonşu Misir və İordaniya, məhv edilmiş bölgədə qalan iki milyon vətəndaşın heç birini qəbul etməkdən imtina edib və bu addımın fələstin dövlətinin yaradılması imkanlarını ciddi şəkildə sarsıdacağını bildirib.
Çərşənbə axşamı gecəsi, İsrailin Cənub-Qərbi Sakit okean bölgəsindəki baş konsulu İsrael Bashar, alternativ istiqamətlərin nəzərdən keçirildiyini bildirib.
Bashar “CBS News”a deyib: “Eşitdiklərimə görə, biz 3 fərqli bölgədən danışırıq: biri Mərakeşdə, biri Somalinin mərkəzində, digəri isə Somalinin yaxınlığında yerləşən və Puntland adlanan bir yerdə... Onlar bu yerlərə köçürülə bilərlər.”
Qəzzə sakinlərindən bəziləri Somaliyə və ya başqa bir yerə getmək niyyətində deyillər və bu addımı etnik təmizləmə cəhdi kimi qiymətləndiriblər.
Puntlandın informasiya nazirinin müavini Yaqub Məhəmməd Abdullah bildirib ki, əgər Qəzzədən gələn qaçqınlar könüllü olaraq gələcəklərsə, vilayət onların qəbul edilməsindən məmnun olacaq.
“İlk növbədə sizə bildirə bilərəm ki, Puntland Afrikanın bir küncündə, Fələstin isə Yaxın Şərqdə yerləşir. Bir insanı öz ölkəsindən başqa bir ölkəyə köçürmək üçün o insanın özü bu qərarı verməlidir.”-deyə o bildirib.
Lakin o, sərbəst hərəkət hüququnu dəstəkləyərək əlavə edib: “Bu problem deyil. O zaman və beynəlxalq hüquq çərçivəsində biz onları qəbul edəcəyik.”
Afrika buynuzunun şimal ucunda yerləşən və səhralıq olan Puntland, 2000-ci illərin əvvəllərində piratçılığın mərkəzi olmuşdur, lakin sonradan sabitləşərək, münaqişələrdən əziyyət çəkən ölkənin ən varlı və stabil bölgəsinə çevrilmişdir.
Buna baxmayaraq, Puntland hələ də çox kasıbdır; 2022-ci ildə adambaşına düşən ÜDM təxminən 507 dollar təşkil edib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp, vəzifəyə başladığı vaxtdan bəri Puntlandda yerləşən gizli sığınacaqlara ilk hərbi zərbələri endirməyi əmr edib. O bildirib ki, bu zərbələr nəticəsində “İŞİD-in əsas hücum planlaşdırıcısı” və “mağaralarda gizlənən” digər terrorçular məhv edilib.
İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahuya yaxın olan jurnalist Amit Siegal təsdiqləyib ki, İsrail fələstinlilərin Puntland və Mərakeşə göndərilməsi istiqamətində addımlar atır.
Somalilend 1991-ci ildə Somalidən tam müstəqilliyini elan edib, lakin beynəlxalq səviyyədə, yalnız Efiopiya tərəfindən tanınıb.
4.5 milyon əhalisi olan, yoxsulluq və işsizlikdən əziyyət çəkən Puntland, 2005-2012-ci illər arasında onlarla ticarət gəmisinin, neft tankerinin və şəxsi yaxtaların qaçırılması üçün əsas məkan olmuşdur.