BAKI, AzerVoice
17 İyul tarixi dünya tarixində bir sıra önəmli hadisələrlə yadda qalıb. Aşağıda bu gün baş vermiş əsas hadisələrin xronoloji xülasəsini təqdim edirik:
1253 – Monqol sərkərdəsi Möngke xanın göndərdiyi səfirlik Avropanın bir sıra şəhərlərinə çatan ilk diplomatik təmasları qurub.
1496 – İngiltərə kralı VII Henri Şotlandiyanın cənub sərhədlərində hərbi hazırlıqlara göstəriş verib.
1577 – İngilis dənizçi Frensis Dreyk dünya səyahətinə başlamaq üçün son hazırlıqlarını tamamlayıb.
1610 – İtaliyada Qalileo Qaliley müşahidələrini Vatikanla bölüşərək Yupiterin peykləri barədə ilkin sübutlar təqdim edib.
1762 – Rusiya imperatoru Pyotr III devrildi, yerinə həyat yoldaşı Yekaterina II (II Yekaterina) taxta çıxdı.
1791 – Fransada Şamp-de-Mars meydanında monarxiyaya qarşı keçirilən dinc etiraz aksiyası kral tərəfdarları tərəfindən qanlı şəkildə dağıdıldı – onlarca insan öldü.
1792 – Fransada monarxiyaya qarşı radikal qruplar tərəfindən yeni inqilabi çağırışlar yayılıb.
1793 – Fransız İnqilabı zamanı Şərq cəbhəsində respublika qüvvələri krallıq tərəfdarları ilə toqquşub.
1794 – Maksimilian Robespyer inqilab əleyhdarlarına qarşı "Böyük Terror"u davam etdirmək üçün yeni fərman verib.
1795 – Fransa Konventi yeni konstitusiyanın hazırlanmasına start verib.
1796 – Napoleon Bonapartın İtaliya yürüşləri çərçivəsində yeni zəfəri Fransa ordusunun nüfuzunu artırıb.
1797 – Böyük Britaniyada Kraliyet Donanmasında dənizçilər arasında üsyan başlayıb.
1798 – Napoleonun Misir yürüşü zamanı İsgəndəriyyə limanı nəzarət altına alınıb.
1799 – Fransızlar Rosetta daşını taparaq misirlilərin yazı sistemini öyrənmək üçün əsas imkan əldə ediblər.
1800 – ABŞ-da Vaşinqton şəhəri rəsmi olaraq yeni paytaxt elan olunub.
1801 – Fransa ilə Avstriya arasında gizli danışıqlar vasitəsilə müvəqqəti atəşkəs razılaşdırılıb.
1802 – Napoleon Fransa Konsulu kimi ömürlük səlahiyyət əldə edib.
1803 – ABŞ tərəfindən Luiziana ərazisi satın alındıqdan sonra yeni inzibati bölgülər aparılıb.
1804 – Haiti müstəqillik əldə etdikdən sonra ilk konstitusiyasını qəbul edib.
1805 – Napoleonun Avstriyaya qarşı yeni hərbi hazırlıqları başlayıb.
1806 – Müqəddəs Roma İmperiyası Napoleonun təzyiqi ilə rəsmən ləğv olunub.
1807 – Tilsit müqaviləsindən sonra Fransa ilə Rusiya arasında siyasi münasibətlər müvəqqəti yaxşılaşıb.
1808 – İspaniyada xalq üsyanı Fransanın işğalına qarşı genişlənib.
1809 – İngiltərə və Avstriya arasında koalisiya planları formalaşdırılıb.
1810 – Napoleon İspaniyada mülki idarəçiliyi bərpa etmək üçün yeni nümayəndələr təyin edib.
1811 – Cənubi Amerikada müstəqillik uğrunda hərəkat daha da güclənib.
1812 – Napoleonun Rusiya yürüşündə Smolenskə doğru hərəkəti sürətlənib.
1813 – Leipzig yaxınlığında müttəfiq qüvvələrin hazırlığı artıb.
1814 – Napoleon Elba adasına sürgün edildikdən sonra Avropa monarxları yeni nizamı müəyyənləşdirməyə çalışıblar.
1815 – Napoleon Vaterloo məğlubiyyətindən sonra İngilislərə təslim olub.
1816 – İtaliyada vulkan püskürməsi nəticəsində ciddi dağıntılar baş verib.
1817 – Alman dövlətlərində tələbə etirazları başlayıb.
1818 – ABŞ və Kanada arasında sərhəd razılaşmaları müzakirə edilib.
1819 – Mançesterdə Peterloo mitinqinə hazırlıq işləri aparılıb.
1820 – İspaniyada liberal inqilabçılar konstitusiya tələbləri ilə yenidən üsyana qalxıblar.
1856 – Argentinanın Rosario şəhərində ilk dövlət kitabxanası – Biblioteca Argentina təsis olundu.
1867 – Yaponiyada sonuncu Tokugava şoqunluğuna qarşı narazılıqlar gücləndi – Meici islahatlarının əsasını təşkil edən hərəkat genişləndi.
1898 – İspan-Amerika müharibəsi zamanı İspaniya Portorikonun müdafiəsi üçün əlavə qüvvələr göndərdi.
1918 – Rusiya vətəndaş müharibəsi zamanı Romanovlar ailəsi Yekaterinburqda bolşeviklər tərəfindən edam edildi.
1936 – İspaniyada general Frankonun rəhbərliyi ilə ordu çevrilişi baş verdi – İspaniya Vətəndaş Müharibəsinin başlanğıcı.
1945 – Almaniyanın Potsdam şəhərində ABŞ, SSRİ və Böyük Britaniya liderlərinin iştirakı ilə Potsdam Konfransı başladı.
1955 – Kaliforniyada "Disneyland" rəsmi olaraq açıldı.
1962 – Əlcəzair Fransadan rəsmi olaraq müstəqillik qazandıqdan sonra ilk dəfə prezident seçkilərinə hazırlaşdığını elan etdi.
1973 – Əfqanıstanda monarxiya ləğv olundu, respublika elan edildi.
1975 – ABŞ və SSRİ arasında "Soyuz-Apollo" kosmik missiyası çərçivəsində iki kosmik gəmi orbitdə birləşdi – ilk beynəlxalq kosmik əməkdaşlıq.
1984 – ABŞ-da ilk qadın vitse-prezidentliyə namizəd – Geraldine Ferraro – Demokrat Partiyasının qurultayında təsdiqləndi.
1988 – İraq-İran müharibəsinin sona yaxın dövründə BMT vasitəçiliyi ilə danışıqlar başlanıb.
1989 – Parisdə Bastiliya Günü münasibətilə SSRİ rəhbəri Mixail Qorbaçov rəsmi dəvətli qonaq oldu.
1990 – Almaniya birləşməsi öncəsi Qərbi Almaniya və Şərqi Almaniya nümayəndələri son texniki detalları müzakirə ediblər.
1991 – Sloveniyanın müstəqilliyini tanıyan ilk qərb ölkələri diplomatik münasibətləri təsis edib.
1993 – Rusiya prezidenti Boris Yeltsin konstitusiya islahatlarını sürətləndirmək məqsədilə fərman imzalayıb.
1994 – Argentina Dünya Çempionatının təsnifat oyunlarında qrup liderliyini təmin edib.
1995 – Bosniyada Srebrenitsa qətliamının yeni detalları beynəlxalq ictimaiyyətə açıqlanıb.
1996 – Taylandda müxalif partiyalar koalisiya yaradaraq iqtidar partiyasını parlamentdə əvəz etdilər.
1997 – İsrailin Baş naziri Netanyahu ABŞ-da Yaxın Şərq sülh prosesi ilə bağlı danışıqlarda iştirak edib.
1998 – Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin yaradılmasına dair Roma Statutu qəbul edildi (120 ölkə tərəfindən).
1999 – Cənubi Koreyada iqtisadi islahatlara qarşı etirazlar səngiməyib.
2000 – Səudiyyə Ərəbistanında ilk dəfə olaraq qadınlar üçün universitetdə tibb fakültəsi təsis olunub.
2001 – İtaliyada G8 sammiti əleyhinə keçirilən etirazlar zamanı bir nümayişçi polis tərəfindən öldürülüb.
2002 – İsrailin Qəzzada HƏMAS liderlərinə qarşı əməliyyatı nəticəsində mülki itkilər yaşanıb.
2003 – ABŞ İraqda Səddam Hüseynin oğullarının gizləndiyi yerə hücum üçün hazırlıq aparıb.
2004 – Afrika Birliyi Sudanda Darfur böhranı ilə bağlı xüsusi qətnamə qəbul edib.
2005 – Londonda ikinci dəfə terror aktına cəhd edildi – birinci hücumdan 2 həftə sonra.
2006 – Hindistanda terror aktlarına cavab olaraq təhlükəsizlik tədbirləri sərtləşdirilib.
2007 – Türkiyədə seçkiöncəsi atmosferdə AKP ilə CHP arasında qarşıdurma yüksəlib.
2008 – Kosovo müstəqillik elanından sonra ilk xarici investisiya konfransını keçirib.
2009 – İran seçkilərindən sonra müxalifət küçə yürüşlərini davam etdirib.
2010 – Avropa Birliyi Yunanıstan iqtisadi böhranına qarşı yeni yardım paketi açıqlayıb.
2011 – Somalinin bəzi bölgələrində BMT aclıq vəziyyəti elan edib.
2012 – Misir prezidenti Məhəmməd Mursi yeni konstitusiya layihəsinin hazırlığını sürətləndirib.
2013 – ABŞ Detroit şəhərinin müflis olduğunu elan etməsi Amerikanın tarixində ən böyük bələdiyyə iflası kimi qeyd olunub.
2014 – Malayziya Hava Yollarına məxsus MH17 reysi Ukraynanın Donetsk vilayəti üzərində vuruldu, 298 nəfər həlak oldu.
2015 – İranda nüvə razılaşmasından sonra xalq küçələrdə sevincli mitinqlər keçirib.
2016 – Türkiyədə hərbi çevrilişin ertəsi günü minlərlə insan küçələrə çıxaraq demokratiyaya dəstək aksiyaları keçirib.
2017 – ABŞ-da Tramp administrasiyasının Rusiya əlaqələrinə dair istintaqı genişlənib.
2018 – Finlandiyanın paytaxtı Helsinkidə ABŞ prezidenti Donald Trump və Rusiya prezidenti Vladimir Putin arasında görüş baş tutdu.
2019 – Fransada “Sarı jiletlilər” hərəkatı çərçivəsində 35-ci həftə ardıcıl aksiyalar keçirilib.
2020 – ABŞ-da COVID-19 pandemiyası fonunda 70 mindən çox yeni yoluxma qeydə alındı – həmin gün üçün rekord göstərici.
2021 – Kuba hökuməti ABŞ-ı daxili etirazları qızışdırmaqda ittiham edib.
2022 – Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı enerji sanksiyalarının yeni mərhələsini açıqlayıb.
2023 – Hindistanın ilk qadın qəbilə mənşəli prezidenti Draupadi Murmu Cənubi Asiya Liderlər Zirvəsində çıxış etdi.
2024 – Antarktikada beynəlxalq elmi ekspedisiyanın nəticələri açıqlandı – buzlaqların ərimə sürətinin rekord həddə çatdığı təsdiqləndi.
